Một Cuộc Tấn Kích Trực Thăng Vận Kỳ Quặc (u)

Một Cuộc Tấn Kích Trực Thăng Vận Kỳ Quặc
Thực Hiện Bởi Tiểu Đoàn1/7 Không Kỵ Tại Bãi Đáp X-Ray

Cuộc tấn kích trực thăng vận Tiểu Đoàn 1/7 Không Kỵ thực hiện tại bãi đáp X-Ray tạo một loạt thắc mắc cho một số cấp chỉ huy không kỵ.

Trước tiên là Tướng Kinnard, Tư Lệnh Sư Đoàn 1 Không Kỵ. Ông kinh ngạc khi Tướng Knowles, phụ tá của ông được chỉ định chỉ huy cuộc hành quân, quyết định đi vào Chu Prong:^[1]

Lựa chọn tiến sâu vào Chu Prong, từng là một mật khu của địch gần biên giới Căm Bốt mà QLVNCH chưa khi nào bén mảng tới, không là của tôi. Có thể là ý kiến của Tướng Knowles hay lữ đoàn trưởng.

Ông tiếp tục kinh ngạc khi Tướng Knowles báo cho ông biết là cuộc đổ bộ quân tại bãi đáp X-Ray đã giấy lên một cuộc đụng độ với Việt Cộng:^[2]

Tướnng Knowles cầm điện thoại lên và gọi Tướng Kinnard đang ở phía sau tại An Khê, xin thêm một tiểu đoàn, thêm pháo binh, và cả trực thăng vận tải quân và chuyên chở vật liệu hạng trung. Tướng Kinnard trả lời, “Chúng đang trên đường tới, nhưng cái gì xảy ra vậy?” Tướng Knowles trả lời, “Chúng ta có đụng độ lớn. Khuyến cáo thượng cấp bay lên đây càng sớm càng tốt.” Sau khi cho vận chuyển bộ phận tăng cường, Tướng Kinnard bay trực thăng tới từ An Khê, và gặp Tướng Knowles tại Catecka. Khi Tướng Kinnard tới nơi, Tướng Knowles chỉ cho ông bản đồ tình hình mà ông banh ra trên một thân cây dừa. Tướng Kinnard nhìn thoáng qua và nói, “Ông làm cái gì ở vùng này?” Hẳn nhiên là có người không thông báo cho ông chủ về chỉ đạo của Tướng Larsen là truy đuổi theo địch ngay cả rút đi khỏi các lỗ khô cạn ở phía đông. Tướng Knowles nói với Tướng Kinnard, “Mục đích của cuộc hành quân là tìm ra địch quân, mà đây hẳn nhiên là chúng ta tìm thấy chúng!” Tướng Knowles còn nhớ Tướng Kinnard im lặng một hồi rồi điềm đạm nói, “Thôi được, trông có vể khả quan. Cho tôi biết anh cần tôi giúp điều gì.”

Tướng Kinnard cũng ngạc nhiên trước sự kiện Tướng Knowles chỉ xin thêm một tiểu đoàn bộ binh, thay vì nhiều tiểu đoàn theo thế dồn đống trong chiến thuật tấn kích trực thăng vận.

Người kế tiếp lấy làm kinh ngạc bởi cách thực hiện cuộc đổ bộ là Trung Tá Hal Moore, Tiểu Đoàn Trưởng Tiểu Đoàn 1/7 Không Kỵ, khi ông nghe tin là Đại Tá Tim Brown, Lữ Đoàn Trưởng Lữ Đoàn 3 Không Kỵ, đã di chuyển Tiểu Đoàn 2/5 Không Kỵ tới bãi đáp Victor vào buổi chiều ngày 14 tháng 11. Vào thời điểm đó, ông nghĩ là lữ đoàn trưởng tiên đoán là ông sẽ cần tăng cường, không ngờ là tiểu đoàn của ông sắp được thay thế bởi Tiểu Đoàn 2/5 Không Ky:^[3]

A. Khoảng buổi chiều 14 tháng 11, Lữ Đoàn Trưởng đã di chuyển Tiểu Đoàn 2/5 tới bãi đáp Victor. Khoảng 0500 giờ [15 tháng 11] tiểu đoàn đi bộ tiến tới bãi đáp X-Ray.

Sáng ngày hôm sau 15 tháng 11, Moore càng kinh ngạc khi Brown nói là muốn nắm quyền chỉ huy tại chiến trường để chuẩn bị rút Tiểu Đoàn 1/7 Không Kỵ trù định cho ngày 16 tháng 11:^[4]

Khoảng 9:30 giờ, trước khi Trung Tá Tully tới nơi, Đại Tá Tim Brown đáp trực thăng xuống tham viếng mặt trận. Plumley nhớ lại: “Trung Tá Moore nghiêm chào Brown và nói, ‘tôi nói với đại tá là đừng có đến đây. Không an toàn! Brown nâng cổ áo lên và giơ con ó đại bàng lon đại tá vào mặt Moore và nói, ‘Xin lỗi ông nhé!” Dillon và tôi tường trình tình hình. Brown hỏi ông có nên ở lại X-Ray để thiết lập một bộ chỉ huy lữ đoàn nhẹ và điều động chiến trường không. Chúng tôi đưa ý kíến chống lại ý định đó. Tôi biết rõ vùng này, và Bob Tully và tôi rất ăn ý với nhau. Brown đồng ý. Trước khi rời đi, Đại Tá Brown nói với chúng tôi rằng chúng tôi đã thi hành nhiệm rất chu đáo nhưng giờ này tiểu đoàn sung độ của Trung Tá Tully trên đường tới nơi cùng với hai đại đội của Tiểu Đoàn 2/7 Không Kỵ, rất có thể là ông rút chúng tôi khỏi X-Ray vào ngày hôm sau.

Vào buổi chiều, ông lại ngạc nhiên tại sao Tướng Knowles lại liều mạng đáp xuống bãi đáp để báo là sẽ rút tiểu đoàn của ông vào ngày hôm sau:^[5]

Khoảng độ nửa giờ sau khi chiến đoàn đặc nhiệm của Trung Tá Tully trở lui về X-Ray [4:30 giờ chiều] Chuẩn Tướng Richard Knowles gọi điện thoại xin phép đáp xuống bãi đáp.
(…)
Trước khi rời đi, Tướng Knowles nói với chúng tôi là có thể ông sẽ ra lệnh cho Đại Tá Tim Brown rút tiểu đoàn của tôi và các đơn vị tăng phái ra khỏi X-Ray vào ngày hôm sau và không vận chúng tôi trở về trại Holloway để dưỡng sức và tái trang bị.

Khoảng nửa đêm, không những ông ngạc nhiên mà thật sự kinh hãi và phật ý vì nhận được lệnh rời bỏ tiểu đoàn của mình tại bãi chiến trường để về Sài Gòn tường trình cho Tướng Wesmoreland và ban tham mưu về trận đánh: ^[6]

Khoảng giữa đêm [Ngày 15 tháng 11] Trung Tá Edward C. (Shy) Meyer, sĩ quan thừa hành Lữ Đoàn 3, chuyển đạt một thông tin động trời đến tôi: Bộ Tư Lệnh Tướng William Westmoreland muốn tôi “rời bãi đáp X-Ray sáng ngày hôm sau để đến Sài Gòn trường trình cho ông và ban tham mưu về trận đánh.” Tôi không thể nào tin được là mình được lệnh ra khỏi chiến trường khi trận chiến chưa chấm dứt! Tôi phân vận sao cấp sư đoàn và lữ đoàn lại không ngăn chận một lệnh không thể hiểu nổi như vậy trước khi nó tới tay tôi. Chỗ đứng của tôi rõ ràng là sát cánh bên quân lính mình.

Moore không ý thức được rằng “rời bỏ để đi tường trình” có nghĩa là “bị cách chức chỉ huy”, để có thể tiến hành việc rút Tiểu Đoàn 1/7 Không Kỵ bằng mọi giá.

Xét kỹ tiến trình cuộc đổ bộ tại bãi đáp X-Ray theo thời gian sẽ thấy rõ ý định của Tướng Knowles xử dụng Tiểu Đoàn 1/7 Không Kỵ để tạo một thế nghi binh, thay vì thực hiện một cuộc tấn kích:

- Ngày 14 tháng 11, khi hay tin việc đổ bộ của toán không kỵ thành công gây chú ý của Mặt Trận B3 khiến họ đình chỉ việc tấn công trại Pleime và tung vào chiến trường hai tiểu đoàn, Tướng Knowles lập tức thu xếp cho Tiểu Đoàn 1/7 Không Kỵ rút lui: Đại Đội B/2/7 được cho đổ bộ vào 1800 giờ; số còn lại của Tiểu Đoàn 2/7 đổ bộ theo vào sáng hôm sau; Tiểu Đoàn 2/5 Không Kỵ di chuyển từ bãi đáp Victor để sẵn sàng tiến vào bãi đáp X-Ray vào khoảng trưa ngày hôm sau 15 tháng 11.

- Ngày 15 tháng 11, vào lúc 0930 giờ, Đại Tá Brown cho Moore biết là đã hoàn thành công tác rất chuẩn và tiểu đoàn của ông sẽ rút đi và được thay thế bởi Tiểu Đoàn 2/7 và 2/5 Không Kỵ. Và vào lúc 1630 giờ, Tướng Knowles lập lại cho Moore lệnh rút quân.

Cần nhấn mạnh là Tiểu Đoàn 1/7 không thực hiện một cuộc hành quân tấn công. Thay vào đó, lập tức ngay sau khi đổ bộ ngày 14 tháng 11, tiểu đoàn lập tuyến phòng thủ tại bãi đáp X-Ray; rồi vào sáng ngày hôm sau 15 tháng 11, tiểu đoàn nhận được lệnh rút lui vào ngày hôm sau, thay thế bởi Tiểu Đoàn 2/7 và 2/5 Không Kỵ.

Tựu trung, Tiểu Đoàn 1/7 Không Kỵ nhảy vào bãi đáp X-Ray vào ngày 14 tháng 11, lấy tay vẫy vẫy làm dấu để địch quân chú ý, rồi rút đi vào ngày 16 tháng 11. Quả thật là một cuộc tấn kích trực thăng vận kỳ quặc không giống ai.

Tướng Knowles tiết lộ chủ đích cho đổ bộ các toán quân Không Kỵ tại LZ X-Ray ngày 14 tháng 11 là “Chộp con hổ đằng đuôi” và đập đầu nó với oanh tập B-52 từ ngày 15 đến 16 tháng 11. Ông cũng giải thích lý do rút quân ra khỏi LZ X-Ray ngày 17 tháng 11 và di chuyển quân tới LZ Albany là để “nắm lấy đuôi hổ từ một hướng khác” đồng thời tiếp tục đập đầu nó với bom B-52 từ ngày 17 đến 20 tháng 11.

^[1]Cochran, Alexander S., "First Strike at River Drang", Military History, Oct 1984, pp 44-52, Per. Interview with H.W.O Kinnard, 1st Cavalry Division Commanding General.

^[2]Coleman, J.D., "Pleiku, the Dawn of Helicopter Warfare in Vietnam", St. Martin’s Press, New York, 1988, page 219

^[3] 1/7 Air Cavalry Battalion’s After Action Report.

^[4] Moore, We Were Soldiers Once ... and Young , page 202.

^[5] Moore, page 210.

^[6]Moore, page 216.

Nguyễn Văn Tín
6 tháng 6 năm 2016

Tài liệu tham khảo

- Chính

- Sách báo

* Pleiku, the Dawn of Helicopter Warfare in Vietnam, J.D. Coleman, St. Martin's Press, New York, 1988.

* We Were Soldiers Once… and Young, General Harold G. Moore and Joseph L. Galloway, Random House, New York, 1992.

* "First Strike at River Drang", Military History, Oct 1984, pp 44-52, Per. Interview with H.W.O Kinnard, 1st Cavalry Division Commanding General, Cochran, Alexander S.

* The Siege of Pleime, Project CHECO Report, 24 February 1966, HQ PACAF, Tactical Evaluation Center.

* Silver Bayonet, Project CHECO Report, 26 February 1966, HQ PACAF, Tactical Evaluation Center.

- Việt Cộng

generalhieu.com