Đại Tá Lại Đức Chuẩn

- Sinh tháng 1 năm 1928 tại Thái Bình

- Nhập ngũ ngày 1-6-1950

- Xuất thân trường sĩ quan Võ Bị Đà Lạt Khóa 5

- Cựu Trưởng Phòng 1 TTM

15-12-73, ngày mong đợi của tôi đã đến. Tất cả 112 sĩ quan khóa CHTM đặc biệt đều tốt nghiệp và được Trung-tướng Phan Trọng Chinh CHT trường CHTM trao bằng CHTM cao cấp. Sau đó, tôi và Đại tá Đ cùng trở lại căn cứ Phan Rang tái nhận chức vụ cũ. Tôi nhận được hàng chục thiệp chúc mừng của các đơn vị trưởng KQ cũng như Lục quân. Đặc biệt nhất là món qùa của Chuẩn-tướng Nguyễn Ngọc Oánh, CHT/TTHLKQ Nha Trang cho anh Đ/Úy Nguyễn Hữu Thích mang vào Phan Rang tặng tôi một bảng tên để bàn giấy bằng gỗ cẩm lai có gắn lon "cồ lũ"KQ sáng ngời. Trong thời gian học ở Long Bình, cùng seminar với tôi có Đại Tá Lại Đức Chuẩn là Trưởng Phóng 1 Bộ Tổng Tham Mưu. Khi mãn khóa chia tay, Đại tá Chuẩn cho chúng tôi (17 Trung tá) biết, ông sẽ làm đề nghị thăng cấp cho chúng tôi ngay sau khi ông trở lại Bộ Tổng Tham Mưu; hy vọng nghị định thăng cấp sẽ ra vào dịp Tết Dương lịch hay trễ lắm là Tết Nguyên Đán. Tôi mừng thầm trong bụng và yên tâm chờ đợi tin vui.

(...)

Cho đến Tết Nguyên Đán (Tết Đinh Mùi), nghị định thăng cấp tá ra, tôi không có tên trong danh sách sĩ quan được thăng cấp, trong khi đó, Tr/Tá Võ Văn Ân, KĐP/KĐ92CT được thăng cấp Đại tá nhiệm chức. Tôi gọi điện thoại hỏi Đại Tá Chuẩn Trưởng Phòng 1 Bộ Tổng Tham Mưu thì được biết, vì tình hình chiến trường biến chuyển nghiêm trọng, lệnh phạt tôi chưa có dịp được trình lên hội đồng tướng lãnh để xin hủy bỏ, tôi bị hoãn thăng cấp 1 năm tức là phải chờ đến 1-1-1975 mới được đề nghị lại.

Sáng ngày 27-4-1975, tôi đang ngồi ăn trong Phở gà Trương Tấn Bửu thì thấy BS Vũ Hữu Bao CHT/Trung Tâm Y Khoa KQ và Tr/Tá Nguyễn Văn Bút, KĐT/KĐ72CT/SĐ6KQ bước vô. BS Bao vẫy tôi lại ghé vào tai tôi báo tin vui:"moi vừa được Đ/Tá Chuẩn cho biết nomination lên Đại Tá trong đó có tên bọn mình và Bút nữa đã được Đại Tướng Trần Thiện Khiêm, Thủ Tướng Chính phủ ký 3 tuần lễ trước rồi, hồi tố từ 1-1-75". Tôi bâng khuâng đáp :

"cảm ơn các bạn đã cho biết tin mừng, nhưng xin hãy nhìn tình hình hiện tại, quân ta đã mất Vùng 1, Vùng 2, Vùng 3 đang bị áp lực địch rất nặng và đang trong tình trạng di tản theo kế hoạch, hỏi ai còn lòng dạ nào mà nghĩ đến chuyện gắn lon lá lúc gần giờ thứ 25 này nữa!".

3 ngày sau, KQVN và cả QLVNCH tan hàng...rã ngũ...

KQ Trần Đình Giao, De Couteau

Nguồn tarin62

Đại Tá Lại Đức Chuẩn Sáng ngày 24/04/1975 tôi đến văn phòng Comptroller DAO, sau khi niềm nở tiếp đón, Ông W.C. đọc qua nội dung văn thư rồi nói: “Tôi sẵn lòng giúp anh, nhưng sợ không kết quả vì tôi không trực tiếp phụ trách việc di tản, và anh đến đây quá chậm trễ. Giải thích thủ tục thì quá dài dòng, vậy để tôi giới thiệu anh thẳng với bộ phận phụ trách, nơi đó sẽ giải thích rõ ràng hơn”. Nói xong, ông bấm nút máy interphone, nói mấy câu, rồi gọi nhân viên đưa tôi lên lầu gặp Đại Tá XX, Trưởng Phòng Chuyển Vận (J.4 Transportation Division?). Tại đây, vị ĐT nói thẳng với tôi rằng: “Đây là thư xin can thiệp có lẽ thứ 100 rồi. Ai cũng ghi danh hiệu cơ quan hay đơn vị cũ và nêu lên tên Cố Vấn Mỹ cũ, để xin được ưu tiên di tản, nhưng cả Bộ Tham Mưu chúng tôi ở đây không ai biết vị trí, nhiệm vụ của cơ quan hay đơn vị kê khai. Vì vậy, chúng tôi đã quyết định chuyển tất cả đơn xin qua Phòng 1 Bộ TTM Việtnam để tùy quyền Đại Tá Trưởng Phòng 1 L.Đ.C. xét định cơ quan hay đơn vị nào bị nguy hiểm nhứt, và ai trong cơ quan hay đơn vị đó cần được ưu tiên di tản, cho nên nể tình Ông Clark, tôi chỉ ĐT (Phiên) cách làm nhanh nhất và hữu hiệu nhất là cầm danh sách đến gặp tận mặt ĐT/ LĐC nói rằng tôi (ĐT Mỹ) nhờ anh xét định và ghi độ ưu tiên cạnh tên từng người trong danh sách và ký tên tắt cạnh mỗi lời ghi chú, rồi ĐT (Phiên) mang tay trở lại đưa tôi”. Khi nghe tôi hỏi: “Ngoài việc gặp mặt ĐT/LĐC, còn có ngoại lệ nào không?” thì ĐT Mỹ trả lời: “Tôi lặp lại, chỉ có riêng ĐT/LĐC Trưởng Phòng 1 Bộ TTM được ủy quyền ấn định mức độ ưu tiên cho từng tên người xin di tản. Anh đến gặp DT/LĐC ngay đi, vì còn nhiều danh sách bị ứ đọng bên ấy”. Chiều ngày đó, 24/04/1975, ĐT/LĐC không đến dự họp tham mưu, mà nhờ Phó Trưởng Phòng thay thế. Chiều hôm sau, 25/04/1975, tôi đến gặp ĐT/LĐC, trước khi đến họp, thì nhân viên trả lời ĐT/LĐC có việc về nhà sớm. Tôi dự đoán đương sự lánh mặt, không muốn gặp tôi để khỏi bị khó xử, có thể vì ngành HCTC bị xếp vào ưu tiên chót. Tôi đang chờ được gặp ĐT/LĐC (ngày 26/04/1975 là Thứ Bẩy không có họp, ngày 27/04/1975 là Chủ Nhật nghỉ). Nào ngờ ngày 28/04/1975 cũng không có họp. Ngày 29/04/1975 được lệnh có mặt để theo Ông TGĐ đi dự lễ bàn giao Bộ Quốc Phòng giữa Trung Tướng TVĐ và Ông B.T.H.. Ngày 30/04/1975 thì “sập tiệm”. Thành thử dự định gặp ĐT/LĐC không thành (chính ĐT/LĐC cũng bị kẹt lại và vào tù “cải tạo”, hiên Ông LĐC định cư ở San Jose, California.

Nguyễn Văn Phiên

Nguồn hành chánh tà́ chánh