Đại Tá Trần Đình Lan

Sinh năm 1923, tốt nghiệp Vơ bị Liên quân Viễn Đông K1. Trước ngày đảo chính Tổng thống Ngô Đ́nh Diệm 1 tháng 11 năm 1963, ông là Trung tá Chỉ huy phó Lực lượng Đặc biệt do Đại tá Lê Quang Tung làm Chỉ huy trưởng. Sau ngày đảo chính, ông được thăng cấp Đại tá và vẫn là Chỉ huy phó của Binh chủng Lực lượng Đặc biệt. Năm 1965 ông được cho giải ngũ.


Không một chút phân vân tôi bèn giơ tay xin phát biểu ư kiến: "Thưa Trung tướng [Nguyễn Văn Hinh], tôi xin hỏi ai đă làm mất nửa nước, có phải là thực dân và tay sai không? Vậy tại sao Trung tướng và các sĩ quan không kết tội thực dân và tay sai mà chửi bới ông Diệm một cách vô ư thức như thế. Tôi xin hỏi ông Diệm mới về nước cầm quyền, ông đă làm những tội t́nh ǵ mà đ̣i đảo chính ông ta?... Thiếu tá Lam Sơn đứng bên tay mặt của tôi, thúc cùi chỏ vào hông tôi và nói nhỏ: "Đừng nói nữa mà nguy hiểm". Nhưng tôi vẫn hùng hồn lên án tướng Hinh và tay sai thực dân, càng nói càng to tiếng hơn. Trung tá Trần Đ́nh Lan, một loại Tây da vàng, con của bác sĩ Trần Đ́nh Quế, từng làm bác sĩ ở tỉnh tôi, từng làm thị trưởng Đà Lạt mà tôi biết cả lai lịch gia đ́nh rất rơ, rút súng lục chĩa vào mặt tôi nói lớn: "Mày có im miệng không, nói nữa tao bắn tan xác". Đại uư Nguyễn Chánh Thi đứng phía trái tôi vội giơ tay lên can. Từ đó buổi tiệc nhuộm bầu không khí nghẹt thở nặng nề trong khi nhóm tay chân bộ hạ của tướng Hinh xầm x́ to nhỏ.

Đỗ Mậu

Nguồn hồi ký Đỗ Mậu


Đại Tướng Viên kể rằng :

“Trong nội bộ các tướng lănh: sau ngày Đảo Chánh 1-11-1963 thành công, trong hàng tướng lănh trụ cột của cuộc đảo chánh có những bất đồng ư kiến về việc thành lập chính phủ mới, về việc sắp xếp nhân sự và quan trọng hơn là sự tranh công tranh quyền giữa các tướng với nhau, cho nên dẫn tới sự chia rẽ. Ngoài ra trung tướng Minh ỷ quyền là chủ tịch Hội Đồng Quân Nhân Cách Mạng nên tỏ ra độc đoán trong mọi quyết định.

“Chẳng hạn như ông Minh muốn đưa ông Nguyễn ngọc Thơ nguyên Phó Tổng Thống của ông Ngô Đ́nh Diệm ra làm thủ tướng, nh́ều tướng lănh không đồng ư, v́ cho rằng nguyên Phó Tổng Thống của chính phủ vừa bị lật đổ ra làm thủ tướng của chính phủ mới th́ thật là vô lư, nhưng ông Minh cứ làm theo ư ông.

“Về phía Ṭa Đại Sứ Mỹ th́ ông Đăi Sứ đề nghị với ông Minh nên cử ông Trần quốc Bửu Chủ Tịch Tổng Liên Đoàn Lao Công ra lập chính phủ với lư do ông Bửu có nhiều uy tín trong giới b́nh dân và hiện trong tay ông Bửu có hơn 20 ngàn doàn viên của Tổng Liên Đoàn Lao dộng là lực lượng hùng hậu sẽ hỗ trợ cho chính phủ. Ông Dương văn Minh chẳng những không nghe mà c̣n ra lệnh cho th́ếu tướng Đỗ Mậu bắt giam ông Trần quốc Bửu với lư do rất mơ hồ.

Thêm nữa, ông Minh lại gọi 2 người đă rời khỏi quân đội hồi năm 1955 đang lưu vong bên Pháp( v́ chống ông Ngô đ́nh Diệm) trở về hợp tác, đó là thiếu tướng Nguyễn văn Vỹ và đại tá Trần đ́nh Lan (pḥng2) trong quân đội Liên Hiệp Pháp; đ́ều này có vài tướng trẻ mới được thăng cấp như thếu tưóng Nguyễn hữu Có, Đỗ Mậu, thiếu tướng Dương ngọc Lắm, trung tướng Trần thiện Khiêm đều không đồng ư, bởi các vị này cho rằng ông Nguyễn văn Vỹ và ông Lan đă lỗi thời và đă rời khỏi quân đội lâu rồi, không c̣n thích hợp với quân đội hiện giờ nữa. Các ông Khiêm, Có, Lắm cho ràng, hiện nay trong quân đội có nhiều cấp tá trẻ có nhiều năng lực và được đào tạo chánh quy, cứ mạnh dạn giao việc cho họ, chứ cần ǵ phải gọi 2 người đó về hợp tác.

Nguồn http://thoibao.com/ke-da-ra-lenh-giet-tong-thong-ngo-dinh-diem/