Quyền Tư Lệnh Sư Đoàn 1

Không mấy ai biết Tướng Hiếu từng giữ chức Quyền Tư Lệnh Sư Đoàn 1, trong một thời gian ngắn, không đầy ba tuần lễ, từ cuối tháng 11 năm 1963 đến 12 tháng 12 năm 1963. Trung Tá Dương Diên Nghị là người tiết lộ sự kiện này khi phát biểu cảm tưởng trong buổi ra mắt sách Tướng Hiếu tại San Jose ngày 23 tháng 4 năm 2005:

Nỗ lực chấp hành kế hoạch đă đẩy lùi được phe chống đối. T́nh h́nh có vẻ lắng dịu vào khoảng tháng 9/1963, cũng là lúc Đại Tá Đỗ Cao Trí được vinh thăng cấp Thiếu Tướng. Nhưng chỉ khoảng hai tháng sau, ngày 1 tháng 11, biến cố trọng đại xảy ra. Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm và bào đệ Ngô Đ́nh Nhu bị thảm sát. Hội Đồng Quân Đội quản lư đất nước. Phật Giáo Huế, tương kế, tựu kế vùng dậy, nhận thành tích của họ, góp vào lật đổ chính quyền, nên họ tấn công những nhân vật thuộc Sư Đoàn 1, cái mà họ gọi là "đàn áp Phật Giáo đồ." Tôi lại phải đối phó với t́nh h́nh. Trung Ương đề cử tôi kiêm nhiệm luôn chức vụ Quản Đốc Đá Phát Thanh Huế.

Hội Đồng Tướng Lănh Trung Ương đă thăng cấp cho Tướng Đỗ Cao Trí thêm một sao. Thiếu Tá Hiếu, Tham Mưu Trưởng, thăng cấp Trung Tá; Đại Úy Tôn Thất Khiên, Trưởng Pḥng 3 thăng Thiếu Tá; và tôi, Trung Úy thăng Đại Úy.

Trung Tướng Đỗ Cao Trí vào Sàig̣n họp với Hội Đồng Tướng Lănh. Tại sư đoàn, Trung Tá Hiếu tháo cấp hiệu Thiếu Tá trên vè áo gắn cho Tôn Thất Khiên. Tôn Thất Khiên tháo cấp hiệu Đại Úy của anh gắn cho tôi. Cả ba chúng tôi cũng chẳng lấy ǵ làm vui mừng khi nhận cấp hiệu mới mà lẽ phải có. Trung Tá Hiếu im lặng suy nghĩ. Thiếu Tá Khiên và tôi đang nghĩ tới một bi kịch của nền Đệ Nhất Cộng Ḥa, về sự sụp đổ và xót đau cho Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm cũng như ông Cố Vấn Ngô Đ́nh Nhu. Sinh viên Đại Học Huế và giới Phật Giáo vẫn nhắm vào chúng tôi tố cáo, đặc biệt là tôi, kẻ đă đàn áp Phật Giáo mạnh mẽ nhất dù không bằng bạo lực.Tôi lại phải đối đầu với những luận điệu ấy, gay go, phức tạp, tuy nhiên cũng đă học được rất nhiều điều bổ ích khó quên.

Mặc dù Hội Đồng Cách Mạng đă nắm chính quyền, nhưng xem chừng t́nh h́nh Huế c̣n phải đề pḥng, nên khi Trung Tướng Đỗ Cao Trí được lệnh nhận chức Tư Lệnh Vùng I thay Tướng Lê Văn Nghiêm, th́ Tướng Đỗ Cao Trí đề nghị Trung Tá Hiếu quyền Tư Lệnh Sư Đoàn 1 và Trung Tá Hiếu được mang lon cấp Đại Tá, và Thiếu Tá Khiên được mang Trung Tá, đảm nhiệm Tham Mưu Trưởng Sư Đoàn. Cuộc thăng cấp đặc biệt này chỉ trong ṿng 3 tuần lễ sau ngày đảo chánh.

Đại Tá Hiếu nhận quyền Tư Lệnh Sư Đoàn 1, đang xắp xếp, ổn định nội bộ, th́ có lệnh hai Tướng Nguyễn Khánh và Đỗ Cao Trí hoán đổi vị trí cho nhau. Tướng Đỗ Cao Trí vào nhận Tư Lệnh Vùng II và Đại Tá Hiếu vào theo giữ chức Tham Mưu Trưởng Vùng II. Đại Tá Trần Thanh Phong, TMT/Vùng I giữ chức Tư Lệnh Sư Đoàn 1.

Nguyễn Văn Tín
Ngày 19.07.2005


Góp ý của Vương Hồng Anh ngày 17.08.2005

Về Tướng Hiếu, thời gian làm việc tại Sư Đoàn 1, Quân Đoàn I trong năm 1963, tóm tắt như sau:

- Tháng 5/1963, Thiếu Tá Hiếu đặt thuộc quyền của Bộ Tư Lệnh Sư Đoàn 1 Bộ Binh, chuẩn bị thay thế Trung Tá Nguyễn Hổ (Đ̣ại Tá Trí không thích Trung Tá Hổ).

- Tháng 7/1963, giữ chức Tham Mưu Trưởng Sư Đoàn 1 thay Trung Tá Hổ.

- Ngày 12/7/1963 thăng Trung Tá tạm thời (Trung Tá Lê Quang Hiền, Tư Lệnh Phó thăng Đại Tá tạm thời).

- Ngày 2/11/1963, thăng Trung Tá thực thụ, Tham Mưu Trưởng, thay Tướng Trí, giải quyết công việc của Bộ Tư Lệnh trong những ngày đầu của cuộc đảo chánh (Đại Tá Lê Quang Hiền, Tư Lệnh Phó, được cử giữ chức Chủ Tịch Ủy Ban Hành Chính Quân Sự Tỉnh Quảng Trị tương đương chức tỉnh trưởng). Tương Trí vẫn giữ chức Tư Lệnh Sư Đoàn 1 kiêm Tư Lệnh Quân Đoàn 1.

- Ngày 11/11/1963, được mang cấp Đại Tá giả định và giữ chức quyền Tham Mưu Trưởng Quân Đoàn I.

- Ngày 12/12/1963, theo Trung Tướng Trí thuyên chuyển về Quân Đoàn II giữ chức Tham Mưu Trưởng Quân Đoàn II.

general hieu