Tướng Đặng Văn Quang sinh tại tỉnh Ba Xuyên, ven Đồng Bằng Sông Cửu Long. Ông Quang khởi sự phục vụ với Pháp trong tư cách một hạ sĩ quan từ 1947 đến 1949, và được thụ huấn khóa học sĩ quan tại Huế, cùng lớp với Nguyễn Văn Thiệu. Cũng giống như những người đồng khóa khác, ông sẽ thụ hưởng sự liên hệ này. Dưới thời ông Diệm, viên sĩ quan đương thời lên theo đạo Công Giáo và được bổ nhiệm giám đốc bảo chính đoàn, nhân dân tự vệ thời đó. Ông Quang bớt ủng hộ ông Diệm đầu năm 1960, và nhảy qua ủng hộ nhóm âm mưu đảo chánh ông Diệm tháng 11/1963. Với tư cách bạn cũ của Nguyễn Khánh, ông Quang ủng hộ cuộc chỉnh lư của ông Khánh tháng 1/1964 và được bổ nhiệm tư lệnh sư đoàn 25 vùng cực nam. Ông Khánh liên tiếp bị chống đối bởi Phật Giáo, rồi Công Giáo, rồi tập đoàn quân lực. Nhằm níu kéo đồng minh, ông Khánh tăng thưởng Đặng Văn Quang vào chức chỉ huy quân đoàn 4, bao phủ toàn thể Đồng Bằng Sông Cửu Long.

Tướng Quang nhận thấy t́nh trạng lănh đạo của ông Khánh suy yếu và chuyển sang ủng hộ Nguyễn Cao Kỳ. V́ vậy, ông ủng hộ sự can thiệp của ông Kỳ chận đứng cuộc biểu dương lực lượng chống ông Khánh tháng 2/1965, nhưng rồi hai ngày sau đó ông lại đứng về phe ông Kỳ trong Hội Đồng Quân Lực để loại trừ Nguyễn Khánh. Trong khi đó, Tướng Quang trị v́ trên quân đoàn của ông như một thập nhị xứ quân, bất tuân mọi chỉ thị từ Sài G̣n ban xuống và dần dà chống nghịch ông Kỳ, lúc đó là thủ tướng. Tiếp sau đó, Đặng Văn Quang nhảy sang ủng hộ Tướng Thiệu. Tuy ông Kỳ thành công trong việc bứng ông Quang khỏi chức tư lệnh tháng 11/1966, ông Thiệu đưa ông Quang vào chính phủ với chức vụ bộ trưởng kế hoạch và phát triển.

Đặng Văn Quang ở trong nhóm ông Thiệu từ 1967 và tiếp sau, nhưng hành động của ông - ba lần đổi chủ trong ba năm - tiêu biểu cho tṛ múa rối chính trị của các tướng lănh QLVNCH. Ông Quang trở nên thư kư cho tổ chức mới của các tân tướng lănh, Hội Đồng Lănh Đạo Quốc Gia. Tiếp đó ông được bổ nhiệm cố vấn an ninh quốc gia cho Tổng Thống Thiệu, trong tư thế này ông đóng vai tṛ đưa đẩy chức tước và nắm các cơ quan t́nh báo và an ninh trong tay. Ông Quang giữ chức vụ này cho đến khi Sài G̣n thất thủ. Ông được di tản bằng trực thăng xuất phát từ nóc ṭa đại sứ Hoa Kỳ và định cư tại Gia Nă Đại. {Hiện giờ ông sinh sống ở Atlanta, Georgia}

John Prados
The Hidden History of the Vietnam War

Tướng Hiếu, Một Thiên Tài Quân Sự?
Các Tướng Lănh QLVNCH
generalhieu