T́nh H́nh Quân Sự Ngày 8-9/4/1975

Ngày 9/4/1975, Đại Sứ Graham Martin gửi bức công điện sau đây báo cáo t́nh h́nh quân sự tại các vùng c̣n thuộc về Chính Phủ Nam Việt Nam. Trong đó, ông có đả động đến cái chết của Thiếu Tướng Nguyễn Văn Hiếu, Tư Lệnh Phó Quân Đoàn III. Tôi xin được tài liệu này qua đạo luật Freedom of Information Act.

Nơi gửi Sứ Quán Hoa Kỳ Sàig̣n
Kính gửi Bộ Trưởng Ngoại Giao Washington, Tức Khắc 5007
Thông tri Bộ Trưởng Quốc Pḥng Washington, Tức Khắc
Sứ Quán Hoa Kỳ Bangkok, Tức Khắc
Sứ Quán Hoa Kỳ Canberra, Tức Khắc
Phái Đoàn Hoa Kỳ tại Ḥa Đàm Ba Lê, Tức Khắc
Sứ Quán Hoa Kỳ Vạn Tượng, Tức Khắc
CINCPAC HI, Tức Khắc
USSAG NKP TH, Tức Khắc
Sứ Quán Hoa Kỳ Jakarta, Ưu Tiên
Sứ Quán Hoa Kỳ Phnom Penh, Ưu Tiên
Sứ Quán Hoa Kỳ Tehran, Ưu Tiên
Lănh Sự Hoa Kỳ Biên Ḥa
Lănh Sự Hoa Kỳ Cần Thơ

Đề Tài: Những nét chính trong cuộc tấn công của Bắc Quân -- Tổng lược cho thời kỳ kết thúc trưa ngày 9/4.

1. Tổng Quát

Hoạt động quân sự gia tăng đột phát tại Vùng 3 trong 24 tiếng vừa qua với các cuộc tấn công nặng nhằm vào Xuân Lộc, thủ phủ tỉnh Long Khánh, cách Sàig̣n khoảng 60 cây số về phía đông trên Quốc Lộ 1. Một đơn vị thuộc Sư Đoàn 5 Bắc Quân tấn công gần Tân An, thủ phủ tỉnh Long An, làm ngưng trệ giao thông trên Quốc Lộ 4 đưa tới vùng Đồng Bằng. Phi trường quân sự Biên Ḥa bị pháo kích nặng. Hoạt động chung tại vùng Đồng Bằng có chiều giảm thiểu.

2. Vùng 3

Bắc Quân leo thang mức độ giao tranh cách thấy rơ tại Vùng 3 trong 24 tiếng vừa qua. Một vụ tấn công lớn nhắm thẳng vào Xuân Lộc, thủ phủ của tỉnh Long Khánh, dẫn đầu bởi Trung Đoàn 812 thuộc Sư Đoàn 6 Bắc Quân. Một trận xung phong bộ binh được yểm trợ bởi pháo binh, chiến xa và thiết vận xa được phát động vào sáng sớm ngày 9/4. Các đặc công đă lọt vào tới khu chợ búa của thành phố và giao tranh nặng trong và quanh thành phố. Xuân Lộc được bảo vệ bởi Trung Đoàn 43 thuộc Sư Đoàn 18. Đơn vị này đă suy yếu trong trận giao tranh tại Định Quán và Hoài Đức tháng trước. Các lực lượng Bắc Quân chiếm ngự các đồi núi gần ngă tư Quốc Lộ 1 và 20 và cản trở các nỗ lực tăng phái của quân Chính Phủ Nam Việt Nam cho Trung Đoàn 43 với các đơn vị của Trung Đoàn 52 thuộc Sư Đoàn 18. Sự thất thủ của Xuân Lộc sẽ tạo một hiểm nguy trầm trọng cho căn cứ Long B́nh và vùng Biên Ḥa. Một chiến đoàn chiến xa QLVNCH đang di chuyển tới một vị trí nằm phía đông Biên Ḥa.

Tại Long An, có các vụ tấn công tại phía nam và tây nam của Tân An, thủ phủ của tỉnh lỵ, với các đơn vị của Trung Đoàn 275 thuộc Sư Đoàn 5 Bắc Quân tham chiến một trong các vụ tấn công này. Quốc Lộ 4 bị gián đoạn trong một thời gian, nhưng nay đă được khai thông.

Phi trường quân sự Biên Ḥa và vùng lân cận bị pháo kích nặng từ 5 giờ đến 7 giờ 30 sáng ngày 9/4. Hai phi công bị chết, và một bồn xăng tại một hậu cứ QLVNCH bị phá hủy. Một bích kích pháo phát nổ cách chung cư tổng lănh sự khoảng từ 1000 đến 150 thước.

Một toán trinh sát NVN tiếp xúc với dân chúng địa phương tại vùng lân cận Nha Trang. Theo báo cáo của đội toán này, tất cả các cơ quan quân sự và dân sự đều nằm dưới sự kiểm soát của Bắc Quân, và tất cả các văn pḥng đều treo cờ Bắc Việt. Các chiến xa thoạt đầu đă xâm nhập thành phố, nhưng nay đă rút ra khỏi. Bắc Quân đang dùng đài phát thanh Nha Trang để tuyên truyền dân chúng. Đủ loại súng pḥng không được đặt để dọc theo bờ biển từ phía bắc đến phía nam của Nha Trang.

Vào lúc 6 giờ chiều ngày 8/4, liên lạc viễn liên bị gián đoạn với thành phố Thiện Giáo cách Phan Thiết khoảng 15 cây số về phía bắc, thủ phủ của tỉnh B́nh Thuận. Vào lúc đó Thiện Giáo bị các lực lượng Bắc Quân tấn công mạnh. Bản doanh của tỉnh lỵ bị trúng đạn và đă được di chuyển tới một địa điểm nằm ngoài thành phố. Phan Thiết vẫn nằm trong sự kiểm soát của Chính Phủ Nam Việt Nam và tỉnh trưởng tin tưởng ông có thể đối phó với mối đe dọa. Hiện giờ năm chiến hạm đang bắn yểm trợ các lực lượng QLVNCH quanh Phan Thiết.

Không Quân Nam Việt Nam tiếp tục hành quân từ phi trường quân sự Phan Rang, tỉnh Ninh Thuận và các đơn vị QLVNCH chu toàn an ninh cho căn cứ này. Các nguồn t́nh báo cho biết các đơn vị Bắc Quân trong vùng có thể đang chuẩn bị di chuyển tới Phan Rang.

Tư Lệnh Phó Vùng 3, Thiếu Tướng Nguyễn Văn Hiếu, đă bị chết tại bàn giấy chiều tối ngày 8/4, với một viên đạn duy nhất xuyên vào đầu. Cái chết của Tướng Hiếu được coi là một trường hợp "ngộ nạn gây nên bởi súng."

3. Vùng 4

Hoạt động trong toàn bộ vùng Đồng Bằng giảm thiểu trong 24 tiếng vừa qua, v́ các đơn vị của Sư Đoàn 4 Bắc Quân rút ra khỏi xung quanh Cần Thơ. Tư Lệnh Sư Đoàn 21 cảm nghiệm Sư Đoàn 4 sẽ tái đụng độ trong thời gian ngắn, rất có thể với các cuộc tấn công biển người.

T́nh h́nh Mộc Hóa yên tịnh tiếp sau các cuộc tấn kích nặng ngày hôm qua, và Sư Đoàn 5 Bắc Quân đang di chuyển từ vùng quanh Mộc Hóa tới khu Mỏ Vẹt dọc theo ranh giới Hậu Nghĩa. Quốc Lộ 29 dẫn tới Mộc Hóa đă bị gián đoạn từ ngày 6/4.

Các cuộc tấn công gia tăng dọc theo Quốc Lộ 23 dẫn tới thành phố Sa Đéc, và Quốc Lộ này bị gián đoạn trong hầu hết ngày 8/4. Các tiểu đoàn mới được thiết lập cho Sư Đoàn 21 bị thâm thủng bởi mức độ đào ngũ trầm trọng và sẽ chỉ hữu dụng khi quân số ổn định.

Martin

Nguyễn Văn Tín
Ngày 17 tháng 4 năm 2002

generalhieu