(Tác giả của bản tường tŕnh 50 trang và một trong số ít người có khả năng và can đảm cáng đáng việc khó khăn bài trừ tham nhũng - đề cập tới trong bức công điện này - là chính Tướng Hiếu. Nguyễn Văn Tín )

Công Điện của Đại Sứ Ellsworth Bunker Về Sự Tham Nhũng Tại Nam Việt Nam
Ngày 19/7/1972

Nơi gửi Sứ Quán Hoa Kỳ Sàig̣n
Nơi nhận Bộ Trưởng Ngoại Giao, Washington, D.C. 0756
Thông tri CINCPAC

1. Trong buổi thăm viếng Phó Tổng Thống Hương với White House ngày hôm qua, tôi có dịp thảo luận lâu dài về nỗ lực bài trừ tham nhũng của ông.

2. Phó Tổng Thống xác định ông tiếp tục tin vấn đề tham nhũng là mối hiểm họa lớn lao tại Nam Việt Nam ngày hôm nay . Trong buổi nói chuyện mới đây với Tổng Thống Thiệu, Phó Tổng Thống nói là ông đă điềm chỉ nguyên do Trung Quốc rơi vào tay Cộng Sản là t́nh trạng tham nhũng lan tràn của chế độ Tưởng Giới Thạch. Ông tin là ngoại trừ áp dụng những biện pháp mạnh mẽ và khẩn cấp tại Nam Việt Nam, Nam Việt Nam cũng sẽ hứng chịu cùng số phận đó.

3. Phó Tổng Thống tỏ vẻ hài ḷng với công cuộc điều tra đang tiến hành về QTKQĐ (Quỹ Tiết Kiệm Quân Đội). Trả lời câu hỏi liên quan tới hành động sẽ được thực thi đối với các sĩ quan phạm pháp, Phó Tổng Thống xác định là ông sẽ đệ tŕnh một hồ sơ phân tách dày 50 trang lên Tổng Thống Thiệu trong vài ngày tới, trong đó ông dề nghị những hành động về mặt luật pháp và kỷ luật để nghiêm trị các người dính liú tới vụ QTKQĐ.

4. Phó Tổng Thống nhấn mạnh nhiều lần tới sự khó khăn của nhiệm vụ ông được giao phó. Tuy là ông nhận được một ít tài trợ từ ngân sách mật của Tổng Thống Thiệu, ông bị trói tay trầm trọng về sự thiếu hụt về nhân sự và ngân khoản. Ông nêu lên sự khó khăn t́m ra sĩ quan thanh liêm và mạnh dạn để làm việc trong lănh vực này và t́nh trạng quan ṭa thối nát khiến khó mà đạt được thành quả kết tội.

5. Tôi lưu ư Phó Tổng Thống đến sự kiện sự hỗ trợ về phiá Mỹ cho một "chế độ Thiệu thối nát" sẽ là một vấn đề trong việc tranh cử và do đó Chính Quyền Việt Nam cần dùng tới những biện pháp mạnh mẽ chống tham nhũng ngay tức khắc. Tôi cũng đưa ư kiến là khi t́nh h́nh căng thẳng địch quân tấn công giảm bớt th́ Chính Quyền Việt Nam nên khởi động một chiến dịch mạnh mẽ trong lănh vực này. Phó Tổng Thống đồng ư về một chiến dịch mạnh mẽ nhưng lưu ư là hiện thời Tổng Thống Thiệu phải dùng tới những sĩ quan tài giỏi và can trường mặc dù họ không hoàn toàn trong sạch. Khi t́nh h́nh quân sự cho phép, những sĩ quan đó sẽ bị cách chức. Về điểm này, Phó Tổng Thống xác định là nhờ vào nỗ lực của ông mà Tướng Lăm và Dzu đă bị thay thế. Ông cũng lưu ư tới sự cách chức của Tỉnh Trưởng Vĩnh Long về tội tham nhũng.

6. Phó Tổng Thống coi bộ khỏe mạnh, nhưng tôi nghĩ ông khó có thể làm ǵ hơn trong lănh vực này, v́ thiếu nhân sự và ngân khoản, ngoại trừ t́nh trạng này được cải tiến. Điều này chỉ có thể xảy ra với sự hỗ trợ tận lực của Tổng Thống Thiệu.

7. Tôi có dịp nêu vấn đề này với Thiệu một lần nữa khi gặp ông hôm nay và chỉ cho ông thấy cần phải hỗ trợ đầy đủ cho Phó Tổng Thống. Tôi thưa là đương nhiên điều ưu tiên là đánh bại địch và nhất thiết phải dùng tới các sĩ quan tài giỏi và can đảm mặc dù một số mang tiếng là tham nhũng. Chẳng hạn việc bổ nhiệm Tướng Toàn vào chức Tư Lệnh Quân Đoàn II và Đại Tá Thọ, vào chức Tỉnh Trưởng B́nh Định, thay thế cho Đại Tá Chức, một sĩ quan được quân lính kính nể và thường dân trong tỉnh khâm phục. Không có vấn đề phủ nhận khả năng, hiệu năng của Tướng Toàn và Đại Tá Thọ. Tuy nhiên, khi t́nh h́nh quân sự cho phép, các sĩ quan từng mang tiếng tham nhũng phải bị cách chức. Điều hiển nhiên là các chỉ huy trưởng vừa tài giỏi, hiệu lực và đồng thời có tiếng thanh liêm sẽ khiến các binh sĩ trung kiên hơn và được nể v́ hơn và do đó sẽ là những người hữu hiệu nhất. Những người như Tướng Trưởng - và có nhiều người như vậy trong quân lực Việt Nam. Nhưng không phải chỉ riêng quân đội, nhưng kể cả trong những nơi khác vấn đề tham nhũng cần được đối phó cách thẳng thắn và mạnh mẽ. Khi mà mùa tranh cử gần kề, điều này phải được thực hiện ngay lập tức.

8. Thiệu đồng ư là vấn đề này quan trọng và ông có ư định tiếp tục hỗ trợ hành động của Phó Tổng Thống. Một khi nắm vững được t́nh h́nh quân sự, vấn đề tham nhũng sẽ được đối phó một cách rộng răi.

Bunker

(Bản chính của bức công điện này được tồn trữ tại Gerald R. Ford Library)

general hieu