R 100815 Z Mar 73
Nơi gửi: AMEMBASSY SAIGON
Nơi nhận: SECSTATE WASHDC 8499
Mật Saigon 3921
Đề tài: Phó Tổng Thống Hương Nói Chuyện Về Nạn Tham Nhũng
1. Tóm lược: Ngày 08 tháng 03, Phó Tổng Thống Trần Văn Hương bàn về nạn tham nhũng trên đài phát thanh và đài truyền hình. Trong bài diễn văn PTT Hương cảnh giác là Cộng Sản có thể tìm cách gây mầm mống chia rẽ trong chính phủ bằng cách cổ vũ tham nhũng và gầy dựng những chiến dịch bôi nhọ các viên chức chính phủ thanh liêm. Phó Tổng Thống Hương nhìn nhận tham nhũng tiếp tục hiện hữu, nhưng dùng những lời lẽ rất mông lung khi bàn luận tới các phương cách khử trừ nạn tham nhũng. Trong khi bài diễn văn chứng tỏ chính phủ Nam Việt Nam rất ý thức tới tệ nạn tham nhũng, nhưng Phó Tổng Thống Hương chỉ đề xướng một ít bảo đảm hành động cụ thể chộng các thành phần tham nhũng. Chấm dứt tóm lược.
2. Phó Tổng Thống Trần Văn Hương đọc một bản thông báo dài giòng trên đài phát thanh và đài truyền hình tối ngày 08 tháng 03, trong đó ông bàn luận về nạn tham nhũng và lạm quyền trong chính phủ. (toàn bản văn được báo cáo FBIS S-090325). Cơ hội của bài diễn văn này là để duyệt xét nỗ lực chống tham nhũng năm qua của văn phòng Phó Tổng Thống và tường trình các kế hoạch nhằm gia tăng nỗ lực trong giai đoạn kế tiếp.
3. Phó Tổng Thống Hương cảnh giác là trong cuộc đấu tranh chính trị với Cộng Sản, Cộng Sản "sẽ tìm cách gieo mầm mống nghi kỵ, hận thù và ly gián" trong hàng ngũ quốc gia bằng cách cổ vũ "tham nhũng và lạm quyền" để khiến dân chúng "mất niềm tin vào chính thể quốc gia". Cộng Sản sẽ "giả dạng như các viên chức gian xảo bóc lột dân lành", và có thể dùng mọi thứ, "kể cả tiền bạc", để len lỏi vào các hạ tầng cơ sở quốc gia. Phó Tổng Thống cũng cảnh cáo là địch sẽ phát động những chiến dịch bôi nhọ các viên chức thanh liêm để phá hoại uy tín đối với chính phủ và làm suy yếu chính nghĩa quốc gia.
4. Phó Tổng Thống nhìn nhận là "tham nhũng vẫn hoành hành trong nước", một phần do kết quả của hơn 20 năm chiến tranh. Phó Tổng Thống xác quyết là cần loại khử tham nhũng, nhưng chỉ dùng những lời lẽ mông lung khi thôi thúc "thiện chí" và quyết chí trong nỗ lực giảm thiểu tối đa "các nguyên nhân tạo sinh tham nhũng", "cải biến guồng máy hành chánh" và giải quyết "vấn đề nhân sự". Phó Tổng Thống kết luận là chính phủ Nam Việt Nam có thể loại khử nạn tham nhũng "nếu chúng ta quyết chí".
5. Phó Tổng Thống dành hơn một phần tư của bài diễn văn dài 37 phút để bàn luận đến các lá thư mà văn phòng ông nhận được tố cáo các viên chức chính phủ thực thi tham nhũng. Phó Tổng Thống nói là "hầu hết" các lá thư này hoặc nạc danh hoặc quá mơ hồn, và do đó không đáng phải đáp ứng. Phó Tổng Thống hối thúc dân chúng viết cho ông, nhưng cần phải xưng danh tánh rõ ràng và chi tiết hóa các lời cáo buộc, và nói là "chúng ta cần đề cao cảnh giác ngõ hầu thiện chí và hành động của chúng ta không trở nên khí cụ cho địch".
6. Khi đề cập đến các chương trình trong tương lai chống nạn tham nhũng, Phó Tổng Thống lần nữa nói cách mông lung hứa hẹn "một chương trình hành động nới rộng và hữu hiệu hơn" chống tham nhũng trong năm tới. Phó Tổng Thống hứa sẽ tiếp tục các chương trình cũ và yêu cầu Tổng Thống Thiệu thiết lập một "ủy ban chỉ đạo bài trừ tham nhũng và lạm quyền", và ông, Phó Tổng Thống, sẽ giám sát ủy ban này. Theo mô tả, ủy ban này sẽ giám thị và khuyến cáo các hành vi bài trừ tham nhũng của các cơ quan ngành hàng pháp của chính phủ, sẽ đề ra "các phương sách chữa trị chung hữu hiệu, hợp thời và toàn diện và sẽ theo dõi sát tình hình, thời lượng và phát triển của công cuộc đấu tranh này".
7. Lời bàn: Bài diễn văn của Phó Tổng Thống cho thấy là các giới chức cao cấp trong chính phủ rất ý thức về nạn tham nhũng và mối nguy cơ gây cho chính phủ trong công cuộc đấu tranh chính trị với Cộng Sản. Bài diễn văn được bao phủ bởi những lời lẽ rất mông lung và chỉ cống hiến một ít bảo đảm cụ thể hành động tích cực chống lại các thành phần tham nhũng. Thật vậy, coi bộ Phó Tổng Thống phó thác phần chủ động lột trần tham nhũng cho quần chúng. Các lời đe dọa đối với các người cáo buộc vô căn cứ nhiều hơn, mạnh mẽ hơn và cụ thể hơn là các lời hứa hẹn bảo vệ cho những người mà lời cáo buộc sẽ được chứng minh là xác thực. Bài diễn văn chắc hẳn không thắng vượt được cảm giác quần chúng cho là chính phủ Nam Việt Nam chấp nhận tham nhũng như một phần không tránh khỏi trong hệ thống. Đồng thời bài diễn văn đem lại ít hy vọng là các vấn đề mà cộng sự viên chính của Phó Tổng Thống, Thiếu Tướng Nguyễn Văn Hiếu mới đây mô tả cho một viên chức sứ quán Mỹ (Saigon A-42, 5/3/1973) sẽ được cải sửa. Như là một chấp nhận công khai sự hiện hữu của tham nhũng, bài diễn văn này hầu như coi bộ buộc chính quyền phô bày và tố giác một số vụ nếu không nguy cơ khiến dân chúng càng thêm bất tín nhiệm lời hứa hẹn của chính quyền sẽ hành động chống lại các viên chức bất lương.
Bunker