Đêm nay, tôi nhận một cú điện thoại thật bất ngờ từ một người tôi từng nghe tên mà chưa một lần thấy mặt. Anh Hồ văn Ḥa, một người cựu đại đội trưởng tiền nhiệm của đại đội 405 Thám kích Sư đoàn 22 BB, đơn vị mà tôi đă có mặt suốt hơn bốn năm.

Chúng tôi đă nói với nhau thật nhiều điều. Từng người, và từng kỷ niệm, anh Hoà nhắc lại, 35 năm mà như thể hôm qua. Về một Y Đao như một con sóc. Nó nhanh lẹ không thể tưởng. Người nó lùn, khi mang ba lô 17 ngày lương thực, không thấy nó, chỉ thấy cái ba lô. C̣n hạ sĩ Nùng Lương văn Tướng, ông ta nói tiếng Việt vẫn c̣n lấp bấp, mặt lúc nào cũng lầm ĺ. Ông ta c̣n có biệt danh là ông Tướng giải phóng. Toán tam chế của ông bị phác giác. Lính Bắc hỏi :Ai đấy ? Ông Tướng lính quưnh trả lời: Biệt kích Giải phóng. Trời ơi, VC làm ǵ có biệt kích. C̣n Trung sĩ Tám, trung sĩ Khoái, trung sĩ Đặng, hạ sĩ Dự, hạ sĩ Lực, c̣n chuẫn úy Bùi Toàn Hảo, chuẫn úy Âu Hoàng Minh, chuẫn úy Phan Thái Gia, chuẫn úy Nguyễn Thái Lâm ... Anh kể như thuộc ḷng. Đó là điều hiếm hoi cho một người đă trải qua rất nhiều đơn vị. Nó chứng tỏ đại đội 405 là một dấu ấn đậm sâu vào tâm trí của một người lính cũ. Nó chứng tỏ, anh đă có một nơi để tự hào trong đời binh nghiệp của anh.

Trong đêm xứ người, nói ǵ về những người muôn năm cũ. Mỗi người như rưng rưng để nhớ về những đồng đội cũ của ḿnh. Tôi hỏi anh về những ǵ anh biết về đại đội 405 thám kích. Bộ quân sữ không nói về 405. Quân đội miền Nam cũng chẳng bao giờ nhắc đến một 405. Nó vô danh. Nó cô đơn không tiền pháo hậu xung, không phi pháo yễm trợ tối đa như những lực lượng tổng trừ bị. Nó là những tổ 3 người, những toán 4 người, mang trên vai những ba lô như khối đá tảng, mười mấy ngày lương khô, và xâm nhập trong ḷng mật khu. Thế giới của nó là những cánh rừng thâm u, những ngôi làng sâu trong rừng, những con đường ṃn xâm nhập của địch. Nó không cần ai biết. Nó buồn như thế đó. Lạc loài như thế đó. Nó lầm ĺ như thế đó. Nhưng tại sao, anh và tôi lại phải giữ ǵn như giữ ǵn những ǵ trân quí nhất.? Anh Ḥa nhắc lại hạ sĩ Y Brep và hạ sĩ Ba. Địch trồi lên đánh cận chiến. Thằng Y Brep quạt Thopmson bảo vệ anh, thằng Ba xô anh xuống hố. Và kết quả, Lê Lai cứu chúa. Hạ sĩ Ba chết, và Y Brep bị mù một con mắt. Tôi lắng nghe tiếng anh nghẹn lại. Vâng, tôi cũng vậy. Anh nói rằng, những người lính 405 anh hùng quá, dũng cảm quá, anh chưa bao giờ thấy đơn vị nào mà tất cả đều cùng một lượt xung phong lên đồi cỏ tranh, đứng thẳng mà tiến lên. Anh chưa bao giờ thấy một đại đội lại đánh tan tành một tiểu đoàn... Vâng, anh kể lại thời của anh từ 1963 đến 1964, và tôi kể lại thời của tôi 1967 đến 1971. Anh làm tôi nhớ lại hạ sĩ Đông mang máy truyền tin. Đông cũng cơng tôi mà chạy dưới bao lằn đạn. Và ông Y Suk đă cứu tôi thế nào trên đỉnh Kỳ Sơn. Tôi cũng muốn nói về cái uy danh của đơn vị, khiến lúc đơn vị bị vây khổn, ngỡ chừng như tuyệt vọng, nhưng địch vẫn không dám ùa ra cận chiến..

Đêm nay, quê người, và hơn 30 năm xa cách cho hai cánh diều hâu bỏ đàn bỏ tổ. Những giọt lệ bỗng nhiên lại thêm một lần chảy lạnh cả tâm hồn. Người sống nhớ về người đă chết. Người may mắn nhớ về người không may mắn. Nguồn cội từ một mái nhà được phanh ra, để cùng nhau tự hào và cũng để cùng nhau mà khóc thầm. Những con người, không bao giờ nh́n lên, mà chỉ nh́n xuống, cam phận. Có ai c̣n nghĩ đến họ. Nghĩ đến một người như hạ sĩ Ba chịu hứng đạn thù để cứu một đại đội trưởng Hồ văn Hoà, để anh c̣n sống, để anh được cơ hội nhận hai lần thăng cấp tại mặt trận chỉ trong ṿng hai tháng, từ một ông tướng khó nhất là tướng Đỗ Cao Trí, để trở thành một người tiểu đoàn trưởng tiểu đoàn 35 BĐQ trẻ nhất của QLVNCH. (25 tuổi). Đó là lời thú nhận thành thật nhất, phát ra từ một trái tim của một ông sĩ quan từng mang danh hiệu: Tử Thần: "Thư à, lon ḿnh không phải do tướng Đỗ cao Trí gắn mà là do hạ sĩ Y Brep, hạ sĩ Ba gắn..."

Cám ơn anh Hoà đă nhắc lại thời kỳ đầu tiên của một đại đội. Khi tôi hỏi anh một câu mà tôi nghĩ là quá thừa: Anh nghĩ thế nào về đại đội ḿnh. Bên đầu dây xa, giọng anh ấy trở nên phấn khích: Đó là một đơn vị chỉ biết chiến thắng. Anh kể lại những địa danh rừng núi. Những mật khu, đặc khu. Những đồi tranh, và những trận đánh ác liệt. Anh lại kể lần tướng Đỗ Cao Trí, tướng Linh Quang Viên, đáp xuống ngọn đồi giữa ầm ầm tiếng pháo, và la liệt xác phe bên kia. Tôi cũng kể lại những nồi cơm mà Bắc quân bỏ chạy c̣n nấu lỡ dỡ, khi chúng tôi đột kích mật khu. Chúng tôi cùng nhau cười ha hả. Anh lại nhắc đến công trạng của thiếu úy Đặng đức Thành, người khai sinh ra đơn vị Biệt kích Sư đoàn, tiền thân của thám kích, với những chiếc thắng rúng động vùng hai, để Bộ Tổng tham mưu phải thành lập thêm 6 đại đội thám kích biệt lập.

Anh c̣n nói nhiều nữa. Và xin anh tha lỗi nếu tôi phải ghi ra điều bí ẩn và có lẽ là một chuyện có một không hai của QLVNCH. Chính cái khăn quàng đen mà tiểu đoàn 35 Biệt Động quân mang như là một biểu tượng chính là biểu tượng của đại đội 405 Thám kích sư đoàn 22 BB: "Thư à, ḿnh phải kể cho Thư nghe, ngày về nhận tiểu đoàn 35 BĐQ, ḿnh đă mang theo chiếc khăn quàng cổ thám kích cho đơn vị mới."

Từ 405, anh Ḥa đă mang chiếc khăn quàng cổ màu đen về 35 BĐQ. Từ 405, tôi đă mang 9 tác phẩm văn học đến cùng độc giả. Con số quá đủ cho một tấm ḷng đối với bạn bè đồng đội của ḿnh. Nhưng bây giờ, tôi lại ngồi trước máy. Những lời của anh Ḥa chẳng khác cơn bảo xoáy lốc vào tâm năo. Một đằng, tôi cảm thấy hănh diện, bởi v́ tôi, một người viết văn, với đôi mắt cận 7 độ, gầy như que củi, có lẽ bị chê bởi bất cứ một đơn vị tác chiến nào, lại dự phần tại một đơn vị đă từng tạo nên những chiến tích rúng động. Không phải để làm phóng sự chiến trường mà để chiến đấu thật sự. Nhưng mặt khác, tôi lại càng cảm thấy có lỗi, thật sự có lỗi đối với những người đồng đội của ḿnh.

Bởi v́ tôi đă vô t́nh quên những người hạ sĩ nhất Y Brep. Cũng như đă quên những huyền thoại về một ông Tướng Giải Phóng, hay những người lính của trung đội tôi như Y Đao, Nay Lat, Y Suk, như Tṛn, Hường, Nai, Lợi, Kư, Mễ. Tôi không bao giờ thắc mắc về cuộc đời của họ. Tôi chỉ bận tâm đến bản thân tôi, t́m mọi cơ hội để được thăng quan tiến chức, hay để được thoát khỏi địa ngục trong lúc họ vẫn tiếp tục cùng chiếc poncho, hay lon cơm gạo sấy, coi đơn vị là mái nhà vĩnh viễn của ḿnh.

Bây giờ họ là những người muôn năm cũ. C̣n tôi, vẫn quanh quẩn với hào quang và những huy chương của một thời. Những cái huy chương bạc, đồng, chiến thương bội tinh mà tôi đă không dám khai trên những trang kiểm thảo trong trại tù.

Phải, tôi biết có một người cựu trung sĩ già vừa chết hôm qua ở quê nhà, lời trăn trối cuối cùng là trên ngực áo quan, c̣n gắn thêm những tấm huy chương của một thời lính trận mà ông đă giữ ǵn qua bao mùa tang thương của lịch sữ..

Trần Hoài Thư

generalhieu