Năm Điều Cần Biết về Kinh Tế Trung Quốc.

(The Five Things You Need to Know about China)

Keith Fitz-Gerald
Chuyển ngữ: Lương Tấn Lực

(Quan điểm của tác giả không nhất thiết phản ảnh quan điểm của người chuyển ngữ)

Bill Gross, Giám Đốc một cơ quan đầu tư lớn nhất thế giới, tuyên bố một ngày nào đó Trung Quốc sẽ phải đối phó với cái bong bóng do chính họ tạo ra, v́ sự phát triển kinh tế của nước nầy có thể bị ngưng trệ v́ mất đi nhu cầu tiêu dùng từ những quốc gia đối tác như Hoa Kỳ. Nói cách khác, quốc gia nầy hướng đến một chính sách xuất cảng nhưng lại không t́m được khách hàng tiêu thụ, đây là vấn đề thực sự đối với họ. Hiểm họa có tính cách hệ thống xuất phát từ hiện tượng bong bóng tài chánh mới nẩy sinh trên kinh tế và thị trường toàn cầu đang gia tăng do việc Quỷ Dư Trử Liên Bang giữ lải suất ở mức thấp kỹ lục. Tổ chức Phát Triển và Hợp Tác Kinh Tế và các giới chức hàng đầu của Á Châu cũng đang báo động về hiện tượng bong bóng trong vùng.

Tuy nhiên, kết cuộc sẽ xảy ra thế nào và lúc nào th́ không ai rơ.

Do đó, khi nói về Trung Quốc chúng ta cần phải nắm vửng những sự kiện.

Năm tiền đề kinh kế dưới đây của TQ không những chĩ đánh đổ những huyền thoại phổ biến rộng rải về đầu tư nước ngoài (như vừa nêu trên), chúng c̣n đưa đến một kết luận duy nhất: Nếu muốn đầu tư dài hạn th́ người ta không thể làm ngơ TQ.

TIỀN ĐỀ 1 – Phát sinh của xu thế tiêu dùng: Theo tài liệu thống kê quốc gia TQ, chi tiêu bán lẻ toàn quốc tăng 16.2% trong tháng Mười và sẽ đạt từ 15% đến 19% toàn năm 2009. Nếu con số thống kê là đúng th́ khi năm 2009 kết thúc tổng chi tại TQ sẽ tăng lên hơn cả tổng chi của cả Hoa Kỳ, Liên Hiệp Âu Châu, và Nhật Bản gộp lại.

Tất cả các kích tố thích hợp đă được thực hiện. Những chương tŕnh kích cầu của chính phủ - gồm việc giảm giá trên những mặt hàng điện tử gia dụng và giảm thuế đối với những loại xe xả khói ít – đă giúp số lượng xe bán ra tại TQ tăng 43.6% trong tháng Mười. TQ ngày nay là thị trường mua bán xe lớn nhất thế giới, qua mặt Hoa Kỳ từ đầu năm nay. Máy móc gia dụng bán ra cũng tăng vọt, tăng hơn 35%. Ngay cả kinh doanh địa ốc cũng đang phục hồi, đặc biệt tại những tỉnh miền Tây TQ.

Mặt khác, chĩ trong ba tháng cuối năm, chi tiêu nhà nước và sản xuất điện kỹ nghệ tăng gần 20%. Trong thập niên vừa qua tiêu thụ điện tại TQ đă tăng gấp đôi. Để bắt kịp đà tiến, TQ xây dựng một nhà máy điện có khả năng, trong một ngày, có thể cung ứng điện sữ dụng cho 9 ngày đối với một thành phố như Kansas City hay 30 ngày đối với một thành phố như Philadelphia.

V́ mối tương quan giửa tiêu thụ điện và tăng trưởng kinh kế, sự phát triển rầm rộ những nhà máy điện là bằng chứng cho thấy rơ TQ đang phát triển - chứ không phải khựng lại. Bắc kinh muốn đảm bảo sẽ tránh được những lần mất điện kéo dài khiến gây trở ngại cho tăng trưởng kinh tế.

TIỀN ĐỀ 2 – Phát triển dịch vụ: Khu vực dịch vụ của TQ ngày nay tăng nhanh gấp hai lần so với các khu vực xây dựng và hạ tầng. Theo đồ biều bên cạnh, hơn 30% công nhân TQ làm việc trong khu vực đệ tam (dịch vụ). Và đó chĩ là mới bắt đầu phát triển thôi: Bắc Kinh đă khôn khéo điều dụng phần lớn những chương tŕnh kích cầu của họ vào lảnh vực dịch vụ. Đó là một phần kế hoạch của Băc Kinh nhằm thúc đẩy nhu cầu nội địa, một sáng kiến nhằm giảm thiểu sự lệ thuộc vào xuất cảng qua một Phương Tây đang suy yếu và biến TQ thành một nền kinh tế độc lập, cường thịnh hơn.

Phẩm chất của các công việc dành cho công nhân TQ cũng trên đà tăng tiến. Ví dụ, trong khu vực đệ nhị (kỹ nghệ), các công ty tư doanh sữ dụng hơn 70 triệu công nhân trong năm 2008, theo con số mới nhất. Con số nầy tương đương với khoảng 80% tổng số lực lượng lao động toàn quốc.

Kế tiếp, thực tế TQ đă tạo ra 7.57 triệu việc làm trong tám tháng đầu năm. Con số đó tượng trưng cho 84% chỉ tiêu nhà nước trong năm 2009. Theo đà phát triển hiện nay, TQ có thể tạo được khoảng 9.01 triệu việc làm vào cuối năm nay. Chúng ta thử so sánh với kinh tế Hoa Kỳ, một nền kinh tế đang đối phó với t́nh trạng thất nghiệp, cũng như tỷ lệ thất nghiệp lên đến 10.2% và c̣n dự kiến sẽ tồi tệ hơn nữa trước khi được cải thiện. Chĩ mới ngày hôm qua thôi , chẳng hạn, các công ty tư nhân đă băi bỏ 169 ngàn việc làm trong tháng Mười Một. Co số đó c̣n tồi tệ hơn con số 150 ngàn mà các kinh tế gia đă dự kiến trước đây.

TIỀN ĐỀ 3 - Những nguồn lợi tức lớn hơn xuất cảng - Một trong những huyền thoại lớn nhất về TQ là nước nầy sống chết bằng xuất cảng. Thực tế, Bill Gross cho biết rằng nổi lo sợ của ông về các bong bóng tài chánh đă bắt nguồn từ e ngại là TQ đăng nhắm đến một thị trường xuất cảng trong đó sẽ không có nhiều người mua. Nhưng cụ thể mà nói, xuất cảng ṛng chĩ chiếm khoảng 20% tăng trưởng sản lượng nội địa. Đầu tư vốn và hạ tầng chiếm 80%. Nói cách khác, quốc gia nầy khó ḷng suy tàn hay chết đi nếu Phương Tây ngưng mua hàng, mặc dù nhiều người tin tưởng ngược lại.

Huyền thoại kinh tế nầy không đứng vững dù chĩ mới xem qua thôi. Trước tiên, thị trường TQ cơ bản khép kín. Cho nên khi những nhà lư luận Phương Tây cho rằng xuất cảng giảm sẽ đánh ch́m kinh tế TQ, những số liệu khách quan không chứng minh được điều đó.

Có chăng chúng ta đang tiếp cận một t́nh thế nguy hiểm trong đó sự mua hàng của Phương Tây trở nên không liên quan ǵ đến sự tăng trưởng không ngừng của TQ. Hoa Kỳ và các cường quốc Phương Tây khác có thể cần đến TQ, nhưng v́ sức mạnh tiêu thụ của TQ gia tăng, càng lúc càng có thể là con Rồng Đỏ và những khách hành tiêu dùng của nó sẽ không cần chúng ta.

Điều khiến các giới chức Bắc Kinh ban đêm không ngủ được là làm thế nào nhập cảng được xăng dầu để giúp tăng trưởng lợi tức quốc gia. TQ nhập gần 90 cents để có được $1 xuất cảng. Điếu đó có nghĩa là , tối đa, chĩ có 10 cents thặng dư trong kinh tế TQ.

Do đó, câu hỏi thực sự đối với các nhà đầu tư là TQ thu về cho nước ḿnh được bao nhiêu, chứ không phải là họ xuất cảng ra được ǵ. Xuất cảng có thể gần như một phản ứng hậu cuộc (afterthought) trong một giai đoạn của tṛ chơi . . . không phải một chiến lược đúng nghĩa như những năm cuối thập niên 1980 hay 1990.

TIỀN ĐỀ 4 - Chiến lược giải nguy: Không giống như đối tác Hoa Kỳ, TQ có một chiến lược giải nguy với những sáng kiến kích cầu nhằm đối phó với cơn khủng hoảng tài chánh toàn cầu, và sữ dụng chi phí đầu tư tư nhân để giải quyết những khó khăn tạm thời.

Ngược lại, Hoa Kỳ bị kẹt cứng trong bải ḿn kinh tế do chính Washington tự tạo ra. Nhưng TQ nay đă thực tế hơn và đă thực hiện những bước để ra khỏi các chương tŕnh kích cầu đang có kết quả. Chẳng hạn, Băc Kinh đă nâng mức vốn đ̣i hỏi đối với các ngân hàng, nâng tiêu chuẩn vay tiền và nói chung hạn chế những khỏan tiền vay dễ dăi. Nói thế không có nghĩa là không có vấn đề, nhưng trên căn bản chung TQ đă ra khỏi khúc ngoặc. Bắc kinh c̣n thực hiện những bước để làm cho mọi việc chậm lại - đạp thắng kinh tế, có thể nói như vậy – và có thể tăng sản lượng quốc gia 9% hay hơn thế ngay cả sau khi phung phí tiền bạc một cách dễ dăi.

Biểu mẫu chi phí cũng kinh qua một thay đổi. Ví dụ, trước kia chi phí đầu tư trong khu vực công cộng và các xí nghiệp quốc doanh hơn hẵn đầu tư tư doanh. Nhưng ngày nay, hai h́nh thức đă hoán chuyển với nhau và đầu tư tư doanh đă cao hơn đầu tư quốc doanh và nhà nước. Đó là một hoán chuyển có ư nghĩa. Sức mạnh và phương hướng của đầu tư tư doanh có thể là biện pháp tốt nhất cho sự vững chải của một nền kinh tế, v́ nó biểu hiện sự tin cậy của nhà đầu tư đối với hệ thống tài chánh của một quốc gia. Rơ ràng đă có nhiều tin cậy như thế tại TQ – và tin cậy đó đang phát triển.

TIỀN ĐỀ 5 - Trử tệ dồi dào: $2.3 ngàn tỷ ($2.3 trillion). Hầu như không cần phải giải thích việc nầy. TQ đă để dành $2.3 ngàn tỷ pḥng khi trái gió trở trời. Bây giờ họ có thể tiêu tiền bao nhiêu cũng được nếu các nhà lảnh đạo thấy thích đáng. Không giống như Hoa Kỳ, một nước có lẽ đang phiêu lưu vào quên lảng, chính phủ TQ không cần đánh bạc với tương lai chĩ để tồn tại qua hiện tại. Họ có thể chi tiền cho các dự án, vồ lấy những tài sản quư giá của người bán đang khát vốn, và thực hiện những đầu tư có khả năng sẽ duy tŕ mức tăng trưởng tốt trong tương lai. Đó là một khác biệt khổng lồ.

Tác giả bài nầy không có ư bất kính đối với ông Bill Gross, nhưng trọng tâm vấn đề là: Kế hoạch kích cầu của Bắc Kinh và ảnh hưởng lớn lao của nhà nước đă thực sự xác định lại giá trị, tăng tốc đầu tư tư doanh và tăng tốc lưu lượng tiền tệ. Và nếu điều đó tạo ra một bong bóng th́ cái ǵ cứ đến.
Từ 40 năm nay, Tây phương đă tiên đoán TQ sẽ chết. Nhưng trong 40 năm đó, TQ không những chĩ từ chối quay lại hay từ chối bỏ cuộc, họ c̣n thực sự tăng trưởng với một nhịp độ trung b́nh hằng năm là 9.28% phản ảnh qua tổng sản lượng quốc gia.

Lib Vn sưu tầm