AVDB-ADS
Ngày 1 Tháng 9 năm 1969

VĂN THƯ ÐỂ LƯU GIỮ

ĐỀ TÀI: Thảo Luận Với Tướng Hiếu Về Các Cuộc Hành Quân Đồng Tiến

1. Tôi gặp Thiếu Tướng Hiếu, Tướng Tư Lệnh, Sư Đoàn 5 Việt Nam, lúc 0830 giờ, ngày 1 tháng 9, với chủ đích thảo luận về các cuộc hành quân Đồng Tiến giữa các đơn vị của Sư Đoàn 1 Bộ Binh Mỹ và Sư Đoàn 5 Việt Nam. Sau đây là bài tóm tắt các lời bàn của ông; tôi thấy những lời bàn này vừa đầy ý nghĩa vừa nặng ký.

2. Khởi sự câu chuyện tôi phác họa khái niệm đề nghị của ta về việc tiếp tục các cuộc hành quân Đồng Tiến chống lại Cục R. Khái niệm này đòi hỏi các đơn vị QLVNCH cách chung hướng về trung tâm của vùng Tam Giác (ví dụ, hành quân phát xuất từ Căn Cứ Hỏa Lực Gola và Lorraine) để Lữ Đoàn Trưởng Lữ Đoàn 3 Mỹ có thể trở lại làm việc với Trung Đoàn 8 VN trong các cuộc hành quân Đồng Tiến trong khu Tam Giác. Tướng Hiếu không thấy khó khăn trong việc chấp nhận khái niệm này, nhưng ông nhấn mạnh là ông muốn các đơn vị luân chuyển để có thể nhắm vào các mục tiêu lực lượng địch. Ông nói là không thấy có gì trở ngại nếu các vị chỉ huy của ông có thể phải phối hợp thêm với các vị chỉ huy khác, và chỉ cho thấy là sự kiện này xảy ra trong nhiều lãnh vực hành quân của Sư Đoàn 5; ông nói thêm là ông mong muốn, mỗi khi có thể, giảm thiểu số cấp chỉ huy cùng đơn vị phải tiếp xúc khi phối hợp hành quân.

3. Tiếp đó tôi bàn luận về khu vực Phú Hoà, nêu lên các vấn đề sơ khởi trong việc phối hợp với quận, chỉ cho thấy là hiện có sự phối hợp tốt đẹp khắp nơi, và các cuộc họp phối hợp hằng ngày xảy ra tại Căn Cứ Hỏa Lực Mortain giữa các Tiểu Đoàn Trưởng Mỹ Việt và Quận Trưởng và Cố Vấn Trưởng Mỹ. Thêm vào đó, tôi khẳng định là trong kế hoạch, một tiểu đoàn của Lữ Đoàn 3, Sư Đoàn Không Kỵ 82 Mỹ, sẽ sắp sửa được đặt dưới quyền Sư Đoàn 1 Bộ Binh Mỹ và sẽ làm việc trong Tam Giác Sắt trong khuôn khổ phối hợp với nỗ lực hiện hành với khu vực Phú Hoà, với mục tiêu là càn quét địch nội trong 30 ngày. Tướng Hiếu đồng ý với khái niệm này.

4. Tôi xoay cuộc thảo luận qua mục tiêu tăng áp lực vào Trung Đoàn Đồng Nai VC, phác họa khái niệm dùng tới hai tiểu đoàn Mỹ và một tiểu đoàn VN hành quân giọc Hàng Lang Sông Bé hạ và vùng Bắc Tam Uyên. Tướng Hiếu đồng ý với khái niệm này và nhìn nhận điều này phù hợp với chỉ thị hướng dẫn mới đây của Tướng Trí trong dịp viếng thăm Trung Đoàn 7.

5. Kế đó Tướng Hiếu nói tới chương trình bình định. Ông nói là hành quân quân sự thì tương đối thẳng ro và dễ hiểu đối với một quân nhân. Ngược lại, bình định thì phức tạp. Nhắc tới lời hướng dẫn mới đây của Tướng Trí, ông nói là Sư Đoàn 5 cần ra xa khỏi vùng bình định, để cho các lực lượng NQ/ĐPQ đảm trách. Ông lấy ví dụ của một quả nắm tay đâm thọc vào một lọ cá; thoạt tiên cá dang cả ra, và tránh xa khi nào nắm tay còn nằm trong lọ; tuy nhiên, ngay sau khi rút nắm tay ra, cá lại trở về vị trí cũ. Ông nói điều đó cũng xảy ra tương tợ như vậy đối với VC trong vùng đông dân cư, nghĩa là, khi QLVN và Mỹ rút đi, VC lại có khuynh hướng trở về lại. Ông đã nói chuyện với tất cả các quận trưởng trong vùng hoạt động của ông, cũng như với các trưởng làng, và nhiều người trong họ lấy làm áy náy trước viễn ảnh lực lượng Mỹ và Việt rút ra khỏi vùng đông dân cư. Theo cái nhìn của ông, Tỉnh Bình Dương có đủ lực lượng NQ/ĐPQ, nhưng những lực lượng này cần phải cải tiến thêm về hiệu năng tác chiến, và cần sự bảo đảm yểm trợ của các lực lượng Mỹ và Việt kế cận để đẩy VC ra xa và duy trì an ninh cho dân chúng. Do đó, ông cho thấy ông cảm thấy buộc phải trông chừng những lực lượng địa phương này và trợ lực cũng như yểm trợ họ càng nhiều càng tốt. Tôi đoan kết với ông là tôi đồng quan điểm với ông. Tuy nhiên, ông coi đây là một vấn đề nan giải nhất, nhất là khi đọ với lời hướng dẫn của Tướng Trí.

6. Nói tán rộng ra, ông nói tới cái nhìn hẹp hòi của nhiều quận trưởng. Mối quan tâm của họ, ông nói, trước tiên là thống kê bình định của họ, và họ chỉ chú tâm tới sinh hoạt quân sự nếu chúng có lợi cho bức ảnh thống kê của họ. Tướng Hiếu nhấn mạnh, tuy nhiên, các tiểu đoàn trưởng (Mỹ và Việt) mong muốn họp phối hợp hằng ngày với các quận trưởng trong vùng lực lượng họ hành quân ... như tôi đã nêu lên đang được thực hiện trong quận Phú Hoà.

7. Tướng Hiếu tiếp sau đó nói tới làm sao cải tiến việc phối hợp các nỗ lực quân sự lẫn chính trị chống lại địch. Ông nói là các trung đoàn/lữ đoàn trưởng là những người có đủ tầm mắt nhìn và đủ phương tiện để đặt kế hoạch, phối hợp, và thi hành các cuộc hành quân lớn. Tương tợ như vậy, ông coi các quận trưởng và trưởng khu vực như có đủ trách nhiệm để nhìn tình hình vượt khỏi giới hạn eo hẹp của quận. Do đó, ông tuyên bố là ông sẽ chỉ thị cho các trung đoàn trưởng gặp hằng ngày với các trưởng khu vực trong vùng của họ, cùng với các lữ đoàn trưởng Mỹ với chủ đích là đặt kế hoạch và giám sát việc thực hiện các cuộc hành quân chống địch, cũng như đối với những ai yểm trợ công cuộc bình định. Cộng thêm vào đó, ông có ý định đưa ý kiến cho Tỉnh Trưởng tỉnh Bình Dương có những buổi họp phối trí hằng tuần nhằm vào các vấn đề yểm trợ quân sự. Ông muốn các trung đoàn trưởng của ông và các lữ đoàn trưởng Mỹ hành quân trong tỉnh Bình Dương, cũng như các quận trưởng và các tiểu đoàn trưởng, sẽ tham dự vào các cuộc họp cấp tỉnh hàng tuần này. Ông hy vọng là những cuộc họp này sẽ nhấn mạnh tới sự yểm trợ và trợ giúp cần có cho các lực lượng NQ/ĐPQ. Tôi đoan kết Tướng Hiếu chúng ta đồng quan điểm với ông về khái niệm phối hợp này, và chúng ta sẽ hoàn toàn cộng tác.

8. Tướng Hiếu tiếp đó đề cập tới điều mà ông coi như là vấn đề chính các trung đoàn trưởng phải đương đầu khi họ tham dự vào các cuộc hành quân Đồng Tiến. Lấy trường hợp trung đoàn trưởng trung đoàn 7 làm ví dụ, ông nói là trung đoàn trưởng này nhìn tới Phú Hoà và thấy một trong những tiểu đoàn của ông hành quân với một tiểu đoàn Mỹ trong vùng đó, và cảm thấy ông không còn có quyền hành trên tiểu đoàn đó; và ông thấy một tiểu đoàn khác, tiểu đoàn 4/7, hành quân với một tiểu đoàn Mỹ ở vùng Tam Uyên, và ông này cũng thế, lại thấy ông mất quyền hành trên tiểu đoàn này. Do đó, khi Tướng Trí chỉ thị cho trung đoàn 7 tập trung nỗ lực vào chống trung đoàn Đồng Nai VC, trung đoàn trưởng phản ứng là ông chỉ có một tiểu đoàn cho sứ mạng này, và tiểu đoàn đó, tiểu đoàn 2/7, bị bận với sứ mạng tảo thanh tại miền Nam (tiểu đoàn 1/7 ở Sông Bé). Tướng Hiếu nói là quan điểm của viên trung đoàn trưởng là sai; tuy nhiên, các trung đoàn trưởng của ông cảm thấy họ mất đi một số quyền hành trên các tiểu đoàn của họ tham dự vào các cuộc hành quân Đồng Tiến. Tới đây, tôi nói là khái niệm Đồng Tiến không muốn các chỉ huy trưởng liên hệ mất đi quyền hành trên các đơn vị của họ; trái lại, ý định là để dễ dàng hóa kế hoạch chung chống kẻ thù chung trong một vùng ấn định, để dễ dàng hóa việc phối hợp trong các vấn đề như yểm trợ hỏa lực, bốc trực thăng, tiếp vận, và an ninh địa phương. Tới ngày nay, các cuộc hành quân Đồng Tiến đã tạo được một nỗ lực trọn vẹn hơn và hữu hiệu hơn chống lại lực lượng địch trong vùng hoạt động chung của các đơn vị phối hợp đồng minh. Tôi thêm, các chỉ huy trưởng liên hệ không thể bị hạn chế xử dụng tới các lực lượng của họ, ngoại trừ trong các trường hợp điều động phối trí cần thiết, yểm trợ hỏa lực, và các sinh hoạt yểm trợ khác trong vùng hoạt động chung. Tôi chú thích thêm là ngay cả gianh giới của vùng hoạt động cũng có thể sẵn sàng thay đổi bất cứ lúc nào (bởi vùng hoạt động nới rộng) tùy thuộc vào tình hình địch. Tôi trưng ra ví dụ của trung đoàn trưởng, trung đoàn 9, khai thác tin tình báo nhận được từ các nguồn tin QLVN, sau khi phối hợp kế hoạch của ông với lữ đoàn trưởng của ta. Tướng Hiếu đồng ý với những lời tôi nói, nhưng ông nói ông phải khởi công quá trình giáo dục các trung đoàn trưởng của ông về đề tài này. Tôi nói là tôi sẽ bàn luận với Tướng Tư Lệnh và với các chỉ huy trưởng của Sư Đoàn 1 Bộ Binh.

9. Tướng Hiếu nói, trong khi bàn luận, là vùng hoạt động của sư đoàn phải phù hợp với ranh giới chính trị... Ông nhận thấy có vài điểm dị biệt trong các ranh giới hiện thời của cả Sư Đoàn 5 và Sư Đoàn 1 Bộ Binh. Hơn nữa, ông nói là ông mong muốn thấy Lữ Đoàn 3, Sư Đoàn 82 Không Kỵ đảm nhiệm một vùng bao gồm Catchers Mitt và một phần của Vùng Chiến Tranh "0".

D.P. McAuliffe
Chuẩn Tướng, Cố Vấn Trưởng

generalhieu