A Military Genius in Action at Pleime-Chupong-Iadrang Battlefront (u)

Một Thięn Tài Quân Sự Lộ Hình Tại Mặt Trận Pleime-Chuprong-Iadrang

Mặt trận Pleime-Chupong-Iadrang kéo dài 38 ngày và 38 đęm, từ ngày 19 tháng 10 năm 1965 đę́n ngày 25 tháng 11 năm 1965 và bao gộp các chię́n dịch, hành quân, trận đánh trồng tréo nhau sau đây: chię́n dịch Plâyme (Mặt Trận B3, 19-27/10), chię́n dịch Pleime (Quân Đoàn II, 19/10-25/11), chię́n dịch Pleime-Chuprong (Quân Đoàn II/1st Air Cavalry Division, 20/10-20/11), chię́n dịch Pleiku (1st Air Cavalry Division, 23/10-25/11), hành quân Dân Thắng 21 (Chię́n Đoàn 3 Thię́t Giáp, 20-27/10), hành quân Long Reach (1st Air Cavalry Division, 27/10-25/11), hành quân All the Way (1st Air Cavalry Brigade, 27/10-9/11), hành quân Silver Bayonet I (3rd Air Cavalry Brigade, 9-18/11), hành quân Silver Bayonet II (2nd Air Cavalry Brigade, 18-25/11), hành quân Thần Phong 7 (Lữ Đoàn Dù, 18-25/11), trận đánh Thung Lũng Ia Drang (1/7th, 2/7th, và 2/5th Air Cavalry Battalions, 14-17/11), trận đánh LZ X-Ray (1/7th Air Cavalry Battalion, 14-16/11), trận đánh LZ Albany (2/7th Air Cavalry Battalion, 17/11).

Các Bộ Tư Lę̣nh Vię̣t Cộng cấp sư đoàn, Nam Vię̣t Nam cấp quân đoàn và Mỹ cấp sư đoàn đę̀u tung quân cấp sư đoàn vào mặt trận này:

- Mặt Trận B3: Trung Đoàn 32 (Tię̉u Đoàn 334, Tię̉u Đoàn 635, Tię̉u Đoàn 966), Trung Đoàn 33 (Tię̉u Đoàn 1, Tię̉u Đoàn 2, Tię̉u Đoàn 3), Trung Đoàn 66 (Tię̉u Đoàn 7, Tię̉u Đoàn 8, Tię̉u Đoàn 9), Tię̉u Đoàn 415 Địa Phương Quân, Tię̉u Đoàn Bích Kích Pháo 120 ly, Tię̉u Đoàn Súng Phòng Không 14.5 ly.

- Quân Đoàn II: Chię́n Đoàn 3 Thię́t Giáp (Chi Đoàn 3/5, Chi Đoàn 3/6, Tię̉u Đoàn 21 BĐQ, Tię̉u Đoàn 22 BĐQ, Tię̉u Đoàn 1/24 BB, Tię̉u Đoàn 91 Bię̣t Cách Dù), Lữ Đoàn Dù (Tię̉u Đoàn 3, Tię̉u Đoàn 5, Tię̉u Đoàn 6, Tię̉u Đoàn 7, Tię̉u Đoàn 8), Chię́n Đoàn Alpha TQLC (Tię̉u Đoàn 1, Tię̉u Đoàn 4) .

- Sư Đoàn 1 Kỵ Binh: 1st Air Cavalry Brigade, 2nd Air Cavalry Brigade, 3rd Air Cavalry Brigade.

Nhạc trưởng cầm đũa đię̀u khię̉n dàn nhạc hoà tấu bản thięn hùng ca Pleime-Chupong-Iadrang là Đại Tá Hię́u, Tham Mưu Trưởng Quân Đoàn II. Đại Tá Hię́u đã bię̉u lộ thięn tài quân sự của mình trong mặt trận này qua bốn khía cạnh: tài khię̉n tướng, tài bắt mạch mưu đồ đối phương, tài mưu lược và tài dụng binh.

Tài Khię̉n Tướng

Mặt trận Pleime-Chupong-Iadrang lięn hę̣ trực tię́p tới các tướng tá sau đây: Tướng William DePuy, Chỉ Huy Trưởng Ban3/MACV, Tướng Stanley Larsen, Tư Lę̣nh First Field Force Vietnam, Tướng Vĩnh Lộc, Tư Lę̣nh Quân Đoàn II, Tướng Harry Kinnard, Tư Lę̣nh 1st Air Cavalry Division, Tướng Richard Knowles, Tư Lę̣nh Bộ Chỉ Huy Tię̀n Phương 1st Air Cavalry Division, Đại Tá William Bennett, Tư Lę̣nh 5th Special Forces Group, Đại Tá Theodore Mataxis, Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II. Ngoài ra, Tướng Westmoreland, Tư Lę̣nh MACV và Tướng Cao Văn Vięn, Tổng Tham Mưu Trưởng cũng lięn hę̣ gián tię́p đę́n mặt trận này. Theo thói thường thì người nào có ít nhię̀u quyę̀n hành đę̀u muốn nắm quyę̀n đię̉u khię̉n tối đa. Đại Tá Hię́u đã vận dụng hę́t tài năng và khéo léo khię́n cho mọi cấp chỉ huy đồng lòng chấp nhận và nhất trí làm theo các ý kię́n của mình từ khởi đầu đę́n kę́t thúc của mặt trận Pleime-Chupong-Iadrang.

- Tướng William DePuy

Tướng DePuy, Chỉ Huy Trưởng Ban3/MACV tham dự vào chię́n dịch Pleime vì khái nię̣m hành quân do Đại Tá Hię́u, Tham Mưu Trưởng Quân Đoàn II hoạch ̣định chủ yę́u là dùng oanh tạc B-52 đę̉ tuy dię̣t ba trung đoàn Bắc Quân tại vùng tấp trung ở hậu cứ Chu Prong. Kę́ hoạch khả thi ̣được khởi công đię̀u nghięn từ tháng 9 năm 1965 trước khi địch tấn công trại Pleime vào ngày 19 tháng 10 (Khía Cạnh Tình Báo của Chię́n Dịch Pleime-Chuprong, trang 6):

Căn cứ Chu Prong được bię́t là đã được tạo lập lâu trước cuộc tấn công Pleime và Ban 2 MACV đã chấm lấy vùng này đę̉ nghięn cứu vào tháng 9 năm 1965 như là có thę̉ làm mục tięu cho B-52.

Kę́ hoạch lùa ba trung đoàn Bắc Quân tập trung lại khít nhau khả dĩ trở thành mục tięu cho oanh tạc B-52 và lập thời khóa bię̉u oanh tạc do Ban3/ Quân Đoàn II thực hię̣n. Khi tới lúc thuận tię̣n, B3/Quân Đoàn II ra hię̣u cho Tướng DePuy ra tay hành động.

Thời đię̉m thuận lợi không phải là khi địch tấn công trại Pleime chỉ duy với hai Trung Đoàn 32 và 33, mà là vào ngày 15 tháng 11 khi hai trung đoàn này bị lùa vę̀ hậu cứ Chu Prong đę̉ hię̣p lực vỡi Trung Đoàn 66 tính kę́ tấn công trại Pleime lần thứ hai ấn địng vào ngày 16 tháng 11(Oanh Tạc B-52 Theo Dõi Từ G3/IFFV):

-
- Ngày 15/11/65 lúc 10:30G: MAVC J3 (Gen DePuy) Gen DePuy gọi Col Barrow và hỏi Arc Light đã được thông qua với Tư Lę̣nh QĐ II chưa. Col Barrow trả lời rồi, Tư Lę̣nh QĐ II đã chấp thuận Arc Light. Đồng thời DePuy muốn bię́t nę́u đơn vị của 1st Cav đã nhận giới hạn áp đặt lúc 151600G cấm không được vượt qua phía tây của lằn rang ô vuông YA chưa. Col Barrow thông báo Gen DePuy là 1st Cav đã đáo nhận giới hạn và sẽ tuân theo. Gen DePuy đích thân thay đổi đồ hình mục tięu. Gen DePuy nói đây là một cuộc oanh kích loại này mau lẹ nhất chưa từng thực hię̣n.
- 11:45G: Gửi: 1st Cav (Capt Coller) 1st Cav hỏi xem 1st Cav có vấn nạn gì vę̀ vùng mục tięu mới do J-2 MACV thay đổi không. Vę̀: Thông tín mật AVCGT 1511651XF DT 6417052Z. 1st Cav nói là hài lòng đặc bię̣t với thời giờ phản ứng.

- Tướng Stanley Larsen

Khi nhận được lời yęu cầu của Quân Đoàn II xin tăng phái hai đại đội Lực Lượng Đặc Bię̣t Mỹ Vię̣t đę̉ tię́p cứu trại lực lượng đặc bię̣t Pleime bị tấn công ngày 19/10, thoạt tięn Tướng Larsen vặn hỏi ai lại có quyę̀n thay thę́ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II lấy quyę́t định này trong khi Tướng Vĩnh Lộc vắng mặt bản doanh Pleiku (sổ nhật ký của Ban 3/FFV, ngày 21 tháng 10):

- 08:20G: Quân Đoàn II Capt Ushijima - Có ai tại Pleiku có thę̉ lấy quyę́t định thay Tư Lę̣nh trong khi Tướng Vĩnh Lộc vắng mặt không? Yęu cầu nắm vững tình hình hành quân của Thần Phong 6, Pleime và Quốc Lộ 21 và bảo quản thông tin chính xác và tức thời chuyę̉n vę̀ Bản Doanh này. Trả lời: Tham Mưu Trưởng có mặt tại đây và giữ lięn lạc với Tư Lę̣nh tại vùng ven bię̉n. Hỏi: Tham Mưu Trưởng có lấy một quyę́t định được không. Trả lời: TMT sẽ phối kię̉m với Tư Lę̣nh trước khi lấy một quyę́t định.

Tię́p sau đó, khi Đại Tá Hię́u xinTướng Larsen cho Task Force Ingram tăng phái đę̉ bổ sung cho Chię́n Đoàn Tię́p Cứu trại Pleime với một tię̉u đoàn bộ binh bảo vę̣ thành phố Pleiku và một tię̉u đoàn pháo binh yę̉m trợ cho Chię́n Đoàn 3 Thię́t Giáp thì bị từ chối (sổ nhật ký của Ban 3/FFV, ngày 20/10/65):

-12:35G: Quân Đoàn II có thę̉ yęu cầu sự trợ giúp từ phía Sư Đoàn 1 Không Kỵ. Murray góp ý với Broughton là Tư Lę̣nh không mấy muốn sung Kỵ Binh vào trong vùng vào thời đię̉m này. Broughton nói chỉ là một tię́ng gióng chuẩn bị cho một yęu cầu khả dĩ và hỏi đię̀u gì sẽ ảnh hưởng đę́n cho hành quân Thần Phong 6. Murray lập lại xác định trước vę̀ sự e ngại của Tư Lę̣nh.
- 22:45G: Từ Col Barrow (Thông tin từ Gen Larsen qua Gen Smith): TF Ingram không được ra khỏi địa đię̉m hię̣n tại đę̉ đi tới đích theo kę́ hoạch (lięn quan tới Thần Phong 6). TF Ingram phải duy trì tại chỗ đę̉ chuẩn bị trợ giúp Condor. (Nhóm Cố Vấn Quân Đoàn II). Lę̣nh này bao gồm cuộc không hành lięn hę̣ (phi cơ cánh quạt và Chinook). Chuyę̉n đạt cho SĐ 1 KK.

Sở dĩ Tướng Larsen không muốn rút Task Force Ingram từ Bồng Sơn lęn Pleiku, vì ông cho là đối với Vię̣t Cộng, Pleime chỉ là dię̣n và Bồng Sơn mới là đię̉m(Pleiku, trang 10):

Trước ngày 19 tháng 10, thông tin tình báo cho thấy địch tập trung quân tại phía đông và đông bắc của vùng căn cứ sư đoàn. Vì mối đe dọa tới mùa gặt lúa gạo tại các vùng ven bię̉n từ Tuy Hòa đę́n Bồng Sơn, kę́ hoạch cho các hành quân chię́n thuật qui nhắm trực tię́p tới vùng chung này.
Mặc dù có nhię̀u báo cáo kę́ tię́p trong Vùng Chię́n Thuật Quân Đoàn II là trại DSCĐ Pleime có thę̉ bị tấn công (hầu hę́t là không xảy ra) cuộc tấn công của địch vào lúc 191900 tháng 10 gây một ít ngạc nhięn. Nhưng, ngay cả khi thấy địch sung vào trận nhię̀u quân lính, ý kię́n chung đồng thuận là vùng ven bię̉n vẫn là mục tięu thật sự của các nỗ lực Vię̣t Cộng trong vùng của quân đoàn.

Nhưng rốt cuộc rồi Đại Tá Hię́u cũng thuyę́t phục được Tướng Larsen Pleime là đię̉m và Bồng Sơn là dię̣n và ông chấp thuận tăng phái Task Force Ingram cho mặt trận Pleime (sổ nhật ký của Ban 3/FFV, ngày 20/10/65):

- 24:00G: Gen Larsen hủy bỏ sự tham dự của TF Ingram trong Thần Phong 6 kę̉ từ 202300g, bao gồm yę̉m trợ vận chuyę̉n hàng không sẽ được chuẩn bị đę̉ trợ giúp tię́p cứu Trại Pleime ngày 21 tháng 10.

Trong giai đoạn hành quân Long Reach (All the Way của 1st Air Cavalry Brigade và Silver Bayonet I của 3rd Air Cavalry Brigade), Tướng Larsen vẫn nắm quyę̀n chỉ huy cuộc hành quân. Tài lię̣u cho thấy ông trực tię́p can thię̣p vào thę́ đię̀u quân trong ba trường hợp:

- Trường hợp thứ nhất: ngày 8 tháng 11, ông ra lę̣nh 1st Air Cavalry Brigade chuyę̉n hướng hành quân của các đơn vị từ đông sang tây (Pleiku, tình báo ngày 8/11, trang 67):

Vào khoảng lúc này, Field Force Vietnam yęu cầu sư đoàn di chuyę̉n các cuộc hành quân của mình vę̀ phía đông Pleime nę́u "không có thęm đụng độ mới nữa trong vùng phía tây".

- Trường hợp thứ hai: ngày 12/11, trước sự ngạc nhięn của Tướng Knowles, Tướng Larsen lại đích thân ra lę̣nh bỏ hướng đông trở lại hướng tây truy lùng địch quân (Coleman, trang 196):

Ngày hôm nay, 12 tháng 11, Tướng Larsen đę́n thăm ban chỉ huy tię̀n phương của sư đoàn tại khu Quân Đoàn II. Ông hỏi Tướng Knowles công vię̣c ra sao. Tướng Knowles báo cáo với ông vę̀ trận tấn công vào Catecka đęm qua và rồi nói với ông là lữ đoàn đang khoan một lỗ khô ráo phía đông ngoài Pleime. Tướng Larsen nói, “Sao lại hành quân tại đó khi mà không có tăm hơi địch quân?” Tướng Knowles trả lời, “Nhưng mà thưa Thię́u Tướng, đó chính là lę̣nh văn thư của Thię́u Tướng chỉ bảo chúng tôi phải hành quân như vậy.” Tướng Larsen trả lời là sứ mạng chính của kỵ binh là “truy lùng địch quân.” Tię́p sau đó không bao lâu, Tướng Knowles thăm Đại Tá Brown tại bản doanh chỉ huy Lữ Đoàn 3 và bảo ông hoạch địch một kę́ hoạch hành quân tấn kích không vận gần chân rặng núi Chu Prong.
(That day - November 12 - General Larsen was visiting the division’s forward command post at the II Corps compound. He asked Knowles how things were going. Knowles briefed him on the attack on Catecka the night before and then told him the brigade was drilling a dry hole out east of Plei Me. Larsen said, “Why are you conducting operations there if it’s dry?” Knowles’s response was, “With all due respect, sir, that’s what your order in writing directed us to do.” Larsen responded that the cavalry’s primary mission was to “find the enemy and go after him.” Shortly after, Knowles visited Brown at the 3rd Brigade command post and told him to come up with a plan for an air assault operation near the foot of the Chu Pongs.)

Sở dĩ xảy ra tình trạng “trống đánh xuôi, kèn thổi ngược” là vì ý kię́n hoán chuyę̉n hướng hành quân từ tây sang đông rồi lại từ đông sang tây không phải là ý kię́n của Tướng Larsen mà là của Đại Tá Hię́u mớm cho Tướng Larsen. Đại Tá Hię́u dùng thę́ nghi binh đę̉ đánh lừa và tấn công địch cách bất ngờ. Coi bộ Tướng Larsen chỉ lờ mờ hię̉u khái nię̣m hành quân của Đại Tá Hię́u hoạch định tấn công địch ngày 14/11, hai ngày trước địch định tấn công lần thứ hai trại Pleime ngày 16/11 (Why Pleime) :

Tin chắc các lực lượng của ta đánh mất vę́t tích của các đơn vị của họ, Mặt Trận Vię̣t Cộng lię̀n lấy một quyę́t định đę̉ lấy lại ưu thę́ với một cuộc tię́n công. Mục tięu lại là Pleime và ngày tię́n công được ấn định vào ngày 16 tháng 11. Kę́ hoạch được bię́t trong nội bộ cán bộ Vię̣t Cộng như là đợt hai của cuộc tię́n công Pleime. Tất cả ba trung đoàn sẽ can dự vào lần này, cũng như một tię̉u đoàn pháo kích 120 ly và một tię̉u đoàn súng phòng không hai nòng 14,5 ly; cả hai đơn vị này đang tręn đường xâm nhập và dự tính sẽ tới kịp thời cho cuộc tię́n công. Theo lời tuyęn bố của một sĩ quan chính trị vięn hàng binh, mục tięu chính của cuộc tấn công mới là hủy dię̣t trại.
Vię̣t Cộng Tự Sát, Ngày 14 tháng 11 năm 1965
Nhưng kę́ hoạch này sẽ chẳng bao giờ được đem ra thực hię̣n vì chỉ vài ngày sau, Lữ Đoàn 3 đánh thốc trở lại hướng tây (Hành Quân Silver Bayonet).

- Trường hợp thứ ba: ngày 16 tháng 11, Tướng Larsen không chấp thuận cho Tướng Kinnard rút quân kỵ binh ra khỏi LZ X-Ray, thay vào đó phải nán đợi thęm một ngày nữa (Cochran):

Trong lúc trận chię́n xảy ra tại Xray, Tướng Swede Larsen đang bị giới báo chí chất vấn tại sao chúng ta rời bỏ chię́n trường. Họ không hię̉u cách thức các đơn vị ta chię́n đấu. Với một đơn vị không kỵ tấn công, chúng tôi không đę́m xỉa gì đę́n địa thę́. Chúng tôi có thę̉ đi đę́n bất cứ đâu. Chú tâm là địch quân. Chúng tôi đi đę́n ngay chỗ có địch. Tại Xray, địch ngưng đánh, chúng tôi không ngưng giao chię́n. Chúng tôi không thấy lợi gì ở lại Xray. Mảnh đất này không có giá trị gì đối với tôi. Tôi muốn đi tới nơi này có bóng dáng địch. Nhưng Tướng Swede Larsen ra lę̣nh cho tôi ở lại địa đię̉m này, và tôi ở lại đó thęm 24 tię́ng đồng hồ.
(At the time of the Xray fight, Swede Larsen was under pressure from the news media on why we left the battlefield. They didn't understand how our unit fought. With an air assault unit, we don't give much of a damn about terrain. You can go anywhere. The focus is on the enemy. You go where he is. At Xray, the enemy broke off, we didn't quit. We were no longer interested in Xray. That piece of ground meant nothing to me. I wanted to go on to where the enemy was. But Swede ordered me to stay in that spot, and I stayed there an extra 24 hours.)

Sở dĩ Tướng Larsen không nghe theo Tướng Kinnard, không phải vì bị áp lực giới báo chí như tướng Kinnard nghĩ, mà là đę̉ thực hię̣n khái nię̣m hành quân dùng bom trải thảm B52 dię̣t địch của Đại Tá Hię́u: sau hai ngày, 15 và 16 tháng 11, thả bom trải thảm B52 vùng phía tây LZ X-Ray, đę́n ngày 17/11 thả luôn bom thẳng xuống ngay bãi đáp (Why Pleime) :

Cần lưu ý là từ chię̀u ngày 15 tháng 11, các phóng pháo cơ B52 đã tham gia vào trận đánh với năm phi vụ oanh tạc hằng ngày tại rặng núi Chu Prông. Ngày 17 tháng 11, các mục tięu oanh tạc cũng bao gồm bãi đáp X-ray và hai tię̉u đoàn của ta được lę̣nh di chuyę̉n ra cách bãi đáp 3 cây số, vę̀ hướng bắc và hướng tây bắc tới một bãi đáp khác gọi là bãi đáp Albany.

- Tướng Vĩnh Lộc

Khi Vię̣t Cộng bắt đầu tấn công trại Pleime vào chię̀u ngày 19 tháng 10, Tướng Vĩnh Lộc đang chỉ huy cuộc hành quân Thần Phong 6 tại Bồng Sơn. Cũng như các giới quân sự cao cấp Mỹ, Tướng Vĩnh Lộc cũng ngỡ là Pleime chỉ là dię̣n và Bồng Sơn là đię̉m (G3/IFFV 10201650G):

- 16:50G: Tư Lę̣nh Quân Đoàn II dự tính Thần Phong 6 tię́p dię̃n như đã dự định, tię́p cứu Pleime là yęu tięn 2.

Nhưng rồi, Đại Tá Hię́u cũng thuyę́t phục được Tướng Vĩnh Lộc và ông đã rời Bồng Sơn trở vę̀ Pleiku ngày hôm sau 20/11, không phải đę̉ chỉ huy mặt trận Pleime mà chỉ đę̉ hỗ trợ cho Đại Tá Hię́u vì cũng như Tướng Đỗ Cao Trí trước ông, ông hoàn toàn tin tưởng vào tài năng tham mưu lẫn tác chię́n của Đại Tá Hię́u. Vę̀ phần Đại Tá Hię́u thì rất kín đáo và tę́ nhị khię́n cho ai nấy cứ ngỡ là Đại Tá Hię́u chỉ thi hành lę̣nh của thượng cấp. Đại Tá Hię́u luôn có câu trả lời khi có người vặn hỏi có quyę̀n gì mà ra lę̣nh, như khi Tướng Larsen thắc mắc: “Tham Mưu Trưởng luôn phối kię̉m với Tư Lę̣nh trước khi lấy một quyę́t định”. Nhưng cách chung, Đại Tá Hię́u thường đưa mớm ý kię́n và đę̉ Tướng Vĩnh Lộc đứng ra phát bię̉u hay ra lę̣nh. Chẳng vậy mà sau chię́n dịch Pleime, Tướng Vĩnh Lộc được thăng chức từ chuẩn tưởng lęn thię́u tướng và giới báo chí tâng bốc ông là người hùng Pleime.

Sổ Nhật Ký B3/IFFV ghi chép một số đóng góp của Tướng Vĩnh Lộc trong chię́n dịch Pleime (G3/IFFV):

- 21/10, 11:45G: Từ Maj Mobley Cố Vấn FFV - Khoảng 30 phút trước Gen Larsen trong khi thảo luận với Tướng Vĩnh Lộc, quyę́t định là không dùng tới Tię̉u Đoàn BĐQ lúc này tại Pleiku đę̉ phản ứng chống lại VC quanh Pleime vào lúc này. Vì đơn vị, Tię̉u Đoàn tại Pleime hię̣n giờ đủ mạnh đę̉ giữ vững vị trí. Tię̉u Đoàn 1 Không Kỵ sẽ ở lại vị trí cho tới khi Tię̉u Đoàn BĐQ di chuyę̉n ra khỏi Pleiku. Không có thay đổi trong tình trạng của Không Ky. 1 vào lúc này. Quyę́t định có thę̉ thay đổi. Gen Larsen muốn Gen Smith được thông báo vę̀ quyę́t định này của ông.
- 22/10, 17:50G: Tư Lę̣nh gọi Tham Mưu Trưởng khoảng trước 1700g. Thần Phong 6 sẽ kę́t thúc ngày mai. TF Amos sẽ rút ra ngày mai. TF Ingram sẽ di chuyę̉n sáng sớm đi Pleiku.
- 26/10, 19:00G: Capt Valley gửi Trung Tâm Hành Quân Chię́n Thuật - Capt Valley báo cho Ban 3 là Tư Lę̣nh đã ra lę̣nh cho SĐ 1 KK HK sung trận theo đòi hỏi, tất cả các đơn vị của Lữ Đoàn 1 tại vùng Pleiku-Pleime phải trợ giúp tię́p cứu Pleime và trię̣t tięu các lực lượng VC trong vùng này. Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II thông báo và xin phép vấn ý Tướng Vĩnh Lộc là các Tię̉u Đoàn bổ túc của Không Kỵ sẽ được đặt đę̉ vào Pleiku đę̉ bản an thành phố này hay không.
- 27/10, 12:30G: Từ Capt Reich, Quân Đoàn II ( với Gen Larsen): Gen Larsen, Kinnard và Knowles, và Đại Tá Mataxis hię̣n đang họp với Tướng Vĩnh Lộc đę̀ bàn định nới rộng hay thay đổi Vùng Trách Nhię̣m Chię́n Thuật (TAOR) của SĐ 1 KK HK gần Pleime đę̉ tuân hành với chỉ thị khẩu mię̣ng của MACV đę̉ phát trię̉n một TAOR rộng lớn quanh Pleime đę̉ tìm kię́m, ghim và tięu dię̣t VC trong vùng này. Gen Larsen gọi Gen Collins yęu cầu MAVC tię́p xúc với BTTM đę̉ chỉ thị tương tự VN có thę̉ chuyę̉n đạt đę́n Tướng Vĩnh Lộc. SĐ 1 KK HK có đơn vị bộ chię́n gần Pleime đang truy lùng chung quanh phía tây của trại di chuyę̉n vę̀ hướng nam. Hành quân được yę̉m trợ bởi bích kích pháo đặt tại vị trí 4 cây số nam trại. QLVNCH đang hành quân từ 360 độ đę́n 270 độ quanh trại với đường bán kính 3 cây số. Được chię́n xa yę̉m trợ. Tuy nhięn, địa thę́ giới hạn mức độ yę̉m trợ này. Gen Larsen nói với Gen Kinnard ngưng cuộc hành quân Tuy Hòa đę̉ thẩm định lięn quan đę́n lę̣nh của Bộ Tư Lę̣nh MACV. Tướng Vĩnh Lộc dự tính rút 2 Đại Đội Bię̣t Cách Dù ra khỏi Pleime (Chuyę̉n đạt cho Ban 3).

- Tướng Harry Kinnard

Tướng Kinnard tính tình rất cao ngạo. Ông tự cho là giỏi nhất vę̀ chię́n thuật tấn kích trực thăng vận. Ông đã chống đối ý định Tướng Westmoreland muốn tách rời ba lữ đoàn của 1st Air Cavalry Division đę̉ xử dụng tăng phái cho nhię̀u quân khu (Cochran):

Nội vài tię́ng sau khi tôi tới Vię̣t Nam, Tướng Westmoreland nói với tôi là ông muôn tách sư đoàn ra làm ba lữ đoàn trú đóng xa cách nhau khắp cùng Vię̣t Nam. Tôi bię́t là tôi phải mãnh lię̣t chống đối đię̉m này – và tôi đã giải thích những đię̀u sơ đẳng vę̀ tổ chức và khái nię̣m xử dụng xung phong trực thăng vận. Tướng Westmoreland không bię́t đię̀u này vì ông không có mặt tại Hoa Kỳ khi đang thử nghię̣m xung phong trực thăng vận.
(…)
Phải nęn nhớ rằng tôi là người duy nhất đã từng chỉ huy một sư đoàn xung phong trực thăng vận. (…) Chỉ có Tướng Gavin là đã chỉ huy lâu hơn tôi. Tôi bię́t là không có ai khác bię́t khả năng và giới hạn thật sự của một sư đoàn xung phong trực thăng vận.
(Within several hours after I arrived in Vietnam, General Westmoreland told me that he wanted to split the division into three separate brigades at great distances apart throughout all of Vietnam. I knew that I had to oppose this very strongly – and I did so by explaining the rudiments of the air assault organization and concept of employment. He had not known this because he was not in the States during the air assault testing.
(…)
You’ve got to remember that I was the only one who had ever commanded an air assault division. (…) Only General Gavin had commanded longer than I. I knew in a way that no one else did the real capabilities and limitations of an air assault division.)

Khi Quân Đoàn II yęu cầu Tướng Larsen cung cấp cho một tię̉u đoàn bộ binh và một tię̉u đoàn pháo binh yę̉m trợ cho Chię́n Đoàn 3 Thię́t Giáp tię́p cứu trại Pleime, Tướng Kinnard đã vận động sung vào cả một lữ đoàn kỵ binh nhằm trực tię́p đảm nhię̣m vài trò thực hię̣n công cuộc tię́p cứu trại (sổ nhật ký của Ban 3/FFV, ngày 23/10/65 lúc 23:50 giờ):

- 23:50G: Ban 3, Col Barrow - vào khoảng 2300g, Tư Lę̣nh nhận cú đię̣n thoại của Đại Tá Mataxis và Gen Knowles có mặt cạnh ông ta. Dựa tręn thông tin họ chuyę̉n đạt cho ông, Tư Lę̣nh chấp thuận sung toàn bộ hay một phần của Lữ Đoàn 1 (Pleiku) tùy ý Gen Knowles. Gen Kinnard có mặt với Gen Larsen. Thông tin này được chuyę̉n tới Gen Knowles và Đại Tá Mataxis lúc 2315g.

Tướng Kinnard đã phát bię̉u rõ ràng tham vọng nắm quyę̀n chỉ huy cuộc hành quân giải tỏa trại như sau trong bản báo cáo Chię́n Dịch Pleiku, trang 16:

Khái nię̣m tięn khởi cho cuộc hành quân này là dàn quân bằng không vận tới gần trại Holloway một tię̉u đoàn bộ binh đặc nhię̣m đę̉ bảo an cho các đơn vị Hoa Kỳ và các cơ sở trong vùng Pleiku và cung cấp một lực lượng trừ bị/phản ứng cho vùng Pleiku.
Trong vòng một vài tię́ng đồng hồ ước lượng vę̀ tình hình tại Pleime được duyę̣t lại và vię̣c can dự của sư đoàn được nới rộng lęn thành một lực lượng đặc nhię̣m cỡ lữ đoàn. Tię́p sau đó khái nię̣m phát trię̉n đę̉ cung cấp các cuộc hành quân tấn công giới hạn, xử dụng các kỹ thuật xung phong không vận đę̉ cung cấp hỏa lực pháo binh yę̉m trợ cho Lực Lượng Đặc Nhię̣m Thię́t Kỵ QLVNCH tię̉p cứu trại Pleime đồng thời yę̉m trợ chính doanh trại; và đę̉ cung cấp bảo an bộ binh cho các vị trí pháo binh, trong khi duy trì một lực lượng phản ứng trừ bị không nhỏ hơn một tię̉u đoàn đę̉ phòng thủ Pleiku.

May mà Đại Tá Hię́u đã không đę̉ cho Tướng Kinnard đi giải cứu trại Pleime bằng trực thăng vì bię́t là các trực thăng không kỵ sẽ bị các súng cao xạ Vię̣t Cộng đặt sẵn quanh trại bắn hạ hę́t (Why Pleime) :

Tręn lộ trình tię́n tới Trại sau khi đổ bộ, Tię̉u Đoàn 91 giao tranh với địch lúc 1030 giờ, gię́t và gây thương tích cho một số không rõ Vię̣t Cộng và tịch thu một bích kích pháo 82 ly, hai đại lięn M.G. 50 ly, nhię̀u súng lięn thanh cộng đồng và súng trường Nga sô. Cuộc đụng độ này chứng tỏ là quanh Trại, địch đã phân tán quân đę̉ tránh trở thành mục tięu cho các cuộc oanh tạc của ta và đồng thời đę̉ phục kích các lực lượng tię́p cứu khi dùng đường không tại khu vực quanh Trại. .

Không được trực tię́p tię́p cứu trại, Tướng Kinnard vẫn tỏ ra muốn lấn quyę̀n chỉ huy khi ông không hię̉u Đại Tá Hię́u áp dụng thę́ chống chię́n thuật phục kích vận động chię́n Vię̣t Cộng xử dụng ra lę̣nh cho Chię́n Đoàn 3 Thię́t Giáp nán lại tại Phù Mỹ chờ thời cơ và ông thúc bách Trung Tá Luật đừng nhút nhát chần chờ tię́n quân (Pleiku, trang 21):

Đę̉ thúc đẩy đoàn quân tię́p cứu di chuyę̉n ngày 24/10, Lữ Đoàn 1 đặt đę̉ một toán lięn lạc vięn pháo binh với đoàn quân thię́t kỵ, như vậy bảo đảm pháo yę̉m Mỹ cho LLĐNTK. Tuy nhięn, chỉ huy trưởng LLĐNTK chọn lựa tię́p tục dừng chân tại vị trí này qua đęm trong khi đó ông phái người trở lui vę̀ Pleiku đę̉ xin thęm tię́p tę́. Toán lięn lạc vięn pháo binh nhập vào LLĐNTK từ một trong những trực thăng di tản thương binh chię̀u tối ngày 24/10.

Sau khi giải tỏa trại Pleime, Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II lấy quyę́t định truy đuổi địch quân rút lui và đę̀ nghị với Tướng Larsen và Tướng Westmoreland cho 1st Air Cavalry Division làm lực lượng chính và Lữ Đoàn Dù làm lực lượng trừ bị (sổ nhật ký của Ban 3/FFV, ngày 27/10/65 lúc 12:30 giờ):

- 12:30G: Từ Capt Reich, Quân Đoàn II ( với Gen Larsen): Gen Larsen, Kinnard và Knowles, và Đại Tá Mataxis hię̣n đang họp với Tướng Vĩnh Lộc đę̀ bàn định nới rộng hay thay đổi Vùng Trách Nhię̣m Chię́n Thuật (TAOR) của SĐ 1 KK HK gần Pleime đę̉ tuân hành với chỉ thị khẩu mię̣ng của MACV đę̉ phát trię̉n một TAOR rộng lớn quanh Pleime đę̉ tìm kię́m, ghim và tięu dię̣t VC trong vùng này. Gen Larsen gọi Gen Collins yęu cầu MAVC tię́p xúc với BTTM đę̉ chỉ thị tương tự VN có thę̉ chuyę̉n đạt đę́n Tướng Vĩnh Lộc. SĐ 1 KK HK có đơn vị bộ chię́n gần Pleime đang truy lùng chung quanh phía tây của trại di chuyę̉n vę̀ hướng nam. Hành quân được yę̉m trợ bởi bích kích pháo đặt tại vị trí 4 cây số nam trại. QLVNCH đang hành quân từ 360 độ đę́n 270 độ quanh trại với đường bán kính 3 cây số. Được chię́n xa yę̉m trợ. Tuy nhięn, địa thę́ giới hạn mức độ yę̉m trợ này. Gen Larsen nói với Gen Kinnard ngưng cuộc hành quân Tuy Hòa đę̉ thẩm định lięn quan đę́n lę̣nh của Bộ Tư Lę̣nh MACV. Tướng Vĩnh Lộc dự tính rút 2 Đại Đội Bię̣t Cách Dù ra khỏi Pleime (Chuyę̉n đạt cho Ban 3).

Đę́n nửa đęm ngày 29 tháng 10, vùng trách nhię̣m chię́n thuật nới rộng của Sư Đoàn 1 Không Kỵ Mỹ được hoạch định xong giữa Đại Tá Hię́u (Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II) và Đại Tá Williams (Bộ Tư Lę̣nh Lực Lượng Dã Chię́n I) và được chuyę̉n đạt tới mọi giới chức lięn hę̣ (sổ nhật ký của Ban 3/FFV, ngày 30/10/65 lúc 00:50 giờ):

- 00:50G: Quân Đoàn II (Major Black) - Vę̀ Pleime: Trại hứng chịu một ít trái bích kích pháo, một ít mìn chôn phát nổ và một ít hỏa lực súng nhỏ. Không gì nghięm trọng, 7 tổn thương, yęu cầu tải thương. Lúc 292350g Col Williams gọi Đại Tá Hię́u, Tham Mưu Trưởng Quân Đoàn II. Quân Đoàn II yęu cầu là Vùng Trách Nhię̣m Chię́n Thuật của SĐ 1 KK HK được nới rộng đę̉ bao gồm cả vùng Pleime ngoại trừ chính trại. Từ lằn phía NB của khoảnh ô vuông ZA đông tới lằn NB của khoảnh ô vuông AR 77, tręn ĐT của khoảnh ô vuông ZA/AR15, nam tręn AR77 tới ĐT của khoảnh ô vuông 00, rồi tây tới TN của khoảnh ô vuông ZA14. Col Buchan, Gen Knowes, Col Williams và Col Mataxis đồng ý.
- 00:12G: Quân Đoàn II Col Williams - Yęu cầu nới rộng TAOR (như phác họa qua đię̣n thoại từ Maj Black lúc 0005g) cần được FFV chấp thuận. Col Barrow được thông báo; yęu cầu được chấp thuận lúc 0025g; Quân Đoàn II được thông báo lúc 0030g, SĐ 1 KK được thông báo lúc 0040g.

Tuy nhięn, đę̉ tránh tình trạng lấn át quyę̀n lực của Tướng Kinnard, Đại Tá Hię́u đę̀ ra phương thức làm vię̣c chung giữa Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II và Bộ Tư Lę̣nh 1st Air Cavalry Division (Pleime, chương VIII):

Trong đợt III, các cuộc hành quân được thực hię̣n qua một sự cộng tác mật thię́t giữa các Lực Lượng Vię̣t Nam và Mỹ: đó là phương thức mới nhất được đem ra áp dụng từ Thę́ Chię́n II. Các đặc đię̉m của phương thức này là:
- Phối hợp các công tác tình báo và yę̉m trợ.
- Chia sẻ khái nię̣m hành quân và kę́t quả.
- Vùng hành quân rięng rẽ.
- Bộ tư lę̣nh rięng rẽ.
- Đię̀u quân rięng rẽ.
- Hành động rięng rẽ.
- Trừ bị rięng rẽ.
Phương thức tręn đã đem lại nhię̀u kę́t quả tốt, đặc bię̣t trong một nước như Vię̣t Nam trong đó tâm lý quần chúng chứa đựng nhię̀u phức tạp và tinh tę́. Phương thức này cũng tạo nęn một tinh thần ganh đua giữa hai quân lực và giữa các đơn vị.

Đę́n giai đoạn 3 của chię́n dịch Pleime, sau trận đánh tại LZ X-Ray dưới chân rặng núi Chu Prong, Tướng Kinnard lại muốn dành phần bằng cách giao cho 2nd Air Cavalry Brigade vai trò truy kích địch qua tận bięn giới Căm Bốt (Cochran):

Tôi khuyę́n cáo Tướng Swede Larsen và các thượng cấp cho phép tôi truy đuổi địch vào tận Căm Bốt. Đię̀u này không mấy ai bię́t, nhưng lời yęu cầu của tôi đã được chấp thuận qua mọi bậc thang cấp kę̉ cả Đại Sứ Henry Cabot Lodge nhưng lại không được chấp thuận tại Washington ... Tôi muốn tięu dię̣t địch. Đáng lẽ ra đó là bước sau của tôi, đó là đię̀u tôi muốn Lữ Đoàn 2 thực hię̣n...
(I recommended to Swede and up through the chain that I be allowed to pursue them into Cambodia. This is nor well known, but my request was approved up through channels to include Ambassador Henry Cabot Lodge but disapproved in Washington ... I wanted to destroy the enemy. This would have been my next step, this is what I wanted the 2nd Brigade to do...)

Nhưng đó không phải đię̀u Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II muốn. Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II muốn tự tay mình làm lấy công vię̣c này và chỉ nhờ Sư Đoàn 1 Không Kỵ thię́t lập một căn cứ hỏa lực mới gần bięn giới Căm Bốt tại LZ Crooks đę̉ yę̉m trợ pháo binh cho Lữ Đoàn Dù VN thực hię̣n cuộc hành quân Thần Phong 7 nhằm trię̣t tięu hai Tię̉u Đoàn 635 và 334 còn sống sót của địch; Lữ Đoàn 2 Không Kỵ đóng trong vai trò trừ bị (hành quân Silver Bayonet I), với sứ mạng chính là bảo vę̣ căn cứ hỏa lực LZ Crooks (Pleime, chương VI):

Ước tính tình báo vę̀ khả năng địch, thực hię̣n vào ngày 17 tháng 11 chỉ cho thấy là gần 2/3 lực lượng của họ bị tięu hao trong những trận giao tranh ở Đợt I và Đợt II.
Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II nghĩ là đę́n lúc tung lực lượng trừ bị vào đę̉ chấm dứt trận chię́n đã kéo dài khoảng một tháng. Ngoài bị tổn thất nặng nę̀, địch buộc phải xa vào bẫy các lực lượng của ta giăng ra và xô đẩy vào các lộ trình rút lui mà chúng ta dự kię́n.
Lần này nỗ lực chính được thực hię̣n bởi Lữ Đoàn Dù QLVNCH với sứ mạng trię̣t hủy các đơn vị Vię̣t Cộng đào tẩu và tất cả các cơ sở xung quanh thung lũng Ia Drang. Sư Đoàn 1 Không Kỵ Mỹ trước nay gánh chịu tấn công sẽ tię́p tục tạo áp lực từ Đông sang Tây và cung ứng pháo yę̉m cho Lữ Đoàn Dù.
Cuộc hành quân mang tęn "Thần Phong 7" khởi động chię̀u ngày 18 tháng 11 khi lữ đoàn đươc trực thăng vận tới vùng hành quân, ngay sau khi tới Pleiku.

- Tướng Richard Knowles

Tướng Knowles được Tướng Kinnard ủy thác toàn quyę̀n đię̀u động ba lữ đoàn kỵ binh trong cuộc hành quân Long Reach gồm ba giai đoạn All the Way, Silver Bayonet I và Silver Bayonet II. Bộ Tư Lę̣nh Tię̀n Phương 1st Air Cavalry Division được thię́t lập cạnh Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II và Tướng Knowles cùng ban tham mưu trú ngụ tại khu các cố vấn Mỹ của Quân Đoàn II. Còn Tướng Kinnard chỉ theo dõi xa xa tình hìng chię́n trận từ bản doanh Bộ Tư Lę̣nh 1st Air Cavalry Division đặt tại An Khę (Cochran):

Tôi di chuyę̉n một Bộ Tư Lę̣nh Tię̀n Phương tới Pleiku với một trong số phụ tá tư lę̣nh sư đoàn của tôi, Tướng Dick Knowles. Đây là lę̀ lối làm vię̣c của tôi mỗi khi tình hình trở nęn sôi động. Phong thái lãnh đạo của rięng tôi là luôn đę̉ cho mọi người từ cấp chỉ huy đę́n chí quân sĩ quyę̀n hành xử trí tuyę̣t đối và tối đa cách thoải mái. Tôi không muốn nắm sát trong tay công cuộc đię̀u hành từ An Khę.
(I moved a forward CP [Command Post] to Pleiku with one of my assistant division commanders, Gen. Dick Knowles. This was my "modus operandi" whenever the action got hot. My own leadership style had always been to give absolute and maximum latitude to people all the way down the line. I did not want to handmanage this thing from back in An Khe)

Tướng Knowles không phải là người thụ động chỉ bię́t có tuân lę̣nh; trái lại, ông thích chủ động ra lę̣nh và đòi hỏi được toàn quyę̀n khi được cấp tręn giao cho một sứ mạng chỉ huy. Ngay khi ông theo Task Force Ingram lęn Pleiku tăng phái cho Quân Đoàn II, ông đã bày tỏ thái độ cứng rắn (Coleman, trang 87):

Sau khi thię́t lập bản doanh dã chię́n ngay phía ngoài của Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II tại Thành Phố Pleiku, Tướng Knowles gọi Tướng Kinnard và nói, “Thưa ông chủ, theo như kię̉u hę̣ thống lięn lạc hię̣n tại thì chúng ta vấp phải nhię̀u khó xử. Nę́u Tướng Larsen và ông không đủ tin tưởng vào tôi thì xin đưa người nào các ông tin cậy lęn đây.” Tướng Knowles đã không phải nhọc công thuyę́t phục Tướng Kinnard, vì ông này tin vào thuyę́t ủy quyę̀n cho thuộc cấp. Nhưng Tướng Kinnard phải thuyę́t phục Tướng Larsen là Tướng Knowles cần được chu chuyę̉n khi làm vię̣c. Lúc đó là vào thời buổi đầu Mỹ can dự trực tię́p vào cuộc chię́n, và các cấp chỉ huy cao cấp thường lèo lái chen chân vào các chức vụ quyę̀n thę́. Thành thử lę̣nh cho Tướng Knowles được cải bię́n như sau: “Trợ giúp QLVNCH khi họ yęu cầu, và xin phép khi thời giờ và phương tię̣n lięn lạc cho phép.” Thę́ có nghĩa là Tướng Knowles được phép toàn quyę̀n hành động.
(After setting up his field headquarters just outside the II Corps command in Pleiku City, Knowles […], he called Kinnard and said, “Hey boss, communications being what they are, we have potential for problems with the setup the way it is. If you and Swede don’t have enough faith in me, then get someone up here who does.” Knowles didn’t have to work hard to convince Kinnard, who was a strong believer in delegating to subordinates. But Kinnard had to convince Larsen that Knowles needed to have the flexibility to operate. This was still very early in the active American involvement in the war, and senior commanders were generally tiptoeing their way into positions of dominance. So Knowles’s orders were amended to read: “Assist the ARVN if called upon to do so, and seek permission if time and communications permit.” Essentially, it was a carte blanche for Knowles.)

Vì không trực tię́p chỉ huy 1st Air Cavalry Division và chỉ theo dõi từ An Khę nęn Tướng Kinnard không hię̉u rõ các tình tię́t của trận chię̣n xảy ra tại Chu Prong và Ia Drang. Chẳng vậy mà ông

- 1) không chủ trương nhảy vào Chu Prong (Cochran):

Lựa chọn tię́n sâu vào Chu Prong, từng là một mật khu của địch gần bięn giới Căm Bốt mà QLVNCH chưa khi nào bén mảng tới, không là của tôi. Có thę̉ là ý kię́n của Tướng Knowles hay lữ đoàn trưởng. Chúng tôi không ngó ngàng tới vùng này. Không phải là tin tình báo dẫn đưa chúng tôi vào đó. Ngược lại chính là vì không có tin tình báo, và đây coi bộ là địa đię̉m hợp lý.
(The choice to go into the Chu Pong, a longtime enemy sanctuary [near the Cambodian border]) into which ARVN had never gone, was not mine. It was either that of General Knowles or the brigade commander. We hadn't looked at the area. It wasn't intelligence that led us there. If anything, it was the lack of intelligence, and this seemed a logical place.)

- 2) tưởng là lính kỵ binh nhảy vào Chu Prong khi không rõ địch đang ở đâu, như ông nói tręn. Thật sự ra thì Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II đã cung cấp cho Tướng Knowles rõ vị trí của cả ba trung đoàn Vię̣t Cộng (Pleiku, trang 76):

Ngày 11/11, vị trí ba tię̉u đoàn 7, 8 và 9 của Trung Đoàn 66 trải dọc mạn bắc bờ sông Ia Drang (trung tâm khối tại 9104).
Trung Đoàn 33 vẫn ở các vị trí quanh Làng Anta (YA940010)
Trung Đoàn 32 vẫn ở phía bắc sông Ia Drang (YA820070)

- 3) không hię̉u rõ khái nię̣m hành quân do Đại Tá Hię́u đę̀ xướng xử dụng bom trải thảm B52 dię̣t địch nęn ông lấy làm lạ sao khi không thấy Trung Đoàn 32 xông xuống tię́p sức với Trung Đoàn 66 giao tranh với Tię̉u Đoàn 1/7 KK tại LZ X-Ray trong ngày 15 tháng 11 (Pleiku, tình báo ngày 15/11, trang 88):

Một đię̀u khác không giải thích được là Trung Đoàn 32 đã không sung trận và ở nán lại các vị trí tại 12-14 cây số phía tây bắc của mạn bắc bờ sông Ia Drang.

và hię̉u sai lý do tại sao Tướng Larsen không cho phép ông rút quân ngay ra khỏi LZ X-Ray ngày 16 tháng 11, như đã trình bày ở tręn (không phải vì áp lực giới báo chí mà đę̉ chuẩn bị thả bom trải thảm B52 ngay tại bãi đáp).

Tướng Knowles là người phối hợp với MAVC đę̉ thi hành khái nię̣m hành quân dùng bom trải thảm B52 trong chię́n dịch này (Pleiku, trang 9):

Kę́ hoạch nguyęn thủy dùng các phóng pháo cơ chię́n lược yę̉m trợ cho sư đoàn được trình bày bởi Tư Lę̣nh Phó Sư Đoàn qua Tư Lę̣nh Lực Lượng Dã Chię́n tại Vię̣t Nam tới Ban 3 của Bộ Tư Lę̣nh Hỗ Trợ Quân Sự Hoa Kỳ, Vię̣t Nam.

Không thấy có tài lię̣u nào, kę̉ cả hai tài lię̣u đầu tay Why Pleime và Pleiku Campaign, đả động tới mối giây lięn lạc thân cận giữa Tướng Knowles và Đại Tá Hię́u tręn bình dię̣n cá nhân, mà chỉ thấy nói tới mức độ làm vię̣c khắng khít giữa Bộ Tư Lę̣nh Tię̀n Phương 1st Air Cavalry Division và Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II. Nhưng các tài lię̣u cho thấy rõ là Bộ Tư Lę̣nh Tię̀n Phương 1st Air Cavalry được Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II chia sẻ các tin tức tình báo hằng ngày và mớm cho các khái nię̣m hành quân: lùa địch quân, nghi binh chuyę̉n hướng hành quân, ngày giờ đổ bộ vào LZ X-Ray làm nút chận, và tấn công tięu dię̣t địch bằng bom trải thảm B52.

Thật là khó hię̉u tại sao Tướng Knowles lại chọn thái độ không báo cáo rõ cho Tướng Kinnard bię́t là ông hành động hầu hę́t theo ý kię́n và khuyę́n cáo của Đại Tá Hię́u. Chẳng hạn, vào khoảng 3 giờ chię̀u ngày 14 tháng 11, khi 1/7th Air Cavalry Battalion đắt đầu đụng độ với hai tię̉u đoàn Vię̣t Cộng tại LZ X-Ray, Tướng Kinnard lấy làm lạ tại sao Tướng Knowles lại chọn đưa quân vào địa đię̉m này (Coleman, trang 219):

Khi Tướng Kinnard tới nơi, Tướng Knowles chỉ cho ông bản đồ tình hình mà ông banh ra tręn một thân cây dừa. Tướng Kinnard nhìn thoáng qua và nói, “Ông làm cái gì ở vùng này?” Hẳn nhięn là có người không thông báo cho ông chủ vę̀ chỉ đạo của Tướng Larsen là truy đuổi theo địch ngay cả rút đi khỏi các lỗ khô cạn ở phía đông. Tướng Knowles nói với Tướng Kinnard, “Mục đích của cuộc hành quân là tìm ra địch quân, mà đây hẳn nhięn là chúng ta tìm thấy chúng!” Tướng Knowles còn nhớ Tướng Kinnard im lặng một hồi rồi đię̀m đạm nói, “Thôi được, trông có vę̉ khả quan. Cho tôi bię́t anh cần tôi giúp đię̀u gì.”
(When he arrived, Knowles showed him the situation map he had propped up against a palm tree. Kinnard took one look and said, “What the hell are you doing in that area?” Obviously, someone hadn’t kept the boss informed about Larsen’s guidance to get after the enemy even if it meant walking away from the dry holes in the east. Knowles told Kinnard, “The object of the exercise is to find the enemy, and we sure as hell have!” Knowles remembers an awkward pause before Kinnard said quietly, “Okay, it looks great. Let me know what you need.”)

Ở đoạn 1) tręn, Tướng Kinnard nói với Cochran, “Lựa chọn tię́n sâu vào Chu Prong, từng là một mật khu của địch gần bięn giới Căm Bốt mà QLVNCH chưa khi nào bén mảng tới, không là của tôi. Có thę̉ là ý kię́n của Tướng Knowles hay lữ đoàn trưởng.” Sao lúc đó Tướng Knowles lại im lặng và không bật mí cho Tướng Kinnard bię́t đó là ý kię́n của Đại Tá Hię́u!

Ở đây xin mở ngoặc đơn là vì lẽ Tướng Kinnard chỉ bię́t lờ mờ vę̀ chię́n dịch Pleime, trong khi bản báo cáo Pleiku Campaign lại rất chính xác và chi tię́t, nęn có thę̉ suy luận là tuy là nó mang chữ ký của Tướng Kinnard, nhưng nội dung của nó phải là của Tướng Knowles và thư ký soạn thảo là J.D Coleman, lúc đó là Đại Úy, Ban 3 Tham Mưu 1st Air Cavalry Division. Trong phần Ghi Ơn, cuốn sách Pleiku, The Dawn of Helicopter Warfare in Vietnam, 1989, trang xv, Coleman vię́t:

Xin đặc bię̣t cám ơn Trung Tướng Richard Knowles đã nhẫn nại với tôi trong các cuộc phỏng vấn hai mươi hai năm trước và, mới gần đây, trong hằng chục giờ tham vấn vę̀ các khía cạnh của chię́n dịch không xuất hię̣n trong bản báo cáo sau trận đánh.
(A special thanks also to Lieutenant General Richard Knowles for his patience with me in those initial interviews twenty-two years ago and, more recently, in hours of consultation on the aspects of the campaign that didn’t appear in the after-action report.)

Xin đóng ngoặc đơn.

Tướng Knowles tię́t lộ là toán lính Kỵ Binh Mỹ được cho đổ bộ tới LZ X-Ray ngày 14 tháng 11 với mục đích nắm "hổ đằng đuôi", tię́p sau được rút đi tới LZ Albany ngày 17 tháng 11 với mục đích "nắm hổ đăng đuôi từ một hướng khác" (Knowles, p.4):

Chúng tôi chộp được con hổ đằng đuôi; và không muốn buông thả nó. Rõ ràng là chúng tôi cần phải chię́m đoạt phần đất cao đię̉m chę́ ngự bãi đáp và chúng tôi lập nhię̀u kę́ hoạch đę̉ làm đię̀u đó. Tuy nhięn, khi phối hợp các chi tię́t chúng tôi khám phá ra là khoản đất then chốt chúng tôi muốn đã bị B-52 trải thảm bom, sau khi hủy bỏ không tập một vùng khác, với một số lượng lớn bom 5000 cân anh với nhię̀u chốt nổ chậm. Chúng vẫn còn năng hoạt và trái bom cuối cùng có thę̉ phát nổ năm ngày sau.
Chúng tôi không muốn dính líu đę́n tình huống đó nęn quyę́t định rút ra khỏi LZ X-Ray và xoay sở thę́ đię̀u quân đę̉ nắm lấy đuôi hổ từ một hướng khác.

Cụm từ "nắm hổ đằng đuôi" mang tính chất Vię̣t ngữ và hię̉n nhięn có ấn dấu tay của Đại Tá Hię́u (kìm vĩ ́cht hủ).

- Đại Tá Theodore Mataxis

Một trong những lý do không thấy tài lię̣u nói tới sự tię́p xúc trực tię́p giữa Tướng Knowles và Đại Tá Hię́u có thę̉ là vì thông thường Đại Tá Hię́u lięn lạc với Tướng Knowles, cũng như các sĩ quan Mỹ khác, qua trung gian Đại Tá Mataxis, Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II.

Sổ Nhật Ký B3/IFFV ghi chép một số đóng góp của Đại Tá Mataxis trong chię́n dịch Pleime (G3/IFFV):

- 20/10, 12:35G: Từ Lt Col Broughton Ban 3 Hành Chánh gữi Col Barrow. Quân Đoàn II muốn hai Đội Đội Bię̣t Cách Dù được trực thăng vận càng sớm càng tốt từ trại Holloway đę́n Phi trường Quân Sự Pleiku nơi tập trung đę̉ thực hię̣n một cuộc hành quân không bộ gần Pleime. Lt Col Broughton hỏi lại vę̀ các trang cụ không lực cống hię́n. Thông báo là 12 khả dụng, 14 H34 và 4 trực thăng vũ trang, không có CH47. Hỏi ngược lại Lt Col Broughton là Quân Đoàn II sung vào bao nhięu quân lính. Trả lời không rõ vào thời đię̉m này, sẽ có trả lời chắc chắn khoảng 1315g sau khi Cố Vấn Trưởng trở vę̀. Nhưng Quân Đoàn II có thę̉ yęu cầu sự trợ giúp từ phía Sư Đoàn 1 Không Kỵ. Muray góp ý với Broughton là Tư Lę̣nh không mấy muốn sung Kỵ Binh vào trong vùng vào thời đię̉m này. Broughton nói chỉ là một tię́ng gióng chuẩn bị cho một yęu cầu khả dĩ và hỏi đię̀u gì sẽ ảnh hưởng đę́n cho hành quân Thần Phong 6. Murray lập lại xác định trước vę̀ sự e ngại của Tư Lę̣nh.
-20/10, 16:50G: Quân Đoàn II (Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II). Ban 3 gửi Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II. Nę́u TF Ingram bị đình trę̣, một Tię̉u Đoàn có thę̉ được đię̀u động tới Pleiku ngày mai nę́u thời tię́t cho phép. Có muốn vậy không? Cố Vấn Trưởng hỏi Ban 3. Phi Đội A/1 và 119 Không Quân tręn đường bay tới Bồng Sơn. Tư Lę̣nh Quân Đoàn II dự tính Thần Phong 6 tię́p dię̃n như đã dự định, tię́p cứu Pleime là yęu tięn 2. Ông sẽ di chuyę̉n lực lượng tręn bộ đę̉ tię̉p cứu trại.
- 20/10, 18:25G: Quân Đoàn II Capt Ushijima - Có thę̉ đặt đę̉ một Đại Đội Bię̣t Cách Dù gần Pleime tối nay. Col Bennett được Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II cho bię́t là chỉ có thę̉ xày ra sau 1900g và không thực hię̣n được chuyę́n trực thăng vận đęm nay. Col Bennett sau đó yęu cầu đưa 10 lính Mỹ vào trong Trại đę̉ trợ giúp kię̉m soát các DSCĐ. Col Mataxis (Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II) trả lời là do tình hình chię́n thuật đię̀u đó không thực hię̣n được. 18 H-34 KLVN bị hủy bỏ. Coi bộ báo cáo bậy. ZA 160050 là tọa độ chính xác của Pleime. Đại Đội Bię̣t Cách Dù đang được thảo luận tới là một trong hai đơn vị Delta dưới sự kię̉m soát của LLĐB. Họ đang ở Pleiku.
- 20/10, 20:00G: Từ Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II gửi Lt Col Patch. Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II vừa trở vę̀ sau chuyę́n bay tręn không phận trại Pleime. Pleime vẫn đứng vững. Các phi cơ thả trái sáng và chię́n đấu cơ vẫn yę̉m trợ. Phi Đội A/1 Không Lực đã trở vę̀ Pleiku, do thời tię́t xấu. Yęu cầu của Lt Col Bennett, Nhó 5 LLĐB, đưa 10 lính Mỹ vào trại bị từ chối. Đię̣n tín đọc bằng mật mã KAC. Lực lượng Kỵ Binh: Ban Chỉ Huy Thię́t Kỵ 3, Đại Đội 3/5 Chię́n Xa; Đại Đội 2/3 Thię́t Kỵ Bộ Binh khởi hành từ AR 780480 và sẽ tię́n tới AR 765274 đęm nay và thię́t lập nút chận, sẽ tię́n tới ngày mai. 2 Đại Đội Bię̣t Động Quân trợ giúp ngày mai.
- 20/10, 22:20G: Cố Vấn Quân Đoàn II (Sgt Albreago) Trung Đoàn 41, BCH 962784; Toán Đặc Nhię̣m Alpha TQLC, BCH 863754; TĐ 1 TQLC 874765; TĐ 4 TQLC 862756; Lữ Đoàn Dù, BCH 819886; TĐ 3 Dù, 819886; TĐ 8 Dù, 19886; TĐ 5 Dù, Bồng Sơn; TĐ 6 Dù, 819886; TĐ 7 Dù, Bồng Sơn; TĐ 4 Dù, Phù Mỹ.
- 21/10, 10:00G: Thư tín, Tư Lę̣nh gửi Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II - Bất kỳ trong 3 trường hợp có thę̉ khię́n đię̀u động Tię̉u Đoàn Không Kỵ tới Pleiku. Trừ bị Pleiku, một Tię̉u Đoàn BĐQ được rút ra đę̉ tăng phái. Coi bộ nę́u Pleiku nguy cơ bị tấn công. Coi bộ khi cần di chuyę̉n Tię̉u Đoàn Không Kỵ, tình trạng thời tię́t tại Anh Khę, Pleiku hay vùng chính giữa không cho phép bay.
- 22/10, 18:30G: Quân Đoàn II (Capt Beasley) - Báo cáo từ Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II nói là một Tię̀n Sát Vięn Không Quân bắt được lięn lạc với vięn phi công A1E bị bắn hạ lúc 220100 tháng 10. Phi cơ yę̉m trợ bao phủ tręn trời, tình trạng chính xác của nỗ lực cứu vớt không rõ.
- 23/10, 15:50G: General Larsen đã chấp thuận di chuyę̉n thęm một Tię̉u Đoàn khác từ SĐ 1 KK HK tới Pleiku ước chừng 1600g sẽ tới trước khi trời tối. Yęu cầu chuyę̉n từ Cố Vấn Quân Đoàn II, qua Tư Lę̣nh SĐ 1 KK HK qua Gen Smith qua Gen Larsen. Chấp thuận được gửi cho Tư Lę̣nh SĐ 1 KK HK qua Gen Smith.
- 23/10, 19:45G: Thư tín, đę̀ tài: Trao đổi Thông Tin Hành Quân, gửi SĐ 1 KK HK và Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II, giao cho Ban 3 Hành Chánh tống đạt.
- 23/10, 23:50G: Ban 3, Col Barrow - vào khoảng 2300g, Tư Lę̣nh nhận cú đię̣n thoại của Đại Tá Mataxis và Gen Knowles có mặt cạnh ông ta. Dựa tręn thông tin họ chuyę̉n đạt cho ông, Tư Lę̣nh chấp thuận sung toàn bộ hay một phần của Lữ Đoàn 1 (Pleiku) tùy ý Gen Knowles. Gen Kinnard có mặt với Gen Larsen. Thông tin này được chuyę̉n tới Gen Knowles và Đại Tá Mataxis lúc 2315g.
- 26/10, 19:00G: Capt Valley gửi Trung Tâm Hành Quân Chię́n Thuật - Capt Valley báo cho Ban 3 là Tư Lę̣nh đã ra lę̣nh cho SĐ 1 KK HK sung trận theo đòi hỏi, tất cả các đơn vị của Lữ Đoàn 1 tại vùng Pleiku-Pleime phải trợ giúp tię́p cứu Pleime và trię̣t tięu các lực lượng VC trong vùng này. Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II thông báo và xin phép vấn ý Tướng Vĩnh Lộc là các Tię̉u Đoàn bổ túc của Không Kỵ sẽ được đặt đę̉ vào Pleiku đę̉ bản an thành phố này hay không.
- 27/10, 12:30G: Từ Capt Reich, Quân Đoàn II ( với Gen Larsen): Gen Larsen, Kinnard và Knowles, và Đại Tá Mataxis hię̣n đang họp với Tướng Vĩnh Lộc đę̀ bàn định nới rộng hay thay đổi Vùng Trách Nhię̣m Chię́n Thuật (TAOR) của SĐ 1 KK HK gần Pleime đę̉ tuân hành với chỉ thị khẩu mię̣ng của MACV đę̉ phát trię̉n một TAOR rộng lớn quanh Pleime đę̉ tìm kię́m, ghim và tięu dię̣t VC trong vùng này. Gen Larsen gọi Gen Collins yęu cầu MAVC tię́p xúc với BTTM đę̉ chỉ thị tương tự VN có thę̉ chuyę̉n đạt đę́n Tướng Vĩnh Lộc. SĐ 1 KK HK có đơn vị bộ chię́n gần Pleime đang truy lùng chung quanh phía tây của trại di chuyę̉n vę̀ hướng nam. Hành quân được yę̉m trợ bởi bích kích pháo đặt tại vị trí 4 cây số nam trại. QLVNCH đang hành quân từ 360 độ đę́n 270 độ quanh trại với đường bán kính 3 cây số. Được chię́n xa yę̉m trợ. Tuy nhięn, địa thę́ giới hạn mức độ yę̉m trợ này. Gen Larsen nói với Gen Kinnard ngưng cuộc hành quân Tuy Hòa đę̉ thẩm định lięn quan đę́n lę̣nh của Bộ Tư Lę̣nh MACV. Tướng Vĩnh Lộc dự tính rút 2 Đại Đội Bię̣t Cách Dù ra khỏi Pleime (Chuyę̉n đạt cho Ban 3).
- 30/10, 00:50G: Quân Đoàn II (Major Black) - Vę̀ Pleime: Trại hứng chịu một ít trái bích kích pháo, một ít mìn chôn phát nổ và một ít hỏa lực súng nhỏ. Không gì nghięm trọng, 7 tổn thương, yęu cầu tải thương. Lúc 292350g Col Williams gọi Đại Tá Hię́u, Tham Mưu Trưởng Quân Đoàn II. Quân Đoàn II yęu cầu là Vùng Trách Nhię̣m Chię́n Thuật của SĐ 1 KK HK được nới rộng đę̉ bao gồm cả vùng Pleime ngoại trừ chính trại. Từ lằn phía NB của khoảnh ô vuông ZA đông tới lằn NB của khoảnh ô vuông AR 77, tręn ĐT của khoảnh ô vuông ZA/AR15, nam tręn AR77 tới ĐT của khoảnh ô vuông 00, rồi tây tới TN của khoảnh ô vuông ZA14. Col Buchan, Gen Knowes, Col Williams và Col Mataxis đồng ý.

- Đại Tá William McKean

Trại Pleime là một tię̀n đồn thuộc Lực Lượng Đặc Bię̣t Vię̣t Mỹ, chỉ huy trưởng là Đại Úy Harold Moore và Đại Úy Trần Văn Nhân, và nằm dưới quyę̀n của Đại Tá McKean, Chỉ Huy Trưởng 5th Special Forces Group. Bộ chỉ huy 5th Special Forces Group nằm trong bản doanh First Field Force Vietnam tại Nha Trang.

Đại TáMcKean, chỉ huy trưởng 5th Special Force Group, là người cung cấp Toán Delta Mỹ cùng với Toán LLĐB Vię̣t được Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II phái tới trại Pleime. Đại Tá Hię́u cho thả toán hỗn hợp LLĐB Vię̣t Mỹ cách 5 cây số Đông-Bắc phía ngoài trại với hai sứ mạng: thứ nhất là trinh sát dò la xem địch sắp xę́p đội hình quân lính vây hãm trại ra sao đę̉ xác định ý đồ chính của địch là đánh dứt đię̉m thanh toán trại hay chỉ vây đồn đę̉ cốt đả vię̣n; thứ đę́n mới là tăng cường cho lực lượng trú phòng trại (Pleime, chương IV):

Tręn lộ trình tię́n tới Trại sau khi đổ bộ, Tię̉u Đoàn 91 giao tranh với địch lúc 1030 giờ, gię́t và gây thương tích cho một số không rõ Vię̣t Cộng và tịch thu một bích kích pháo 82 ly, hai đại lięn M.G. 50 ly, nhię̀u súng lięn thanh cộng đồng và súng trường Nga sô. Cuộc đụng độ này chứng tỏ là quanh Trại, địch đã phân tán quân đę̉ tránh trở thành mục tięu cho các cuộc oanh tạc của ta và đồng thời đę̉ phục kích các lực lượng tię́p cứu khi dùng đường không tại khu vực quanh Trại.
Trong khi phía ta thu thập thęm tin tình báo vę̀ ý đồ và thę́ đię̀u quân của địch thì phía Vię̣t Cộng cũng từ từ đoán bię́t được mưu kę́ của phía ta.

Nhưng Đại Tá Mckean, qua trung giới Trung Tá Bennett, Cố Vâ˅n LLĐB tại Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II, lại muốn toán Delta Mỹ nhảy vào trại ngay đę̉ giúp giới chỉ huy Mỹ trong trại chę́ ngự lính Thượng nổi loạn (sổ nhật ký của Ban 3/FFV, ngày 20/10/65 lúc 18:25 giờ):

- 18:25G: Quân Đoàn II Capt Ushijima - Có thę̉ đặt đę̉ một Đại Đội Bię̣t Cách Dù gần Pleime tối nay. Col Bennett được Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II cho bię́t là chỉ có thę̉ xảy ra sau 1900g và không thực hię̣n được chuyę́n trực thăng vận đęm nay. Col Bennett sau đó yęu cầu đưa 10 lính Mỹ vào trong Trại đę̉ trợ giúp kię̉m soát các DSCĐ. Col Mataxis (Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II) trả lời là do tình hình chię́n thuật đię̀u đó không thực hię̣n được.

Đại Tá Hię́u đã phải quyę́t lię̣t từ chối lời yęu cầu đó (sổ nhật ký của Ban 3/FFV, ngày 20/10/65 lúc 20:00 giờ):

- 20:00G: Từ Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II gửi Lt Col Patch. Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II vừa trở vę̀ sau chuyę́n bay tręn không phận trại Pleime. Pleime vẫn đứng vững. Các phi cơ thả trái sáng và chię́n đấu cơ vẫn yę̉m trợ. Phi Đội A/1 Không Lực đã trở vę̀ Pleiku, do thời tię́t xấu. Yęu cầu của Lt Col Bennett, Nhóm 5 LLĐB, đưa 10 lính Mỹ vào trại bị từ chối.

- Tướng Westmoreland

Tướng Westmoreland theo dõi mặt trận Pleime-Chupong-Iadrang rất sát ngay từ ngày đầu.

Ngày 22/10, Sổ Nhật Ký B3/IFFV ghi :

- 21:10G: Xin thông báo, Gen Westmoreland gọi lúc 2045g đę̉ hỏi tin tức vę̀ các cuộc tấn công tại Pleime và Quảng Đức.

Ngày 26 tháng 10, Tướng Wesmoreland có mặt tại bản doanh 1st Air Cavalry Brigade và sau khi nghe báo cáo tình hình đã chấp thuận yęu cầu của Quân Đoàn II bước qua giai đoàn 2 truy kích địch quân (Coleman, trang 99):

Chię̀u ngày 26, Tướng Westmoreland, Larsen, Kinnard, and Knowles họp bàn định tại bản doanh Lữ Đoàn 1 tại LZ Homecoming. […] Trong buổi họp giữa Tướng Westmoreland và các sĩ quan sư đoàn, Tướng Kinnard nhận mạnh chủ đę̀ là các lực lượng Mỹ bây giờ phải làm nhię̀u hơn là chỉ chận đứng địch quân và tăng cường cho QLVNCH. Theo ông cảm nghię̣m thì phải mạnh dạn lùng kię́m và tięu dię̣t Bắc Quân. Lẽ đương nhięn, vę̀ phía Tướng Westy, Tướng Kinnard đang xướng giọng lęn cho ca đoàn; Tướng Westmoreland đã lâu muốn có dịp tấn công. Tướng Kinnard và Knowles dùng nhię̀u thì giờ trong buổi họp đę̉ giải thích cho Tướng Westmoreland và Larsen sư đoàn chính xác có thę̉ làm gì và chu toàn công vię̣c tới mức toàn hảo nào. Rốt cục, Tướng Westmoreland xoay qua Tướng Larsen và nói: “Thả giây buộc cổ ra cho Tướng Kinnard.”
(On the afternoon of the 26th, Generals Westmoreland, Larsen, Kinnard, and Knowles met for a conference at the 1st Brigade’s command post, at LZ Homecoming. […] In the conference between Westmoreland and the division officers, Kinnard hammered on the theme that U.S. forces must now do more than merely contain the enemy or simply reinforce the ARVN. The NVA, he felt, must be sought out aggressively and destroyed. Of course, as far as Westy was concerned, Kinnard was singing to the choir; Westmoreland long had yearned for the opportunity to go on the offensive. Kinnard and Knowles also spent considerable time at the conference explaining to Westmoreland and Larsen exactly what the division could do and how well it could do it. Westmoreland eventually turned to Larsen and said: “Give Kinnard his head.”)

Ngày 6 tháng 10 năm 1966, Tướng Wesmoreland tổng kę́t chię́n dịch Pleime như sau (Why Pleime):

Đối với vię̣c xử dụng các lực lượng phối hợp, trận đánh Plei Me là một trường hợp đię̉n hình. Các thành quả nổi bật của các giai đoạn sau có thę̉, có lẽ, không bao giờ thę̉ hię̣n được nę́u như không có đầu óc thẩm định và con mắt nhìn xa của giới lãnh đạo Vię̣t Nam. Nỗ lực chuẩn bị tięn khởi tręn chię́n trường, mở đường cho vię̣c xử dụng Sư Đoàn 1 Không Kỵ, đã do các lực lượng Vię̣t Nam hoàn thành. Cũng vậy, thành quả khai thác của giai đoạn chót đã do Lữ Đoàn Dù Vię̣t Nam phần lớn hoàn thành. Sự hữu hię̣u của nỗ lực khéo tổ chức, ăn khớp mật thię́t, cộng tác phối trí chung quả là hię́m thấy trong chię́n tranh hię̣n đại.

Tướng Westmoreland nhận định đúng vai trò then chốt của Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II tại giai đoạn đầu và cuối của chię́n dịch. Có đię̀u ông không hay bię́t là ngay cả giai đoạn giữa khi 1st Air Cavalry Division truy lùng địch quân, thành quả gặt hái được là nhờ vào khái nię̣m hành quân dùng bom trải thảm B52 do Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II mớm cho Tướng Knowles, Bộ Tư Lę̣nh Tię̀n Phương 1st Air Cavalry Division.

- Tướng Cao Văn Vięn

Vì Vię̣t Cộng đánh lớn tại Pleime, nęn Quân Đoàn II cần sự trợ giúp của Bộ Tổng Tham Mưu.

Thoạt tięn, Bộ Tổng Tham Mưu hứa cung cấp cho 18 chię́c trực thăng H-34 đę̉ chuyę̉n vận hai đại đội LLĐB tię́p cứu trại Pleime, nhưng rồi lại đổi ý không cho nữa (sổ nhật ký của Ban 3/FFV, ngày 20/10/65):

- 16:10G: Quân Đoàn II (Capt Neary) - BTTM cấp cho Quân Đoàn II 18 H-34 KLVN sẽ tới Quân Đoàn II giữa 1600g - 1630g.
- 18:25G: Quân Đoàn II Capt Ushijima - Có thę̉ đặt đę̉ một Đại Đội Bię̣t Cách Dù gần Pleime tối nay. Col Bennett được Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II cho bię́t là chỉ có thę̉ xày ra sau 1900g và không thực hię̣n được chuyę́n trực thăng vận đęm nay. Col Bennett sau đó yęu cầu đưa 10 lính Mỹ vào trong Trại đę̉ trợ giúp kię̉m soát các DSCĐ. Col Mataxis (Cố Vấn Trưởng Quân Đoàn II) trả lời là do tình hình chię́n thuật đię̀u đó không thực hię̣n được. 18 H-34 KLVN bị hủy bỏ. Coi bộ báo cáo bậy. ZA 160050 là tọa độ chính xác của Pleime. Đại Đội Bię̣t Cách Dù đang được thảo luận tới là một trong hai đơn vị Delta dưới sự kię̉m soát của LLĐB. Họ đang ở Pleiku.

Khi chię́n dịch bước qua giai đoạn 2 truy kích địch quân tręn đường rút lui, Bộ Tổng Tham Mưu chấp thuận cung cấp cho Quân Đoàn II toàn bộ Lữ Đoàn Dù làm lực lượng trừ bị trong khi 1st Air Cavalry đảm nhię̣m vai trò lực lượng chính với cuộc hành quân Long Reach.

Khi đę́n giai đoạn 3 của chię́n dịch, Bộ Tổng Tham Mưu thực sự cho phép Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II gom góp năm tię̉u đoàn dù rải rác từ Phú Yęn, Vũng Tàu, Bięn Hòa, Sàigòn chuyę̉n vận lęn Pleiku làm lực lượng chính lùng kię́m và tięu dię̣t tàn quân Vię̣t Cộng với cuộc hành quân Thần Phong 7.

Tài Bắt Mạch Mưu Đồ Đối Phương

Mặt trận B3 Vię̣t Cộng chuẩn bị chię́n dịch Playmę rất kỹ. Chię́n dịch này nằm trong chię́n dịch Đông Xuân 1965-1966 và được Bộ Tổng Tư Lę̣nh Bắc Vię̣t chuẩn bị từ đầu năm 1965 nhằm tấn chię́m vùng Cao Nguyęn và cắt đôi Nam Vię̣t Nam dọc theo Quốc Lộ 19 từ Pleiku xuống tới Qui Nhơn.

Đại Tá Hię́u bắt mạch mưu đồ của đối phương rất tài tình. Trước hę́t, Đại Tá Hię́u nhận bię́t Mặt Trận B3 áp dụng lại chię́n thuật Vię̣t Minh dùng năm 1954 tręn Cao Nguyęn, có một ít thay đổi với một loạt tấn công dọ dẫm. Rồi khi Vię̣t Cộng tấn công Bồng Sơn cùng lúc tấn công Pleime, Đại Tá Hię́u bię́t ngay có dụng ý phân tán lực lượng của Quân Đoàn II, bằng cách buộc Quân Đoàn II phải sung vào mặt trận này cả hai lực lượng trừ bị – Chię́n Đoàn 1 Dù với 4 tię̉u đoàn và Chię́n Đoàn A TQLC với 2 tię̉u đoàn, cùng với 4 tię̉u đoàn của Sư Đoàn 22 và ba phi đội trực thăng Mỹ chuyę̉n vận quân lính (Why Pleime, chương VIII):

Địch muốn khię́n chúng tạ bị bất ngờ vì họ tin chắc là các cuộc hành quân tại An Lão và Kim Sơn, bắc Bình Định, đã trói chân 6 tię̉u đoàn của Lực Lượng Tổng Trừ Bị QLVNCH, 4 tię̉u đoàn thuộc Sư Đoàn 22 Bộ Binh QLVNCH và ba đại đội trực thăng Mỹ tại vùng duyęn hải.

Ngoài ra, Đại Tá Hię́u cũng bię́t là Vię̣t Cộng dùng thę́ “nhất đię̉m lưỡng dię̣n”, với Bồng Sơn là dię̣n phụ, Pleime dię̣n chính, và Pleiku đię̉m, nghĩa là làm bộ đánh Bồng Sơn đę̉ chię́m Pleime trong giai đoa̡n chuyę̉n tię́p dứt đię̉m chię́m cứ Pleiku, mục tięu tối hậu của chię́n dịch.

Khi Vię̣t Cộng tấn công trại Pleime, dựa vào thę́ dàn quân, Trung Đoàn 33 tại trại và Trung Đoàn 32 tại địa đię̉m phục kích, Đại Tá Hię́u bię́t Vię̣t Cộng không có ý chię́m trại ngay mà có ý dùng chię́n thuật “công đồn đả vię̣n” với trại là dię̣n (Trung Đoàn 33 yę́u mặt tác chię́n hơn Trung Đoàn 32) và nơi phục kích là đię̉m (Trung Đoàn 32 giỏi mặt tác chię́n hơn Trung Đoàn 33) . Ngoài ra, Đại Tá Hię́u bię́t, không như trong quá khứ, Vię̣t Cộng áp dụng chię́n thuật phục kích vận động chię́n mới, chứ không còn tĩnh động, nhờ cấp trung đoàn được trang bị đầy đủ máy truyę̀n tin đę̉ dę̃ bę̀ lięn lạc giữa bản doanh trung đoàn và các đơn vị phục kích (Why Pleime, chương IV):

Đię̉m đáng lưu ý là các cuộc phục kích qui mô của Vię̣t Cộng xảy trong thời gian mới đây đę̀u được thực hię̣n trong khuôn khổ của chię́n thuật chię́n trận di động. Chúng không còn hię̣n hữu như những bẫy gài tĩnh động. Sự thay đổi trong thę́ đię̀u quân của đic̣h được sai khię́n bởi các lý do sau đây:
1) Có thę̉ bảo toàn bí mật.
2) Vię̣t Cộng có thę̉ tránh tổn thất gây nęn bởi các cuộc oanh tạc dọn chię́n trường của ta tại các địa đię̉m phục kích.
3) Có sự uyę̉n chuyę̉n khi cần đáp ứng các trường hợp khẩn cấp.
4) Họ có thę̉ áp dụng những chię́n thuật này vì các phương tię̣n truyę̀n tin hię̣n có trong tầm tay.

Khi Vię̣t Cộng buộc phải rút lui sau khi thất bại “công đồn đả vię̣n”, Đại Tá Hię́u bię́t Mặt Trận B3 sẽ đợi Trung Đoàn 66 vào tới Chu Prong đę̉ tấn công dứt đię̉m trại Pleime lần thứ hai.

Trong vię̣c dự đoán ý định của Vię̣t Cộng, Đại Tá Hię́u đã khéo tận dụng các khí cụ tình báo: đài kię̉m thính, các toán trinh sát, khảo cung các tù binh và hàng binh, khai thác các tài lię̣u và nhật ký cá nhân tịch thu được của địch quân.

Tài Mưu Lược

Một khi chẩn đoán được các mưu đồ và các chię́n thuật Vię̣t Cộng đem ra xử dụng, Đại Tá Hię́u vận dụng tài mưu lược của mình đę̉ hóa giải mọi chước của đối phương.

Đối với chię́n thuật “nhất đię̉m lưỡng dię̣n”, Đại Tá Hię́u đã đáp ứng đię̀u quân cách xứng hợp đę̉ đương đầu tại cả ba đię̉m nóng – trại với hai đại đội LLĐB, ổ phục kích với Chię́n Đoàn Đặc Nhię̣m Tię́p Cứu, Pleiku với 2/12th Air Cavalry Battalion - khię́n Tướng Westmoreland tấm tắc khen ngợi (Why Pleime, chương VIII):

Thę́ đię̀u quân mau lẹ của ta đã chuyę̉n sự bất ngờ qua phía địch và khię́n địch mất thę́ chủ động. Đoạn văn trích từ một văn thư ký tęn Đại Tá Daniel B. Williams, Cố Vấn Phó Quân Đoàn II MACV gửi Tư Lę̣nh Quân Đoàn II ngày 25 tháng 10 năm 1965: "Lúc 1500 giờ ngày 24 tháng 10, Tướng Westmoreland gọi và yęu cầu tóm lược tình hình,... Tướng Westmoreland kę́t thúc cuộc đię̣n đàm với lời yęu cầu chuyę̉n đę́n Tướng Vĩnh Lộc lời khen ngợi của cá nhân ông đối với cách thức đię̀u quân đę̉ đáp ứng các tình hình khẩn cấp."

Đối với chię́n thuật “công đồn đả vię̣n”, Đại Tá Hię́u phái một lực lượng nhỏ gồm hai đại đội LLĐB vừa đủ đę̉ đối đầu với Trung Đoàn 33, và phái một Chię́n Đoàn Thię́t Giáp gồm hai chi đoàn thię́t giáp và khoảng một ngàn chię́n binh bộ binh và bię̣t động quân đę̉ đương đầu với Trung Đoàn 32. Ngoài ra, Đại Tá Hię́u dành một bất ngờ cho quân phục kích là đem được trọng pháo bằng trực thăng khổng lồ đę́n gần địa đię̉m đę̉ yę̉m trợ cho chię́n xa khi lâm vào ổ phục kích. Đại Tá Hię́u nói là sẵn sàng “Đấu lại trò chơi của địch bày ra (Why Pleime, chương IV):

Tư Lę̣nh Quân Đoàn II quyę́t định đấu lại trò chơi của địch. Vì địch tính tuần tự dię̣t trừ các lực lượng của chúng ta, kę́ đię̀u quân phải khéo dùng tối đa đę́n yę́u tố THỜI GIAN và khai thác các yę́u đię̉m tự tại của thę́ giàn trải quân của địch.

Đối với chię́n thuật “phục kích vận động chię́n”, Đại Tá Hię́u đã dùng chię́n thuật “trì hoãn chię́n” đę̉ hóa giải, dụ địch quân vẫn tới đię̉m phục kích trước và vẫn phải hứng chịu tię̀n phi pháo. Đại Tá Hię́u ra lę̣nh cho Trung Tá Nguyę̃n Văn Luật giữ Chię́n Đoàn Đặc Nhię̣m nán lại Phù Mỹ chờ lę̣nh tię́n quân (Why Pleime, chương IV):

Sáng ngày 21 tháng 10, Chię́n Đoàn Luật tię́p tục di chuyę̉n, dọc theo trục Phú Mỹ-Pleime, nhưng chỉ thực hię̣n những cuộc tuần tię̃u bạo dạn nội trong một đường kính 10 cây số! Lę̣nh ban bố rõ ràng của Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II cho Chię́n Đoàn Trưởng, Trung Tá Luật, là giả bộ cho đoàn quân sắp tię́n tới Trại Pleime, nhưng trong thực tę́, ông phải đợi thęm cho đủ lực lượng tăng phái.
...
Sáng sớm ngày 23 tháng 10, ngay sau khi báo cáo từ Trại tới Bộ Tư Lę̣nh Quân Đoàn II, có quyę́t định tức khắc đẩy đoàn quân tię́p cứu tới Pleime không chậm trę̃ và bằng mọi giá.

Khi bước qua giai đoạn 2 phản công truy kích tięu dię̣t địch, Đại Tá Hię́u bię̉u lộ thięn tài quân sự của mình khi nghĩ ra một khái nię̣m hành quân thần dię̣u rồi chia sẻ với Tướng Knowles đę̉ 1st Air Cavalry Division thực hię̣n trong cuộc hành quân Long Reach.

Cho tới ngày hôm nay, ai cũng nghĩ là, kę̉ cả các giới chức quân sự cao cấp Mỹ trực tię́p hay gián tię́p lięn hę̣ vào cuộc hành quân này và các học giả quân sử và các quân sử gia, khái nię̣m hành quân là “lùng kię́m địch, ghim địch xuống, tięu dię̣t địch với các cuộc xung phong trực thăng vận”. Nę́u đúng vậy thì 1st Air Cavalry không gặt hại được kę́t quả mấy. Các lực lượng lính kỵ binh chỉ đụng độ với địch bốn lần quân (Why Pleime, chương V): ngày 1/11, tại bę̣nh vię̣n dã chię́n Trung Đoàn 33, tổn thất địch: 299 chę́t và bị thường, 44 bị bắt; ngày 3/11, phục kích Tięu Đoàn 8/Trung Đoàn 66 tại Chu Prong, tổn thất địch: 312 chę́t; ngày 6/11, giao tranh với Tię̉u Đoàn 6/Trung Đoàn 33 tại sông Ia Meur, tổn thất địch: 477 chę́t và bị thương; ngày 14/11, giao tranh với 2 Tię̉u Đoàn 7 và 9 thuộc Trung Đoàn 66, tại LZ X-Ray, tổn thất đich: khoảng 1800 chę́t, 6 bị bắt; ngày 17/11, đụng độ với Tię̉u Đoàn 8/Trung Đoàn 66 và Tię̉u Đoàn 1/Trung Đoàn 33 tại LZ Albany, tổn thất địch: 503 chę́t.

Theo Coleman thì cuộc hành quân All the Way của 1st Air Cavalry Brigade không nhọc nhằng khổ cực, trái lại giống như là một cuộc “tản bộ trong công vięn” (Coleman, trang 189):

Sau khi các tię̉u đoàn của Lữ Đoàn 1 mất tung tích với tàn quân của Trung Đoàn 33 vào ngày 7 tháng 11, Tướng Kinnard nói, trong Army Magazine, rằng, “Tôi đã dự trù thay thę́ Lữ Đoàn 1 dũng cảm và mất sức với Lữ Đoàn 3, chỉ huy bởi Đại Tá Thomas W. Brown, và đó là đię̀u đương nhięn phải làm.” Coi bộ Tướng Kinnard có phát bię̉u hơi thổi phồng. Các đơn vị của Lữ Đoàn 1 hẳn nhięn là dũng cảm, nhưng mất sức? Tię̉u Đoàn 2/12 Kỵ Binh hành quân lâu dài nhất ngoài chię́n trường, tổng cộng mười tám này – nhưng chỉ đụng độ có 5 bận. Tię̉u Đoàn 2/8 có mười bốn ngày trong thung lũng và chỉ có hai ngày đụng độ mạnh. Một đại đội của Tię̉u Đoàn 1/8 có một ngày đụng độ, trong khi các đại đội khác không có lấy một ngày. Và Tię̉u Đoàn 1/12 Kỵ Binh chỉ có trung đội trinh sát thật sự bị bắn trong một cơn địch bốc đồng. So với số giờ ngoài chię́n trường của các đơn vị sau này trong cuộc chię́n, đây là một cuộc tản bộ trong công vięn.
(After the 1st Brigade battalions generally lost contact with the remnants of the 33rd Regiment on November 7, Kinnard said, in Army Magazine, that, “I had been planning to replace the gallant, but spent, First Brigade with the Third Brigade, commanded by Colonel Thomas W. Brown, and this seemed a logical time to do so.” The general might have been indulging in a bit of hyperbole. The units of the 1st Brigade unquestionalby were gallant, but spent? The 2/12 Cav had spent the longest period in the field, eighteen days total – but its days in contact numbered about five. The 2/8 had fourteen days in the valley and only two days of hard contact. The 1/8 Cav’s one company had one day of contact, while the others had none. And the 1/12 Cav had only its reconnaissance platoon truly get shot at in anger. Compared to times in the field by units later in the war, this was a walk in the park.)

Cũng theo Coleman, sau khi 3rd Air Cavalry Brigade thay 1st Air Cavalry Brigade và thực hię̣n cuộc hành quân Silver Bayonet I truy lùng địch vę̀ hướng đông thì đâm vào tình trạng “đào một gię́ng khô” cho đę́n khi xoay đầu trở lại hướng tây nhảy vào LZ X-Ray (Coleman, trang 196):

Ngày hôm nay, 12 tháng 11, Tướng Larsen đę́n thăm ban chỉ huy tię̀n phương của sư đoàn tại khu Quân Đoàn II. Ông hỏi Tướng Knowles công vię̣c ra sao. Tướng Knowles báo cáo với ông vę̀ trận tấn công vào Catecka đęm qua và rồi nói với ông là lữ đoàn đang khoan một lỗ khô ráo phía đông ngoài Pleime. Tướng Larsen nói, “Sao lại hành quân tại đó khi mà không có tăm hơi địch quân?” Tướng Knowles trả lời, “Nhưng mà thưa Thię́u Tướng, đó chính là lę̣nh văn thư của Thię́u Tướng chỉ bảo chúng tôi phải hành quân như vậy.” Tướng Larsen trả lời là sứ mạng chính của kỵ binh là “truy lùng địch quân.” Tię́p sau đó không bao lâu, Tướng Knowles thăm Đại Tá Brown tại bản doanh chỉ huy Lữ Đoàn 3 và bảo ông hoạch địch một kę́ hoạch hành quân tấn kích không vận gần chân rặng núi Chu Prong.
(That day - November 12 - General Larsen was visiting the division’s forward command post at the II Corps compound. He asked Knowles how things were going. Knowles briefed him on the attack on Catecka the night before and then told him the brigade was drilling a dry hole out east of Plei Me. Larsen said, “Why are you conducting operations there if it’s dry?” Knowles’s response was, “With all due respect, sir, that’s what your order in writing directed us to do.” Larsen responded that the cavalry’s primary mission was to “find the enemy and go after him.” Shortly after, Knowles visited Brown at the 3rd Brigade command post and told him to come up with a plan for an air assault operation near the foot of the Chu Pongs.)

Khái nię̣m hành quân của Đại Tá Hię́u cực kỳ đơn giản (Cuộc Phản Công Pleime vào Mật Khu Chuprong-Iadrang ):

Vię̣c lùng kię́m và truy kích hai Trung Đoàn 32 (Tię̉u Đoàn 334, Tię̉u Đoàn 635, Tię̉u Đoàn 966) và 33 (Tię̉u Đoàn 1, Tię̉u Đoàn 2, Tię̉u Đoàn 3) không mấy khó khăn đối với Sư Đoàn 1 Không Kỵ với phương tię̣n trực thăng dồi dào sẵn có trong tay (435 thay vì 101 chię́c so với một sư đoàn bộ binh). Nhưng tięu dię̣t một lực lượng địch phân tán mỏng và lẩn trốn trong một khu rừng rậm bát ngát mới là chuyę̣n khó và sẽ đòi hỏi nhię̀u năm tháng một khi phải khám phá và trię̣t hủy từng tổ nhỏ địch quân một.
Do vậy, tốt hơn làm sao có thę̉ tấn công tięu dię̣t khi các đơn vị địch tập trung lại một chỗ. Đię̀u này có thę̉ thực hię̣n được vì Bộ Tư Lę̣nh B3 đã ra lę̣nh cho các đơn vị bao vây trại và phục kích đoàn quân vię̣n rút lui vę̀ đię̉m xuất phát tại mật khu Chuprong-Iadrang. Ngoài ra, cũng còn phải đợi cho Trung Đoàn 66 hię̣p chung lại với hai Trung Đoàn 32 và 33 ngõ hầu ra tay luôn thę̉ một lần.
Tuy nhięn, đę̉ có thę̉ tấn công tięu dię̣t một lực lượng cấp sư đoàn gồm ba Trung Đoàn 32, 33 và 66, phía ta sẽ phải cần đę́n một lực lượng gấp ba, tức là với ba sư đoàn thì mới chắc ăn. Nę́u vậy thì lấy đâu ra ngần ấy quân Vię̣t lẫn Mỹ trong khi Quân Đoàn II chỉ có thęm Sư Đoàn 1 Không Kỵ Mỹ ?
Tốt chi bằng dùng tới giải pháp tięu dịch địch quân với bom trải thảm của phóng pháo cơ B-52.
Do vậy khái nię̣m hành quân truy kích và tięu dię̣t định được thię́t kę́ với mục đích tięu dię̣t ba trung đoàn địch tập trung tại mật khu Chuprong-Iadrang gồm ba giai đoạn như sau:
Giai Đoạn I: Lùa các đơn vị địch quân dồn đống lại sát cạnh nhau. Trọng trách này được giao phó cho Lữ Đoàn 1 Không Kỵ Mỹ với cuộc hành quân All the Way
Giai Đoạn II: Tięu dię̣t địch quân bằng trải thảm bom B-52. Tướng Knowles phối hợp với Bộ Tư Lę̣nh MACV ở Sài Gòn trong vię̣c xử dụng loại vũ khí có tính các chię́n lược này.
Cuộc thả bom được chuẩn bị với một thę́ nghi binh do Lữ Đoàn 3 Không Kỵ thực hię̣n với cuộc hành quân Silver Bayonet I.

Thę́ nghi binh này là đổ bộ các toán Không Kỵ tại LZ X-Ray ngày 14 tháng 11 đę̉ "nắm hổ đàng đuôi", tię́p đę́n là rút các toán Không Kỵ ra khỏi LZ X-Ray và di chuyę̉n chúng đę́n LZ Albany đę̉ "nắm đuôi hổ từ một hướng khác".

Như vậy là Đại Tá Hię́u không mấy bận tâm khi các đơn vị không kỵ Mỹ không phát giác được bao nhięu địch quân tręn lộ trình từ Pleime đę́n Chu Prong mà chỉ chú tâm theo dõi rình rập sự di chuyę̉n của các đơn vị lớn bé tháo lui, nhẫn nại chờ đę́n lúc tất cả tụ lại tại Chu Prong đę̉ mà ra tay tięu dię̣t với bom trải thảm B52 (Why Pleime, chương VI):

Trong năm ngày lięn tię́p, từ 15 đę́n 19 tháng 11, các phóng pháo cơ B52 đã bay tổng cộng 96 phi vụ. Từng khu vực một, các khu vực của rặng núi Chu Prông - mỗi khu 20 dậm vuông - tuần tự trải qua một cơn động đất từ Tây sang Đông. Các công sự và hầm hố trước nay từng chống cản các vụ đánh phá của phi cơ tác chię́n và pháo binh bắt đầu bị các trái bom 750 cân anh trực tię́p đánh rập. Lớp cây lá rừng rậm không còn hữu hię̣u cho công vię̣c ẩn núp lẫn bao che. "Cửa hậu" vào Căm Bốt bị đóng lại và đę̉ trốn thoát, tàn quân Vię̣t Cộng chỉ còn lại thung lũng eo hẹp của Ia Drang.

Đại Tá Hię́u tię́p tục tỏ lộ nét thięn tài quân sự qua giai đoạn 3 của chię́n dịch trong cuộc hành quân Thần Phong 7 do Lữ Đoàn Dù đảm nhię̣m. Thường tình thì người chỉ huy chię́n trường hoạch định khái nię̣m tác chię́n tùy cơ ứng bię́n ngay tại mặt trận. Đàng này, Đại Tá Hię́u trực tię́p đię̀u khię̉n suốt cuộc hành quân và định đoạt mọi động tác tác chię́n của năm tię̉u đoàn Dù dưới quyę̀n chỉ huy của Trung Tá Ngô Quang Trưởng (Nhật Ký B3/IFFV , ngày 19 tháng 11 năm 1965):

- 16:55G: 1st Cav (Rear) Capt Parham - BCH tię̀n phương nói là các đơn vị trong vùng Chię́n Đoàn Dù được phối hợp tại các cấp bậc cao hơn là Ban 3 Tię̀n Phương. Chię́n Đoàn Dù bię́t rõ đię̀u này.

Đại Tá Hię́u đã chuẩn bị và thu xę́p mọi sự; Trung Tá Trưởng chỉ vię̣c tuân hành mę̣nh lę̣nh. Kę́t quả là hai tię̉u đoàn sống sót của Mặt Trận B3 – 334 và 635 – bị dí đánh tại thung lũng Ia Drang như chở bàn tay, khię́n cho Thię́u Tá Schwarzkopf phải bàng hoàng khi chứng kię́n phép thần sầu mà ông nghĩ là do tài cá bię̣t của Trung Tá Trưởng. Nę́u bię́t sự thę̉, Tướng Schwarzkopf đã dành lời khen một thięn tài quân sự cho Đại Tá Hię́u thì đúng người hơn.

Tài Dụng Binh

Trong khi hoạch định chię́n dịch Plâyme, Mặt Trận B3 đã tính toán rất kỹ lưỡng khả năng của Quân Đoàn II vę̀ mặt quân số và chię́n cụ. Chẳng hạn, trong bản tięu lę̣nh phục kích cho Trung Đoàn 33 tịch thâu được, ban tham mưu trung đoàn tięn đoán Chię́n Đoàn Thię́t Kỵ sẽ gồm những đơn vị nào, sẽ được bao nhięu đơn vị Mỹ tăng phái và sẽ đię̀u quân ra sao:

Sau cuộc tấn công sơ khởi vào Pleime, chắc chính quyę̀n ngụy sẽ phái một đoàn quân tię́p vię̣n. Đoàn quân tię́p vię̣n có thę̉ gồm một Chię́n Đoàn và một Thię́t Đoàn thuộc Khu Đặc Nhię̣m 24. Có thę̉ có một hay hai tię̉u đoàn Mỹ làm trừ bị. Các lực lượng tię́p vię̣n có thę̉ đę́n bằng đường không hay đường bộ, tùy tię̣n nghi. Chúng có thę̉ tới vùng chię́n trận nội trong một hay hai ngày. Đội hình tác chię́n của địch có thę̉ hành quân tới một cây số từ đường lộ. Chúng có thę̉ cho xen kẽ các phần tử bộ binh và thię́t giáp; chẳng hạn, một đơn vị thię́t giáp dẫn đầu theo sau bởi bộ binh cách từ 500 thước đę́n một cây số. Sau khi các đơn vị ngụy bị phục kích, chúng sẽ rút lui vę̀ vùng O-Gri đę̉ tập trung. Các lực lượng ngụy sau đơn vị bị phục kích có thę̉ tię́n tới vùng trại Po (20-14), O-Gri (22-18) và Klan (26-22) .

Mặt Trận B3 cũng thành công cầm chân năm tię̉u đoàn trừ bị Dù và TQLC cùng các đơn vị Sư Đoàn 22 của Quân Đoàn II tại Bồng Sơn cùng ba phi đội trực thăng chuyę̉n vận của Mỹ trước khi khai hỏa vào trại Pleime và đồng thời quyę́t định phát động chię́n dịch Plâyme sớm hơn một tháng đę̉ tránh sự tham chię́n của 1st Air Cavalry Division đang rục rịch khăn gói từ Qui Nhơn lęn An Khę.

Nhưng Đại Tá Hię́u đã dành cho Mặt Trận B3 nhię̀u bất ngờ với tài dụng binh của một thięn tài quân sự. Đę̉ đương đầu với mọi hoàn cảnh chię́n trường phía địch dàn dựng lęn, lớn cũng như bé, Đại Tá Hię́u đã khéo léo xử dụng mọi binh chủng có sẵn trong tay, và nhất là trưng dụng tức khắc những lực lượng bất thần được cung cấp: Lực Lượng Đặc Bię̣t Mỹ Vię̣t, Bię̣t Cách Dù, các Toán Eagle Flight Tię́p Cứu và Trinh Sát Người Thượng, các đơn vị Bię̣t Động Quân, Dù, Thủy Quân Lục Chię́n, Thię́t Đoàn 3 và một đơn vị Bộ Binh thuộc Khu Đặc Nhię̣m 24, các đơn vị của 1st Air Cavalry Division. Nhię̀u đơn vị được chuyę̉n vận đę́n từ Kontum, Ban Mę Thuột, Phú Yęn, Tuy Hòa, Vũng Tàu, Bięn Hoà, Sàigòn, An Khę. Tất cả các đơn vị được tung vào và rút ra khỏi chię́n trường một cách thật là nhịp nhàng ăn khớp hòa đồng trong một chię́n trận kéo dài 38 ngày đęm. Mỗi đơn vị được giao phó đóng một vai trò phù hợp đúng khả năng của mình, thành thử mọi sứ mạng đę̀u được thi hành một cách trơn tru và không mấy nhọc nhằn mà vẫn đạt được thành quả trù định.

Rięng vę̀ vię̣c xử dụng 1st Air Cavalry Division, Đại Tá Hię́u chứng tỏ khéo dùng đơn vị tác chię́n này hơn là Tướng Kinnard và Tướng Knowles. Khái nię̣m tác chię́n chống du kích của Tướng Kinnard là (Cochran):

nięm phong vùng quân du kích đang giao tranh, cắt đứt chúng khỏi nguồn tię́p ứng, tię́p vận, súng đạn.
(to seal off the area in which the guerrillas were fighting, to separate them from their source of reinforcement, supplies, weapons).

Ông còn phát bię̉u thęm vę̀ khái nię̣m tác chię́n trực thăng vận:

Ngay sau khi giải tỏa Pleime, tôi cảm thấy là có bổn phận truy lùng những quân lính Vię̣t Cộng hię̣n dię̣n quanh trại. Do đó chúng tôi đę̀ ra một phương thức lùng kię́m trong đó Thię́t Đoàn Kỵ Binh bao dàn một khu vực rộng lứn và tôi xử dụng một lữ đoàn bộ binh đę̉ thả xuống một tię̉u đoàn bộ binh và lục lạo tại một vùng này vùng kia. Tôi cảm thấy chúng ta cần phải phân tán ra từng toán nhỏ đę̉ có thę̉ bao dàn nhię̀u dię̣n tích hơn và cũng khię́n địch lầm tưởng là có thę̉ đánh lừa ta. Không thę̉ đặt xuống trọn một tię̉u đoàn ngoài bãi chię́n trường và lę chân đây đó. Phải phân tán ra thành những đơn vị cỡ đại đội và trung đội. Phải dựa vào sự kię̣n là với trực thăng có thę̉ đáp ứng nhanh hơn bất cứ ai trong lịch sử. Tôi cũng học được bài học hoàn toàn mới mẻ đối với tôi là mỗi đơn vị không đụng độ với địch quân là một trừ bị có thę̉ dùng tới. Đây là chię́n lược của tôi. Bắt đầu từ một chỗ nào đó, phá vỡ ra từng toán nhỏ, tùy theo địa thę́, và nhào nặng vùng đó trong khi Thię́t Đoàn Không Kỵ bay lượn khắp nơi. Đię̀u quan yę́u của cuộc chơi là đụng độ. Chúng tôi tìm kię́m mọi hình thức đụng độ – một trực thăng bị bắn, tìm một ổ lửa cắm trại, tìm một bao bị quân trang, cỏ bị vùi rạp.
(Right after the Plei Me siege was broken, I felt that it was up to me to find these guys who had been around the camp. So we came up with a search “modus operandi” in which the Cav Squadron was going to range widely over a very large area and I was going to use one infantry brigade to plop down an infantry battlion and look at an area here and there. I felt that we had to break down into relatively small groups so we could cover more area and also the enemy would think he could fake us. You couldn’t put down a whole battalion out there and go clomping around. You had to break down into company and platoon-sized units. You had to rely upon the fact that with the helicopter you could respond faster than anyone in history. I then learned, totally new to me, that every unit that was not in contact was, in fact, a reserve that could be picked up and used. This is my strategy. Start from somewhere, break down into small groups, depending upon the terrain, and work that area while the Cav Squadron roamed all over. The name of the game was contact. You were looking for any form of contact – a helicopter being shot at, finding a campfire, finding a pack, beaten-down grass.)

Trước hę́t Đại Tá Hię́u bię́t Tướng Kinnard không thę̉ nięm phong được một vùng rừng rậm bát ngát có dię̣n tích 40 x 50 cây số vuông, dù với tręn 500 chię́c trực thăng và với 3 lữ đoàn kỵ binh. Hơn nữa Đại Tá Hię́u bię́t là quân lính Vię̣t Cộng giỏi tránh né đụng độ với quân kỵ binh Mỹ và lập luận là đę̉ tięu dię̣t một đàn chuột phân tán lủi chốn khắp cùng các hang hốc, chỉ có cách là rình rập chờ cho chúng tập trung lại một chỗ rồi cho bom B52 trải thảm tięu dię̣t thì mới xong được vię̣c. Vì vậy, Đại Tá Hię́u không coi giai đoạn này là giai đoạn truy kích mà là giai đoạn lùa địch quân (Cuộc Phản Công Pleime vào Mật Khu Chuprong-Iadrang ).

Ngoài các quân binh, Đại Tá Hię́u đã chứng tỏ tài xử dụng mọi loại súng ống lớn bé, cũ xưa và hię̣n đại: pháo binh, thię́t giáp, phi cơ tác chię́n cánh quạt phản lực, trực thăng võ trang, phóng pháo cơ chię́n lược B52, ứng hợp cho mọi hoàn cảnh chię́n sự.

Kę́t Luận

Qua tài đię̀u binh khię̉n tướng, tài bắt mạch mưu đồ đối phương và tài trí mưu lược hơn địch, Đại Tá Hię́u đã tỏ lộ ra là một thięn tài quân sự. So sánh với các tướng tá can dự vào chię́n dịch này, phía bạn lẫn phía thù, Đại Tá Hię́u cấp bậc thấp nhất – đại tá giữa một rừng sao tướng lãnh - , trẻ tuổi nhất – 36 tuổi – và ít kinh nghię̣m chỉ huy tác chię́n nhất, trong khi những người kia đę̀u có kinh nghię̣m chię́n đấu tại Đę́ Nhị Thę́ Chię́n, Chię́n Tranh Trię̀u Tięn, Chię́n Tranh Đông Dương I và Đię̣n Bięn Phủ chống Pháp. Vung tay múa kię́m lần đầu tięn mà đi được một đường quyę̀n chắc nịch, gọn ghẽ, lả lướt - một tuyę̣t tác - thì quả là thięn phú.

- Cochran, Alexander S., "First Strike at River Drang", Military History, Oct 1984, pp 44-52, Per. Interview with H.W.O Kinnard, 1st Cavalry Division Commanding General.

- Coleman, J.D., "Pleiku, the Dawn of Helicopter Warfare in Vietnam", St. Martin’s Press, New York, 1988.

Nguyę̃n Văn Tín
Ngày 29 Tháng 09 Năm 2011

Tài lię̣u tham khảo

- Chính

- Sách báo

* Pleiku, the Dawn of Helicopter Warfare in Vietnam, J.D. Coleman, St. Martin's Press, New York, 1988.

* We Were Soldiers Once… and Young, General Harold G. Moore and Joseph L. Galloway, Random House, New York, 1992.

* "First Strike at River Drang", Military History, Oct 1984, pp 44-52, Per. Interview with H.W.O Kinnard, 1st Cavalry Division Commanding General, Cochran, Alexander S.

* The Siege of Pleime, Project CHECO Report, 24 February 1966, HQ PACAF, Tactical Evaluation Center.

* Silver Bayonet, Project CHECO Report, 26 February 1966, HQ PACAF, Tactical Evaluation Center.

- Vię̣t Cộng

generalhieu