Đại Tá Trần Thanh Chiêu

- Thiếu Tá phục vụ tại Dinh Tổng Thống

- USA Command and General Staff College, Fort Leavenworth năm 1957

- Trung Tá Tư Lệnh Sư Đoàn 22 (1/4/1959 đến 2/9/1959)

- Thanh Tra Dân Vệ Đoàn/Nghĩa Quân


Tôi c̣n nhớ vào tháng 3 năm đó, tôi cầm đầu phái đoàn thanh tra xuống Sa Đéc định thăm trung tá Nguyễn Bảo Trị đang chỉ huy một sư đoàn tại đây nhưng Trị đi vắng. Thiếu tá Trần Thanh Chiêu, Tham mưu trưởng Sư đoàn, tiếp tôi. Chiêu c̣n trẻ tuổi, chưa bao giờ chỉ huy đơn vị tác chiến, nhưng nhờ gia đ́nh Công giáo, có liên hệ nhiều với ông Ngô Đ́nh Diệm nên được anh em ông Diệm hết sức thương yêu, tín nhiệm, nâng đỡ Chiêu ham đọc sách, thích lư luận về chính trị và quân sự đúng với phong cách tính t́nh của người dân vùng quê hương Nam Ngăi.

Chiêu cho tôi biết chỉ mới năm 1958, nghĩa là chưa đầy 4 năm sau hiệp định Genève mà Việt cộng đă thực hiện xong giai đoạn giáo dục quần chúng và tổ chức hạ tầng cơ sở cho nên t́nh h́nh nông thôn tuy bề ngoài có vẻ an b́nh nhưng bề sâu thật sự đă có những đợt sóng ngầm chuyển động. Theo Chiêu th́ dân chúng vùng Hậu Giang, trừ những làng Hoà Hảo, đều đă theo Việt cộng hết nhưng chính quyền địa phương th́ vẫn chủ quan và vẫn báo cáo láo với Tổng thống là t́nh h́nh an ninh tốt đẹp. Chiêu thành khẩn nói với tôi: "Em biết đại tá rất trung thành với Tổng thống, đại tá nên nói cho ông biết sự thật kẻo ông cụ bị các tỉnh trưởng lừa bịp hoài".

Tôi tin Chiêu không phóng đại t́nh h́nh bởi v́ ngay giữa Sài g̣n vào tháng 10 năm ngoái (1957), trong một ngày mà Việt cộng dám đặt hai quả ḿn tại đường Trần Hưng Đạo, một tại chợ An Đông làm nổ tung một chiếc xe chở Mỹ và làm sập đổ một góc khách sạn có sĩ quan Mỹ trú ngụ. Vào tháng 11 năm 1957, trong cuộc hành quân ở Ô Môn (Cần Thơ), quân chính phủ đă bắt được 12 tên Việt cộng và tịch thu được nhiều vơ khí khá hiện đại. Về Sài g̣n tôi tŕnh bày t́nh h́nh an ninh chung, kể lại những lời Trần Thanh Chiêu đă nói cho Tổng thống Diệm nghe nhưng tôi bị ông "tạt ngang một gáo nước lạnh lên đầu” như ông đă thường la rầy trung tá Nguyễn Văn Châu, Giám đốc Nha chiến tranh tâm lư là hay bi quan: "Anh chớ nghe thằng Chiêu nói tầm bậy".

Đỗ Mậu

Nguồn hồi ký Đỗ Mậu