Nói qua về hành quân chung với lực lượng đồng minh, tôi c̣n nhớ cuộc hành quân Đại bàng 800 vào đầu năm 1967. Theo kế hoạch của Đại Tướng Westmoreland và Đại Tướng Cao Văn Viên, th́ tất cả các đơn vị chính quy Việt Nam, Hoa kỳ và Đại Hàn đều phải thi hành chiến dịch "T́m và Diệt" (Search and Destroy) trong năm 1967. Tỉnh B́nh Định là một tỉnh lớn nhất, gồm 12 quận, một tỉnh đông dân nhất miền Nam (gần 1 triệu dân) và cũng là một tỉnh có nhiều Việt Cộng nhất. Trong thời gian 1945 đến 1954, B́nh Định là thủ đô của Liên khu 5 Cộng sản (quân đội Pháp chưa lần nào đặt chân lên vùng này). Trong 9 năm dưới chế độ Cộng sản cai trị, nên có rất nhiều người vào Đảng và cũng có nhiều người tập kết ra Bắc, v́ thế hầu như gia đ́nh nào cũng có liên hệ đến Cộng sản.

Tại lănh thổ này, Cộng sản có Sư đoàn 3 Sao vàng, sư đoàn nổi tiếng của Liên khu 5 Cộng sản, một Tỉnh ủy và một bộ chỉ huy Tỉnh đội gồm nhiều tiểu đoàn địa phương, c̣n du kích th́ vô kể. Theo phóng đồ cuộc hành quân Đại Bàng 800, th́ bốn quận phía Bắc: Tam Quan, Bồng Sơn, Phù Mỹ và Phù Cát là vùng đông dân nhất, được giao Sư đoàn 22BB Việt Nam t́m và diệt địch và b́nh định lănh thổ. Khu vực phía Nam là: Qui Nhơn, Tuy Phước, Phú Phong và Văn Canh là vùng hành quân của Sư đoàn Mănh Hổ Đại Hàn, và bốn quận phía Tây là: An Khê, Vĩnh Thạnh, An Lăo và Hoài Ân, vùng núi non hiểm trở là vùng hành quân của Sư đoàn 1 Không Kỵ Hoa kỳ, v́ sư đoàn này có nhiều phương tiện trực thăng và hỏa lực Không Quân đối đầu kế hoạch mà ba bộ tham mưu Việt Nam, Hoa kỳ và Đại Hàn đă hoạch định. Sư đoàn 1 Không Kỵ Hoa kỳ hành quân trong vùng trách nhiệm trước 3 ngày, sau đó mới đến Sư đoàn 22BB và Sư đoàn Mănh Hổ Đại Hàn vào vùng hành quân.

Trong 3 ngày đầu, với phương tiện trực thăng dồi dào, Sư đoàn 1 Không kỵ Hoa kỳ đă đổ quân xuống các vùng an toàn nhất của Cộng sản tại Hoài Ân và quận Vĩnh Thạnh, phá và đốt nhiều kho lúa dự trữ của Cộng sản, khu hậu cần kiên cố của Liên khu 5 và Sư đoàn 3 Sao vàng. Binh lính Hoa kỳ rất xông xáo cố t́m cho ra kẻ địch để diệt, nhưng Cộng sản rất khôn ngoan đă tránh né tất cả các cuộc đụng độ với Hoa kỳ v́ biết lực lượng Không kỵ Hoa kỳ rất mạnh.

Vào lúc 11 giờ đêm ngày N+3, Thiếu Tướng Tư Lệnh Sư đoàn Không kỵ Hoa kỳ đáp xuống bộ tư lệnh Sư đoàn 22BB, ông vào gặp Thiếu Tướng Hiếu và thảo luận. Ông yêu cầu Thiếu Tướng Hiếu hủy bỏ cuộc tấn công vào phía Tây quận Phù Mỹ và phối hợp với Sư đoàn 1 Không kỵ tấn công vào An Lăo mà ông tin tưởng là Sư đoàn 3 Sao vàng Cộng sản đang trú quân tại đó. Thiếu Tướng Hiếu cho gọi tôi để xác nhận tin tức. Tôi tŕnh bày với Tướng Hiếu và Tướng Tư Lệnh Sư đoàn 1 Không kỵ Hoa kỳ là tôi đă gặp được một du kích VC sống ở vùng đồi núi phía Tây quận Phù Mỹ. Tôi đă tốn rất nhiều tiền bạc để nuôi gia đ́nh tên du kích này. Cách đây vài ngày, tên du kích đă báo cho tôi biết có nhiều đơn vị của Sư đoàn 3 Sao vàng trú quân tại ranh giới giữa quận Phù Mỹ và Hoài Ân. Đối chiếu với các tin tức trước đây tên du kích báo, tôi thấy có thể tin được. Tôi tŕnh bày với Thiếu Tướng Hiếu và Tướng Hoa kỳ là một vài trung đoàn của Sư đoàn 3 Sao vàng đang ém quân tại vùng hành quân nói trên.

Thiếu Tướng Tư Lệnh Sư Đoàn 1 Không Kỵ Hoa Kỳ nói: "Hôm nay tôi đă cho một đại đội Ranger trực thăng vận vào khu vực đó để t́m địch mà diệt, nhưng không thấy đụng độ. Tôi biết làm như vậy là sai, v́ đó là vùng hành quân của Sư đoàn 22BB, nhưng v́ nóng ḷng tiêu diệt địch mà phải làm như thế." Ông hỏi tôi: "Thiếu Tá (khi đó tôi là Thiếu Tá Trưởng Pḥng 2 Sư Đoàn 22) tin chắc có địch trong mục tiêu hành quân đó không?" Tôi trả lời: "Thưa Thiếu Tướng, Cộng sản rất tránh né đụng độ với quân đội Hoa kỳ v́ chúng sợ hỏa lực của các ông. Tôi tin Sư đoàn 22BB sẽ đụng độ Sư đoàn 3 Sao vàng tại mục tiêu này." Thiếu Tướng Hiếu nhă nhặn nói với Tướng Hoa kỳ: "Theo kế hoạch đă thảo luận giữa ba sư đoàn Việt Nam, Hoa Kỳ, Đại Hàn, Sư đoàn chúng tôi sẽ vào vùng hành quân ngày mai, không nên thay đổi kế hoạch quá sớm."

Dựa theo tin tức của Pḥng 2, Thiếu Tướng Hiếu chỉ thị cho Trung Tá Bùi Trạch Dzần, Trung Đoàn Trưởng của Trung Đoàn 41 chỉ xử dụng 2 tiểu đoàn bộ binh và Bộ Chỉ huy Trung Đoàn vào vùng hành quân thật sớm và khi vào gần đến mục tiêu vào lúc 3 giờ chiều th́ phải đóng quân, cho binh sĩ dùng cơm và đào công sự pḥng thủ thật vững chắc. Vùng này là vùng xôi đậu nên có rất nhiều cơ sở nằm vùng của Việt cộng, biết thế nào các cơ sở này cũng sẽ mật báo cho Cộng sản đem quân về đánh khi chúng biết rơ quân số của ta nên Thiếu Tướng Hiếu đă vạch kế hoạch là Sư đoàn 3 Sao vàng thấy rơ lực lượng hành quân của ta để chúng đem quân ra đánh, ông sẽ phản công địch bằng lực lượng thiết vận xa. Một tiểu đoàn trừ bị và một chi đoàn thiết vận xa được lệnh Tướng Hiếu ém quân thật kỹ, xa vùng hành quân độ 10 cây số để địch không thấy.

Quả nhiên đến hai giờ sáng, Trung Tá Bùi Trạch Dzần báo cáo trên máy, một trung đoàn Cộng sản bắt đầu tấn công vị trí đóng quân của ông ta. Thiếu Tướng Hiếu ra lệnh chi đoàn thiết vận xa và tiểu đoàn trừ bị tiến thần tốc vào mục tiêu và bọc về phía sau lưng địch, bao vây, tiêu diệt không cho địch rút lui. Sư đoàn 1 Không kỵ Không Vận Hoa kỳ được tin ta đụng độ liền đem trực thăng thả trái sáng yểm trợ. Pháo binh của hai sư đoàn Việt Nam và Hoa kỳ tác xạ liên tục để yểm trợ quân bạn. Hỏa châu của Sư đoàn 1 Hoa kỳ thả quá nhiều nên ánh sáng tỏa ra thấy rơ hơn ban ngày. Kế hoạch đánh lén ban đêm của Cộng sản kể như bị phá vỡ. Ba mươi phút sau, Thiết vận xa và tiểu đoàn trừ bị đă đến kịp, bao vây bọc hậu các đơn vị Cộng sản nói trên và tấn công tiêu diệt chúng vô số kể. Đến 5 giờ sáng, Cộng sản phải ôm hận, phân tán và rút lui vào rừng, để lại trên 300 xác chết nằm rải rác khắp nơi, một số lớn vũ khí, đạn dược ngổn ngang trên chiến trường.

Thiếu Tướng Hiếu đáp xuống mặt trận để quan sát, 15 phút sau, Thiếu Tướng Tư Lệnh Sư Đoàn Không Vận Hoa kỳ cũng đáp xuống vùng hành quân. Thấy quân đội ta chiến thắng Sư đoàn 3 Sao vàng một cách vinh quang, Thiếu Tướng Hoa kỳ t́m gặp tôi, vui vẻ bắt tay và khen nhiều lần về kế hoạch dụ địch của Sư đoàn 22BB và tin tức Pḥng 2 là chính xác. Trong 15 năm phục vụ trong ngành t́nh báo chiến trường, có lẽ lần này là lần đầu tiên tôi sung sướng và hănh diện nhất. Thiếu Tướng Hoa kỳ đă nói với Thiếu Tướng Hiếu, muốn thắng trận cần phải có tin tức chính xác.

Đại Tá Trịnh Tiếu
Sacramento, California tháng 5, 1995

generalhieu