Why Pleime Preface (u)

Lời Tựa

Ngày 10 tháng 10 năm 1966

Bản thảo gây nhiều hứng thú này hồi tưởng lại một cách sống động những mối đe dọa và thách thức mà các lực lượng của ta đối diện với kẻ thù chung trước đây một năm. Tướng Vĩnh Lộc lượng định về ý nghĩa của trận Plei Me giống như tôi; lịch sử xác chứng là trận này biểu tượng cho khúc quanh trong cuộc chiến. Điều càng mang nhiều ý nghĩa hơn nữa trong cuộc thử nghiệm chiến trận quan yếu này là các lực lượng Việt Nam và Mỹ chiến đấu sát cánh như chiến hữu, và đánh dập những đơn vị thiện chiến nhất Việt Cộng có thể tung ra chống lại chúng ta.

Đối với các lực lượng Mỹ, Plei Me là một "thử lửa" của khí cụ chiến tranh mới khai triển đây, Sư Đoàn 1 Không Kỵ. Tính di động, mềm dẻo, và tác động lớn lao của sư đoàn này dưới những tình huống bất lợi của thời tiết và địa thế báo hiệu cho chiều hướng của các phát triển tương lai tới.

Đối với việc xử dụng các lực lượng phối hợp, trận đánh Plei Me là một trường hợp điển hình. Các thành quả nổi bật của các giai đoạn sau có thể, có lẽ, không bao giờ thể hiện được nếu như không có đầu óc thẩm định và con mắt nhìn xa của giới lãnh đạo Việt Nam. Nỗ lực chuẩn bị tiên khởi trên chiến trường, mở đường cho việc xử dụng Sư Đoàn 1 Không Kỵ, đã do các lực lượng Việt Nam hoàn thành. Cũng vậy, thành quả khai thác của giai đoạn chót đã do Lữ Đoàn Dù Việt Nam phần lớn hoàn thành. Sự hữu hiệu của nỗ lực khéo tổ chức, ăn khớp mật thiết, cộng tác phối trí chung quả là hiếm thấy trong chiến tranh hiện đại.

Tướng Vĩnh Lộc không cố ý làm công việc này để cung ứng một bài tường thuật với đầy đủ chi tiết của trận đánh, và thật ra thì cũng chưa có thể, mới sau mười hai tháng, sắp xếp vô số công tác cá nhân của các đơn vị Việt Nam và Mỹ vào một viễn ảnh chính xác. Điều này chỉ hoàn tất được một cách xác tín một khi, có lẽ lâu sau này, các tường thuật phía Việt Cộng về trận đánh được trưng ra. Tuy nhiên, quan điểm của Tướng Vĩnh Lộc, Tư Lệnh lỗi lạc Quân Đoàn II QLVNCH khi trận đánh xảy ra, tạo một chú ý đặc biệt ở vào thời điểm này.

W.C.Westmoreland
General, USA
COMUSMACV

generalhieu