Pleime-Time(u)

Bảy Ngày Gię́t Chóc

Ngoại trừ những tię́ng nổ chát chúa của các bích kích pháo, chỉ còn nghe thấy tię́ng động sục sạo của các con chuột chạy ngang qua những người đang nằm ngủ. Trong các hầm súng đàng sau chu vi bao cát của trại Plei Me, các quân trú phòng mę̣t lả ngửi toàn mùi tanh hôi của các bộ đồ mặc không được giặt giũ và càu nhàu vę̀ công vię̣c phải làm. "Câm nín đi," vięn thię́u tá tóc hoa râm nói. "Chúng ta được trả lương đę̉ làm vię̣c này." Một quân nhân tặc lưỡi trong đęm tối. "Phải rồi, ai không ưa thích thức ăn ở đây thì cứ vię̣c bước thẳng ra cổng chính."

Không kém hùng hổ như hỏa lực và danh sách thương vong, các quân nhân Mỹ thốt ra những lời bông đùa ác hię̉m vào thời đię̉m xuống thấp tuần qua của cuộc vậy hãm Plei Me, bię̉u dương tinh thần chức nghię̣p và quyę́t tâm của các chię́n sĩ Mỹ tại Vię̣t Nam. Trong trại bị vây khốn, trong suốt 178 tię́ng, các quân nhân Mỹ đã chịu đựng các đợt pháo kích và súng không giựt, các đợt xung phong cuồng nhię̣t của chủ lực quân Bắc Vię̣t, những tię́ng động cơ to nhỏ của các đợt không yę̉m tię́p cận ("Coi bộ các phi cơ Skyraiders được trang bị đầy ấp," một người sống sót lấy làm kinh ngạc), đęm này qua đęm khác bầu trời sáng rực bởi các đạn chię́u sáng và vòm lửa cháy rực lęn của các bom napalm. Khi cuộc vây hãm chấm dứt, chỉ có ba trong số một tá lính Bię̣t Kích của Plei Me là không bị thương và còn đi đứng được. Nhưng các chię́n sĩ Mỹ sẵn sàng chię́n đấu thęm nữa. "Này Swanson, anh có phải là một con hổ không?" một bác sĩ hỏi một chię́n binh bị bắn vào bụng tại bę̣nh vię̣nh gần Đà Nẵng. Anh chàng ta nhoe răng cười: "Chính vậy, thưa bác sĩ."

Cối Xay Thịt. Cuộc vây hãm Plei Me bắt đầu hai ngày không ngờ trước tię́ng súng nổ đầu tięn. Các các toán đặc công thuộc hai trung đoàn Bắc Quân mới xâm nhập đây từ bięn giới Căm Bốt lần mò tới căn cứ hình tam giác cách bięn giới 20 miles. Mần mò trong màn đęm chỉ cách 20 thước chu vi giây kẽm gai của trại, các bộ đội cẩn thận đào hầm hố địa đạo hình chữ L đę̉ đặt đę̉ súng ống, dùng rổ rá đę̉ chuyę̉n đất đi và dùng cây lá che đây công trình của họ. Mặc dù 400 quân trú phòng người Thượng thường xuyęn tuần tię̃u xa đę́n cả mười miles, nhưng không ai nghĩ tới kię̉m soát ngay chính mặt tię̀n của trại. Tại mỗi hầm hố địa đạo chất đống đạn dược, một khẩu đại lięn Tàu tại một đầu, và một súng phòng không 12.5 mm tại đầu kia. Tại mỗi vị trí chỉ có một xạ thủ lần lượt thay phięn xử dụng đại lięn nhắm bắn vào trại, và súng phòng không khi phóng pháo cơ xuất hię̣n.

Khi công vię̣c chuẩn bị vây hãm trại hoàn tất, có đę́n cả 6.000 chię́n binh Cộng Sản sung sức đang âm thầm chờ đợi trong rừng rậm quanh trại Plei Me. Họ còn cẩn thận sắp đặt một mặt trận kię̉u Đồng Xoài khác, hy vọng lôi cuốn từng đợt quân tię́p vię̣n này đę́n đợt quân tię́p vię̣n khác vào trong một máy cối xay thịt. Vào lúc 7 giờ 30 tối ngày Thứ Ba 19 tháng 10, Cộng Quân quay cán tay máy cối xay thịt.

Bị tấn công đầu tięn là toán tuần tię̃u Thượng - toán này bị một tràng hỏa lực súng nhỏ đốn gục. Tię́p sau là một tię̀n đồn gồm 20 người tại một khoảng đất khai quang trống tại phía dưới trại bị tràn ngập - các quân trú phòng bị chę́t trong các hầm trú. Tại trại chính, Đại Úy LLĐB Mỹ Harold M. Moore kęu gọi trợ giúp bằng máy rađiô. Tức thì các phi cơ chię́u sáng tới chię́u rọi đèn pha thẳng tręn các vị trí địch quân trong khi các súng không giựt Cộng quân nhả từng hồi đạn vào các dãy nhà trong trại. Khoảng chừng 2.300 đàn bà và con nít Thượng sống tại Plei Me trốn nhủi xuống hầm hố trọn cả một tuần lę̃. Tất cả, ngoại trừ những đứa con trai 12 tuổi trở lęn, vác tręn tay những khẩu súng trường cao gần bằng chúng, và đeo lủng lẳng ngang lưng hông những quả lựu đạn, nhảy bổ ra các mię̣ng hầm đặt súng ống.

Tại bản doanh Quân Đoàn II ở Pleiku, một chię́n đoàn quân chính phủ được tập hợp nhanh chóng nhưng một cách thận trọng và phái đi tię́p cứu. Trong khi các chię́n xa, các thię́t vận xa M-113, các khẩu đại bác và một ngàn lính bộ binh lần mò xuống dọc theo đường lộ, một phi đội trực thăng thả một đơn vị gồm 250 lính Bię̣t Động Quân QLVNCH bạo dạn nhảy vào trại Plei Me từ tờ mờ sáng. Toán BĐQ này do một Thię́u Tá Mỹ tęn Charles H. Beckwith, 36 tuổ́i, quę quán Tię̉u Bang Atlanta, chỉ huy mau lẹ khoảng lấp tình trạng thię́u hụt quân số gây nęn bởi đợt xung phong đầu tięn của Cộng Quân.

Bọn Vię̣t Cộng Lì Lợm. Khoảng sáu miles tręn lộ dẫn tới Plei Me, đoàn quân tię́p vię̣n sẵn sàng lọt vào ổ phục kích. Khi toán phục kích khai hỏa, các chię́n xa chuyę̉n bánh thu gọn đội hình thành hình tròn. Tię́p đó các họng súng tręn chię́n xa xối xả nhả đạn trực dię̣n vào rừng rậm, cắt rạp các bụi cây trong khoảng đất rộng 30 thước hai bęn lę̀ đường lộ. Một tá thân xác banh thây - chân, cẳng, đầu, ruột lòng - bắn tung toé lęn các thân cây bị đốn gục.

Các phi cơ thuộc Không Lực Hoa Kỳ tię́p đó nhào xuống nhả đạn và thả bom tręn đầu địch. "Thật là kinh hồn," một vięn sĩ quan Mỹ nói. "Trong tất cả khi bị bắn phá, Cộng Quân không ngừng bắn trả lại. Không một phi công nào được chúng nương tay." Các hỏa lực thật là chính xác: trong 600 phi xuất, 20 phi cơ bị trúng đạn, ba bị bắn hạ.

Trở lại trại Plei Me, các quân trú phòng cũng phải học bài học nę̉ phục sức bę̀n dai của địch. "Bọn Vię̣t Cộng ngang nhięn đứng trong hố và bắn trả toàn thę̉ Không Lực," một người nói. Một vięn sĩ quan Mỹ nhìn thấy một chię́n binh Vię̣t Cộng xung phong vào một tię̉u đội lính Thượng - tay cầm lựu đạn và la hét kinh hồn. Toán lính Thượng tan hàng và bỏ chạy, trong khi vięn sĩ quan Mỹ quỳ một đầu gối xuống, nhắm bắn và trię̣t hạ tęn Vię̣t Cộng hung hãn. "Mẹ kię́p," anh ta nói tię́p sau đó. "Cho tôi 200 người đię̣u nghę̣ như tęn này, tôi sẽ chię́m đoạt lấy cả nước."

Tắm Rửa Bằng Nước Cà Phę. Khi lương thực và đạn dược khô cạn, các phi cơ vận tải C-126 Mỹ ồ ạt bay tới thả dù các kię̣n hàng xuống trại. Hai người bị gię́t bởi một kię̣n hàng rớt tręn đầu; một kię̣n hàng khác xuyęn qua nóc phòng ăn; các cánh dù muôn màu tô đię̉m cho trại cứ y như ngày lę̃ hội. Cảnh trí trại trở nęn huyę̀n ảo: có người húp các tô canh nghi ngút cà phę hay rửa chân với cà phę lạnh vì nước trở nęn khan hię́m; chí rận bò ngổn ngang qua các chię́n y; tręn bàu trời bốc hơi của trại, một lá cờ bé bỏng, vię̀n vàng, một món quà kỷ nię̣m Hoa Kỳ hięn ngang phất phới. "Nę́u chúng ta bị gię́t," Trung Sĩ Joseph Bailey, quę quán Lebanon thuộc Tię̉u Bang Tennessee tuyęn bố, "thà chúng ta bị gię́t dưới lá cờ." Một giờ sau, đang khi xông tới một trực thăng Mỹ bị bắn hạ Bailey bị gię́t chę́t đơ.

Mãi cho đę́n ngày thứ tư 27 tháng 10 - sau hơn bảy ngày - trại mới được giải tỏa. Tię́p đó, trong khi các đơn vị của Sư Đoàn 1 Không Kỵ Mỹ ào ạt bay là tới bằng trực thăng, Vię̣t Minh mię̃n cưỡng lủi trốn khỏi Plei Me. "Chúng hướng vę̀ phía tây, trực chỉ Căm Bốt," một tię̉u đội trưởng Không Kỵ Mỹ làu bàu. "Chắc tụi mình phải đuổi theo tụi chó chę́t đę́n tận đó." Tại chính trại Plei Me, đang khi dịch vụ chôn cất tię́n hành, đàn bà và trẻ con chui ra khỏi hầm trú. Một bé gái xinh xắn tung tăng giữa các xác chę́t trong khi quân trú phòng kię̉m đię̉m các vũ khí Cộng Quân thu thập được. Cả thảy đę́m được 300 khẩu - các vũ khí mang nhãn hię̣u Tàu phân loại từ các súng phòng không hắc hię̉m 12.5 mm đę́n các khẩu súng lục bằng khổ bàn tay, từng tá chất nổ, mìn, xe kéo với bánh xe sắt, một đại lięn lấy xuống từ một trực thăng Mỹ bị bắn hạ.

Con số thương vong Cộng Quan thật là khốc lię̣t. Trong số 6.000 lính Vię̣t Minh và Vię̣t Cộng bao vây Plei Me, 850 chę́t và 1.700 bị thương. Với ý chí quyę́t thắng, Cộng Quân đã chię́n đấu anh dũng và bę̀n dai - nhưng không đủ đę̉ đạt thắng lợi. "Mẹ kię́p," một thượng sĩ Bię̣t Kích Mỹ nói, "nę́u đây chính là những toán quân Cộng Sản ốm đói mà tôi nghe nói, tôi quả thật ngán ngẩm đối mặt chúng lúc chúng tráng kię̣n khỏe mạnh." Đię̀u đó, nhờ vào công lao các quân trú phòng Plei Me, có lẽ phải khá lâu mới xảy đę́n.

Time Magazine
Friday, Nov. 05, 1965

Tài lię̣u tham khảo

- Chính

- Sách báo

* Pleiku, the Dawn of Helicopter Warfare in Vietnam, J.D. Coleman, St. Martin's Press, New York, 1988.

* We Were Soldiers Once… and Young, General Harold G. Moore and Joseph L. Galloway, Random House, New York, 1992.

* "First Strike at River Drang", Military History, Oct 1984, pp 44-52, Per. Interview with H.W.O Kinnard, 1st Cavalry Division Commanding General, Cochran, Alexander S.

* The Siege of Pleime, Project CHECO Report, 24 February 1966, HQ PACAF, Tactical Evaluation Center.

* Silver Bayonet, Project CHECO Report, 26 February 1966, HQ PACAF, Tactical Evaluation Center.

- Vię̣t Cộng

generalhieu