Anh tôi đáp máy bay lên Đàlạt nhập học Khóa 3 Trần Hưng Đại khai mạc ngày 01 tháng 10 năm 1950. Vào thời buổi đó, anh tôi cùng chung tâm trạng với giới thanh niên cùng lứa tuổi. Cựu sinh viên sĩ quan Nguyễn văn Mến kể:

Trước khi lên máy bay đi Đà Lạt tôi gặp Hiếu và nhiều bạn bè khác có chuyện tṛ nhiều về cuộc phiêu lưu sắp đến, ai cũng bày tỏ nối lo âu nhưng sau khi nghe anh và nhiều anh em khác suy luận rất hợp lư về tương lai nước nhà không hiểu sẽ đi về đâu, tất cả đồng ư là giải pháp mới (Bảo Đại) có thể đưa đến một tương lai sáng hơn hiện tại và không ai hy vọng sẽ có chiến thắng nhưng sẽ có một giải pháp chính trị hoà giải tất cả người có óc quốc gia không phải cộng sản có phần lợi như kẻ khác.

Tại phi trường Cam Ly, anh tôi gặp một số sinh viên sĩ quan khác từ miền Trung, Nam, Bắc đến, trong số đó có cựu sinh viên sĩ quan Lữ Mộng Lan:

Tôi gặp anh Hiếu lần đầu tiên tại phi trường Cam Ly khi chúng tôi nhập ngũ. Anh từ Hà Nội vào, c̣n tôi th́ từ Huế vào. Hồi đó giao thông khó khăn nên những người Bắc, Trung, Nam không có mấy dịp gặp gỡ nhau. Việc thành lập Trường Vơ Bị Đà Lạt đă tạo cho các thanh niên Trung, Nam, Bắc có cơ hội ḥa đồng với nhau. Tôi để ư tới anh Hiếu, v́ anh nói tiếng Việt lơ lớ như tây con, nghe rất là lạ tai. Tôi có cảm t́nh ngay với anh v́ nhận thấy anh rất ḥa nhă và khiêm nhượng.

Một tháng sau, lễ khánh thành Trường Vơ Bị Liên Quân Đà Lạt được cử hành vào ngày 05 tháng 11 năm 1950.

Khởi đầu Khóa 3 khai giảng với 4 Lữ Đội. Mỗi Lữ Đội gồm 6 SVSQ: 2 Bắc, 2 Trung, và 2 Nam. Do đó thành phần của Lữ Đội 1 nguyên thủy gồm có: Nguyễn Văn Hiếu và Nguyễn Ngọc Oánh (Bắc); Vơ Dinh và Lữ Mộng Lan (Trung); Huỳnh Văn Louis và Dương Marcel (Nam).

Oánh, Lữ Lan, Hiếu

Ba tháng sau, các SVSQ thuộc hai Lữ Đội 5 và 6 mới nhập trường, rồi được pha trộn vào 4 Lữ Đội trước.

Lữ Đội 1/Khóa 3 (SVSQ Hiếu đứng thứ hai hàng cuối góc bên trái)

Sau đây là cảm tưởng của một vài người bạn học đồng khóa về anh tôi.

- Cựu sinh viên sĩ quan Phạm Văn Tiến:

Riêng về anh Hiếu tôi có thể nói được, anh là một quân nhân cao quư có căn bản văn hóa, dũng cảm và trong sạch. Mong rằng sau này sẽ có nhiều thanh niên ở trong nước và quốc ngoại, có những đức tánh như anh.

- Cựu sinh viên sĩ quan Đinh Văn Chung:

Tôi và anh Hiếu ở khác Brigade nên sinh hoạt khác nhau. Khi chúng tôi đi combat th́ Brigade khác học ở nhà, đi bắn bia hay làm "cọc vê". Tối đến mới có dịp gặp nhau. Anh Hiếu là người tôi ngưỡng mộ nhất. Anh rất chăm học, lúc nào nh́n qua cửa sổ cũng thấy anh ngồi bàn học hành viết lách. Anh vui tính và rất dễ thương. Ai gặp anh lần đầu cũng có cảm t́nh liền. Anh rất trung trực với bạn bè và đảm nhận công tác giao phó một cách mỹ măn. Trông anh đạo mạo như một giáo sư, các huấn luyện viên Việt Pháp đều nể và thích anh. Những lần làm "Sergent de Semaine", Hạ Sĩ Quan tuần trực phải lo vào bếp kiểm soát ẩm thực cho sinh viên sĩ quan, lo lấy thơ và phân phát lại cho anh em, rồi tháp tùng huấn luyện viên đi thanh tra doanh trại hoặc giải quyết bao nhiêu việc linh tinh khác, anh đều hoàn tất trong tinh thần trách nhiệm cao độ. Quân Trường đă tôi luyện anh thành một sĩ quan đúng với tên của nó cả về thể xác lẫn tinh thần.

- Cựu sinh viên sĩ quan Nguyễn Văn Toàn:

Chúng tôi không thân nhau lắm tuy nhiên cũng như các anh em SVSQ cùng khóa tất cả đều mến anh Hiếu, v́ tánh t́nh ḥa nhă và rất khiêm nhượng của anh, mặc dầu anh là một thanh niên có văn hóa cao.

- Cựu sinh viên sĩ quan Lữ Mộng Lan:

Anh Hiếu học rất giỏi. Trong kỳ thi cuối khóa, đề thi gồm có 80 câu hỏi toán hóc búa. Ai nấy đều ngồi cắn bút, duy có anh Hiếu là phăng phăng giải các bài toán như chơi. Anh cũng rất giỏi về mọi môn điền kinh, nhất là môn chạy nước rút. Cuối tuần lễ trước ngày măn khóa, anh em Sinh Viên Sĩ Quan đi dạo phố Đà Lạt đều bị mắc mưa. Anh Hiếu bị cảm lạnh ho sặc sụa liên hồi không dứt. Vậy mà anh vẫn tham dự vào phần chung kết của môn chạy 100 thước. Khi về tới đích, anh ngă lan ra bất tỉnh, phải dùng băng ca trở anh vào bệnh xá. Anh mắc bệnh lao v́ vụ này.

- Cựu sinh viên sĩ quan Quan Minh Giàu:

Trong các bạn Sinh viên Sỹ Quan, anh Hiếu là người tương đối ít nói, ḥa nhă vui vẻ, không nghe anh văng tục và gây gỗ bao giờ. Các việc anh làm dù là tầm thường, đều có tính cách tinh vi hoàn hảo. Tôi có cảm tưởng thái độ ít nói, với sự nhă nhặn, vẻ hơi thư sinh bên ngoài, đang tiềm ẩn bên trong một tâm hồn cương nghị, hướng về một lư tưởng cao thượng mà anh không nói ra.

Nếu những việc nhỏ biểu lộ phần nào tính t́nh cá nhân, th́ tôi c̣n ghi nhớ một vài việc trong bao việc anh Hiếu làm trong thời gian huấn luyện. Thường xuyên cuối tuần đều có buổi thanh tra doanh trại, quân trang, quân dụng, vũ khí đạn dược của mỗi sinh viên sỹ quan. Sỹ quan thanh tra là Đại úy De Taine chỉ huy Sư Đoàn SVSQ. Trong một cuộc thanh tra, đôi giầy đinh của anh Hiếu đă được Đại úy De Taine lấy làm mẫu về cách lau chùi đánh bóng đúng mức. Thực ra th́ đôi giầy đinh của ai cũng được đánh bóng kỹ lưỡng bên trên, nhưng nếu xem dưới đế th́ hầu hết đôi nào cũng c̣n dính tư đất khô quanh chân đinh. Nhưng đôi giầy đinh của anh Hiếu th́ sạch tinh và bóng láng cả trên lẫn dưới!

Trong cuộc thanh tra, cấp chỉ huy Trường cũng rất chú ư đến vấn đề sạch sẽ doanh trại và nhất là pḥng vệ sinh và tắm công cộng. Khi đến lượt toán anh Hiếu phụ trách th́ tôi thấy anh t́nh nguyện lănh việc nặng nhất, là lau sàn xi-măng với một bao tải lớn kẹp vào một cán gỗ h́nh chữ T. Dội nước, quét cọ rồi lau cho khô sàn. Trước giờ thanh tra có ai vào rửa tay làm văng nước ra sàn th́ anh lại lẳng lặng đi lau cho khô.

Đối với bạn hữu thân hay sơ, anh Hiếu đều tỏ ra hiền ḥa kiên nhẫn. Có một ngày nghỉ cuối tuần được xuất trại, anh Hiếu rủ tôi đi trại trà Entreray bằng xe máy dầu thuê ở ngoài phố Đàlạt. Thực t́nh tôi không biết cỡi xe máy dầu và đă có lần thử, bị té lộn nhào, nhưng nghe anh Hiếu rủ và hứa sẽ chỉ cách lái th́ tôi lại ham đi. Vậy chúng tôi đi thuê mỗi người một xe máy dầu Peugeot, cho nổ máy, anh Hiếu dặn ḍ cách sang số, vặn ga v...v... và anh chạy trước từ từ, tôi chạy theo sau. Dọc đường lên dốc tôi cũng làm chết máy mấy lần! Anh Hiếu chạy chậm lại ra dấu cho tôi lúc nào gài số hai, số ba, lúc nào xuống số một. Kể cũng vất vả, nhưng rồi cũng đến nơi và trở về b́nh yên. Suốt lộ tŕnh anh Hiếu tỏ ra vui vẻ b́nh tĩnh, không thấy anh tỏ thái độ phàn nàn sốt ruột về sự lúng túng của tôi.

Anh tôi tốt nghiệp thứ hạng trong số 135 đồng môn và đeo lon thiếu úy ngày 30 tháng 7 năm 1951. Thủ Khoa là sinh viên sĩ quan Bùi Dzinh.

Lễ Măn Khóa (01/07/1951 dưới sự chủ tọa của Quốc Trưởng Bảo Đại)

Tôi nghe ông cụ thân sinh, sau khi đi dự lễ măn khóa của anh tôi về kể: "Một sĩ quan huấn luyện viên Pháp nói là anh con tốt nghiệp với điểm cao nhất khóa, nhưng không được chỉ định là thủ khoa v́ vinh dự này được dành cho một khóa sinh gốc miền Trung, đồng hương với Quốc Trưởng Bảo Đại, hiện diện trong lễ măn khóa." Phần cựu sinh viên sĩ quan Đinh Văn Chung, trong lá thư đầu, viết: "Tôi không sao quên được ngày cả Đại Đội Khóa Sinh ăn mặc Đại Bạch Phục, cởi bỏ cặp lon chữ "alpha" của Sinh Viên Sĩ Quan để đeo lên vai cặp lon Thiếu Úy mới toanh và quỳ trước Bàn Thờ Tổ Quốc tuyên thệ. Riêng anh Hiếu, Sĩ Quan Thủ Khoa, đại diện các khóa sinh bắn bốn mũi tên đi bốn hướng, tượng trưng cho chí trai tang bồng khắp bốn phương rồi tuốt kiếm thề. Bàn Thờ Tổ Quốc ghi lớn: "TỔ QUỐC - DANH DỰ - TRÁCH NHIỆM" đó là phương châm mà các Sĩ Quan Vơ Bị phải theo và luôn giữ đúng", rồi đính chính tiếp trong lá thư sau: "Cách đây vài ngày tôi có gửi anh một bài ngắn nói về Tướng Hiếu. Trong bài tôi có thể lầm lẫn về việc anh Hiếu là Thủ Khoa khóa 3 Đà Lạt. Xin anh check lại và nếu có sự lầm lẫn xin anh tha lỗi v́ đă gần 50 năm rồi. Người mà tôi nghĩ có thể lầm lẫn là anh Bùi Dzinh đậu khít khao với anh Hiếu. Một lần nữa xin thành thật xin lỗi nếu có sự lầm lẫn."

Video clips
- Khoa 3 Tran Hung Dao/Vo Bi Dalat
- Tran Hung Dao Class of Dalat Military Academy

Đối với các bạn đồng khóa, các nét nổi bật trong nhân cách sinh viên sĩ quan Hiếu là: dễ mến, giỏi về mọi mặt văn hóa lẫn quân sự, kín đáo, thân thiện, vị tha và đạo đức.

Nguyễn Văn Tín
Ngày 4 tháng 1 năm 2015

general hieu